چکیده اصطلاح اصناف برای محترفه و اهل صنعت و بازار و کسبه در دوره قبل از صفویه رواج داشته است ، ولیکن در دوره صفویه خاص تجار و پیشه وران محسوب می شده است و بعضاً در قالب تشکیلات پیشه وری و کسبه و تجار به صورت گروه ها، انجمن ها فعالیت می کردند. این تشکیلات دارای ساختاری درونی یا داخلی ، که شامل سلسله مراتبی چون کدخدا، استاد، شاگرد و پادو می شد و مقامات بیرونی( مدیریت شهری) چون کلانتر و نفی...

نگاهی به مدارس حدیثی نشان می دهد که تاثیرگذاران این مدارس، همگی اهل آن شهر نبودند و معمولاً، بزرگان و محدثان، در چند مدرسه حضور داشتند و به تعلیم و تعلّم پرداختند. آنچه مسلم است اینکه علمای اسلام از عصر صحابه به رحله های حدیثی اهتمامی ویژه داشتند و در این مسیر سختی های بسیاری را برخود هموار نمودند. ما در اکثر بلاد اسلام شاهد تأثیر جدّی مسافران هستیم. پس از حرمین ‎(مکه و مدینه) که بدلیل مرکزیت دینی...

یکی از نکته ‏هایی که در بررسی تاریخ اندیشه فقها درباره حکومت و ولایت سیاسی فقیه باید مورد توجه قرار گیرد، تمایز بین اندیشه فقهی فقها درباره سیاست و حکومت و موضع‏گیری‏های عملی آنان است. گاهی برخی از نویسندگان مرتکب یک سوء تفاهم کوچک یعنی خلط دو مطلب شده ‏اند و موضع‏ گیری‏های عملی فقها در برابر حکام را استنباط فقهی آنان تلقی کرده‏اند. علت این امر آن است که موضع‏گیری ‏های عملی فقها یک مبنای فکری ...

متن آیینۀ ذهن مؤلف،زمانه و فضای زیستی اوست؛ از‌این‌رو تحلیل متن ـ به‌ویژه داستان به‌سبب ماهیت و گسترۀ وسیع مؤلفان و مخاطبانش ـ در دریافت تاریخ هر دوره اهمیت دارد. داستان محبوب ‌القلوب برخاسته از گفتمان فکری-فرهنگی دورۀ صفویه است و تحلیل آن در شناخت بیشتر این دورۀ مهم رشد داستان‌پردازی در ایران راهگشاست. پس این پژوهش از روش تحلیل گفتمان انتقادی به بررسی داستان «مکر سه‌زن مکار با قاضی و شحنه و مح...

معرفی اجمالی مدارس فقهی ( قم، ری ، بغداد ...) و برشمردن ویژگیهای مراکز و دوره های مختلف ( دوره صفویه،...) تا زمان مرحوم صاحب جواهر مقدمه این رساله را در بر می گیرد. گذری بر زندگانی و شخصیت شیخ محمد حسن نجفی مشهور به صاحب جواهر، جایگاه جواهر، مقایسه آن با چند اثر فقهی دیگر، شناسایی شیوه های استنباط صاحب جواهر مباحثی است که دراین رساله به آنها پرداخته شده است. این پژوهش با طرح چند موضوع فقهی مانن...

نسخه حاضر جزء متون روایی تلقی می شود. در مجموع این اثر از آثار اخلاقی-تعلیمی عصر صفویه است که تاکنون ناشناخته مانده است. امید است با احیای این چنین اثر نفیس علاوه بر آشنایی با نگارش زبان فارسی و نثر ادوار گذشته، راه گشای دانش پژوهان و همه کسانی باشد که سخنان پیشینیان را چراغ راه آینده می دانند.

شناخت دیوان و دیوان سالاری, در شناخت تشکیلات اداری مسلمانان بسیار راه گشاست, به ویژه آن که تا پیش از تإسیس سلسله صفویه در ایران, و احتمالا دولت های معاصر با آن در دیگر کشورها, تنها دیوان دستگاه مهم اداری مسلمانان بوده است. دیوان به مجموعه ای از شعر یا نثر دفتر ثبت یا یک اداره اطلاق می شود.دیوان انواع و اقسامی داشته که هر یک در حکم وزارت خانه های عصر حاضر به شمار می رفته اند. در این مقاله چگونگی...

تغییر و تحول در اوضاع اقتصادی اروپا، رقابت پادشاهان اروپایی برای یافته متحدی بر علیه امپراتوری عثمانی، به رسمیت شناختن مذهب تشیع و استقبال پادشاهان صفویه از حضور اروپاییان در ایران باعث حضور گسترده ای آنها در اینجا شد. مسافران اروپایی متشکل از سیاحان، سفیران، مبلغان مذهبی و غیره در مدت اقامت در ایران با یادداشت وقایع آن روزها در قالب سفرنامه، بخشی از تاریخ مکتوب دولت صفویه را رقم زدند. مطالعات ...

تاریخ هر کشوری مخزن زندگی انسان‏ها و تمامی روابط انسانی، هنری، مذهبی و غیره می‌باشد. تاریخ ایران نیز سرگذشت دو سلسلۀ مقتدر ایران چون تیموری و صفویه را در خود دارد که در بزرگ‌ترین مکان مذهبی ایران، حرم مطهر امام رضا(ع)، دارای آثار بسیاری هستند. رواق‌های ساخته‌شده در عصر تیموری و صفوی از جمله مهم‎ترین اجرای معماری ایران است که در حرم مطهر امام رضا(ع) واقع‏اند و آنان آثار...

صفویه یکی از با اهمیت ترین سلسله های تاریخ ایران است. شاه عباس اول پنجمین و مهم ترین پادشاه عصر صفویه بوده است. آداب و رسوم اجتماعی در عصر شاه عباس اول که مسئله ی کانونی این تحقیق بوده، با استناد به منابع دست اول و سفرنامه های آن دوران مورد بررسی قرار گرفته است؛ زیرا منابع دست اول بیشتر ذکر مسائل درباری و شاهی بوده و کمتر به آداب و رسوم اجتماعی توجه نموده است، بنابراین سفرنامه ها که اکثرا ذکر آ...