هدف از تعریف مفاهیم و مولفه‌های کیفیت سکونتی شهر این است که یک نظریه کلی و عمومی در مورد یک مجتمع زیستی مطلوب ارائه شود؛ نظریه‌ای که با هرگونه محیط انسانی سازگار شود، به آن پاسخگو باشد و بتواند ارزش‌های عمومی را به عملیات خاص و مشخصی پیوند دهـد و به ارتباط بین ارزش‌های انسـانی و شهر کالبدی ـ فضایی محدود شود. با بررسی و مرور ادبیات مربوط به میزان رضایت از محیط سکونتی مشخص شده است که درک میزان رض...

هدف جستار بررسی مردم‏شناختی فرهنگ آپارتمان‏نشینی در شهر همدان است. چارچوب نظری مطالعه مبتنی بر رویکرد انسان‏شناسی فضا و مسکن آموس راپاپورت است. میدان مورد مطالعه سه مجتمع مسکونی در شهر همدان، یعنی مجتمع‏های آپارتمانی «سعیدیه، مدنی و بوعلی» است. بدین منظور با «مطلعان کلیدی» شامل هیئت مدیره، نگهبانان، کادر خدماتی و 40 نفر از ساکنان این سه مجتمع مصاحبه‏ نیمه‏ساخت‏یافته انجام شده است. روش اجرای تحق...

چکیده " امروزه تقریباً هر کسی که در مراکز ... شهری زندگی می کند به طور غریزی فقدان چیزی را در زندگی خود احساس می کند، این احساس مستقیماً به خاطر ایجاد محیط مصنوعی است که تا سر حد امکان طبیعت از آن حذف شده است" نصر افزایش ساخت و ساز در شهر ها و به خصوص در کلان شهر ها ، نابودی محیط زیست و بتبع آن فضای سبز را موجب شده است و همچنین با در نظر داشتن این مساله که طراحی نا مناسب وظوابت کلیشه ای، طبیعت ...

هرچند تراکم به عنوان معیاری کمّی، راهی برای کنترل و قانونمندی توسعه‌های مسکونی است و بر میزان فشردگی واحدهای مسکونی و جمعیت ساکن در آن‌ها دلالت می‌کند، امّا در عمل، شرایط زندگی ساکنین، از جمله شرایط زندگی اجتماعی، امنیت در فضاهای مشترک و همچنین شیوۀ ادراک محیط را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در مطالعات پیشین، اجماع کلی درخصوص رابطۀ میان تراکم و تعاملات اجتماعی در محیط‌های مسکونی وجود ندارد. در یک تراکم...

نتایج حاصل از مطالعات مسکن در جهان نشانگر آن است که در مواقع بحران کمیت و کیفیت مسکن دولت در امر مسکن دخالت نموده و با ساخت مسکن اجتماعی و انبوه سازی مشکل مسکن را مرتفع نموده است . اکنون نیز به منظور رفع مشکل کمی مسکن برنامه انبوه سازی ‘کوچک سازی و برج سازی در شهر تهران اعمال شده است و از آنجا که بدون لحاظ نمودن پیشینه تاریخی و عوامل سیاسی‘اقتصادی‘اجتماعی و کالبدی این سیاست اتخاذ گردیده است ‘ ل...

چکیده با توجه به غلبۀ استفاده از فضاهای باز جمعی، بجای فضاهای باز خصوصی خانه‌های تک‌خانواری در شهرهای بزرگ ایران، هدف این پژوهش جست‌وجوی چارچوبی منعطف برای تبیین چگونگی تعامل کودک با مکان در محیط‌های مسکونی است. پرسش اساسی این است که برای «ارتقای تعامل کودک با مکان» در فضای باز مجتمع‌های مسکونی، با چه چارچوبی مولفه‌های محیط کالبدی(عینی) و محیط روانشناختی(ذهنی) در تعادل قرار می‌گیرند؟ برای پاسخ...

این مقاله، با جستاری کوتاه به بررسی مبانی نظری مرتبط با ایجاد مسکن سالم در یک محیط شهری پرداخته و سپس به طرح این موضوع می پردازد که افزایش تراکم جمعیتی و ساختمانی در کنار افزایش قیمت مسکن، به ویژه در شهرهای بزرگ، خانواده ها را به سکونت در مجتمع های آپارتمانی متراکم با زیربنای محدود و تاسیسات محله ای محدودتر سوق داده است. مقاله ضمن بررسی خصوصیات اصیل یک واحد مسکونی و یک محله شهری ایرانی، شرایط و...

با توجه به رویکرد روزافزون زندگی در مجتمع‌های مسکونی، لزوم توجه به طراحی و تصمیم‌گیری دربارة این فضاها جدّی به نظر می‌رسد. به‌ علاوه یکی از مشکلاتی که در جوامع امروزی مشاهده می‌شود میزان و شیوة تعامل اجتماعی افراد در محل سکونت و زندگی است که با کم‌رنگ‌شدن مفهوم همسایگی روز‌به‌روز بر ضعف آن افزوده می‌شود. بر اساس این، فرضیة پژوهش حاضر مبتنی بر شیوۀ سازمان‌دهی عناصر و بلوک‌ها در مجتمع‌های مسکونی ب...

بحث پیرامون تعریف محیط از جمله مسائل همواره مطرح و مشترک بین رشته های مختلف بوده است. متخصصان هر رشته تعریفی از محیط ارائه داده اند و از انواع محیط های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، فیزیکی و کالبدی نام برده اند. اما نقطه مشترک در همه این تعاریف این است که محیط دربرگیرنده انسان هاست و نمی توان آن را بدون در نظر گرفتن انسان و نیازهای فردی و اجتماعی وی توصیف یا تفسیر نمود. به علت در هم تنیدگی محیط ک...

الگوهای رفتاری و تعاملات اجتماعی میان ساکنین مجتمع های مسکونی نقشی از کالبد عناصر محیطی همان مکان را در خود دارند و نیز همین سنت سکونت باعث تغییراتی در کالبد عناصر محیطی می گردند. ادراک انسان تحت تأثیر عناصر محیطی مکان سکونتی و فرهنگ رایج بین ساکنین شکل می گیرد. بنابراین، زندگی و ادراک انسانی تعامل یا تفاعل مستمر بین ساختار ادراکی و عوامل محیطی و فرهنگی او است. بخش های مربوط به درک فضا اختصاص ب...