خْرَفْسْتَران موجودات زیان‌باری مانند اژدها، مار، مور، کژدم، موش، شیر و... هستند که اهریمن آنها را بر ضد جهان نیک آفریده است. در اوستا و متون پهلوی دستورهایی درباره مبارزه با این موجودات اهریمنی و از میان بردن آنها داده شده است. تأثیر فردوسی و شاهنامه بر فرهنگ و زبان ایرانی روشن است، امّا آنچه ضروری می‌نماید، آشکار کردن این نکته است که اندیشه‌های او و نگرشش درباره‌ جانوران تا چه اندازه از این متون تأ...

آموزة "عملیات پیشدستانه" با هدف دگرگونی در ساختار رژیم های حاکم بر منطقه، تحت پوشش مبارزه با تروریسم پس از 11سپتامبر2001 در دستور کار واشنگتن قرارگرفت که حمله به افغانستان سرآغاز آن بود. پیروزی زود هنگام و سقوط طالبان موجب شد تا با وجود مخالفت های همه جانبه، عراق در یک ائتلاف نمادین اشغال گردد. واقعیات، ابهامات ژئوپولیتیکی صحنه عراق و واکنش منفی بازیگران باعث شد تا فضای منطقه ای و جهانی به گو...

به رغم گسست‌های تاریخی و نفوذ فرهنگ‌های بیگانه، تحولات نگارگری ایران از پیوستگی و تداوم نسبی برخوردار بوده است و وجوه اشتراکات صوری و مضمونی فراوانی در آثار دوره‌های مختلف مشاهده می‌شود. نمادگرایی به عنوان یکی از ابزارهای بیان تصویری و انتقال مفاهیم، آثار زیادی از نگارگری ایرانی را در صورت و معنا به هم نزدیک کرده است. بنابراین، بررسی عناصر نمادین و نمادشناسی در نگارگری ایران، با توجه به جایگاه ...

با توجّه به اینکه رمان، تصویری عینی از چشـم­انداز و برداشت نویسنده از زندگی است که اوضاع فکری- فرهنگی هر عصری را به تصویر می­کشد؛ پژوهش مذکور تلاش کرده است با رویکردی توصیفی- تحلیلی و بر اساس مکتب تطبیقی آمریکایی، رمان­های  الشّحاذ (گدا) اثر نجیب محفوظ و اشک سبلان نوشتة ابراهیم دارابی را از منظر جامعه­شناسی مورد بررسی قرار دهد تا تصویری از سیمای مصر پس از انقلاب 1952 و ایران سال­های 1324 تا 1357 ...

حبسیّه، شعری است که شاعر در زندان، واکنش­های حسّی، روحی و معرفت­شناختی خود را با تخیّلی که درگیر مفهوم تهدیدآمیز حبس است در زبانی ویژه بازنمایی می­کند. مکانمندی زندان، هم شاعر را به بدن و ذهن تهدید شده معطوف می­کند و هم معرفتی را می­سازد که «زندان» در آن یک «ابر نشانه» است. گفتمان زندان با نسبتی که شاعر با جهان و «امر اجتماع» دارد، ساخته می­شود. از اینرو در تبیین شعر حبسیّۀ جهان پیشامدرن که تأییدگر...

یکی از وجوه بارز جنبش اجتماعی زنان در غرب و همچنین نقد فمینیستی تاکید بر نقش عناصر زبانی گفتمانی در آنچه انقیاد و سرکوب و زبنان و زنانگی تلقی می شود و همچنین تحکیم به اصطلاح سلطه و تفوق مردان و مردانگی بوده است . اندیشمندان فمینیست از نخستین کسانی بوده اند که به ساخت زبانی واقعیت از جمله در مقولاتی چون زن و مرد و نقش زبان در تحکیم روابط قدرت و سلطه توجه داشته اند در نتیجه یکی از کانون های مورد ...

پرسش مقالۀ حاضر چونی و چگونگی افزوده‌های هنرمندانۀ نظامی (535- 612ه.ق) در روایت تاریخی داستان بهرام گور و نقل آن در منظومۀ هفت پیکر است. منظومۀ هفت پیکر یکی از بدیع‌ترین روایت‌های داستانی ادب فارسی است و از گذشته تا امروز مورد توجه خوانندگان بوده ‌است. پیرنگ اصلی داستان بر روایتی تاریخی بنا شده که مأخذ آن کتاب‌هایی چون تاریخ طبری و تاریخ بلعمی، اخبارالطوال دینوری، سیاست‌نامۀ خواجه نظام‌الملک، ت...

 رنگ‌ها در به تصویر کشیدن تجربه‌های شاعران و افکار درونی‌شان نقش بسزایی دارند، و بر معانی و مفاهیمی دلالت می‌کنند که شاعر در تجربه‌ی شعری خود با آنها مواجه شده است یا در اندیشه‌ی خود می‌پروراند.این جستار بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و بررسی متون شعری این شاعر نابینا، به رمزگشایی رنگ‌ها و دلالت‌های آنها در اشعار این شاعر برسد که برای بیان افکار وی در بیداری امت عربی مدد جسته‌است. حال این ک...

تامر، از برجسته­ترین داستان نویسان و طنزپردازان جهان عرب است. درون­مایه­ی اکثر داستان­های وی حقایق پنهان و آشکار سیاسی و اجتماعی جامعه خویش است که گاه نمادین و رمزگونه و گاه صریح بیان می­گردد. این مقاله در نظر دارد با واکاوی ابعاد اجتماعی داستان «ببرهای روز دهم» و تحلیل نمادینی از زندگی ببر، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﻨﻴﺎدﻳﻦ  ﺟﺎﻣﻌـﻪ سوری و کثرت مشکلات زندگی چون فراگیری یأس، خواری و فقر و گرسنگی را تبیین نماید. ای...

نقد کهن‌الگویی از نظریه‌های مدرن نقد ادبی است. این نظریه بر اساس نظریه‌های یونگ و آرای وی در نقد روان‌کاوی بنا گردیده است که در آن ضمن کشف حقیقت کهن‌الگوها و عناصر تکراری در ادبیات یا یک متن ادبی به طور خاص، چگونگی جذب آن‌ها توسط ذهن نویسنده یا شاعر نشان داده می‌شود. رمان "رقصة الجدیلة والنهر" که به شیوۀ سیلان ذهن روایت شده است، اولین رمان عراقی در موضوع داعش است که بر نقش آفرینی زنان در مبارزه...