ظرافت­های بلاغی آیات قرآن کریم که از جنبه­های اعجاز این کتاب جاودانه به شمار می­آید، از دیرباز مورد بررسی دانشمندان علوم قرآنی بوده است. یکی از مباحث بلاغی قرآن کریم، سبک شناسی (stylistics) است که به عنوان یک حوزۀ نوین، ضمن بهره­گیری از دست آوردهای علم بلاغت، با معیارهای جدید به بررسی جلوه­های سبکی قرآن می­پردازد. مقاله حاضر با روش توصیفی­ ـ ­تحلیلی و بر اساس معیارهای سبک شناسی، به بررسی زیبایی...

«اسماءحسنی» ،یکی ازاهمّ مباحث علوم قرآنی است که مورد توجّه شاعران و نویسندگان بوده و بازتاب گسترده یی در ادبیّات فارسی، به ویژه در آثار پایه گذاران ادبیّات عرفانی، حکیم سنایی غزنوی و شیخ عطّار نیشابوری؛ داشته است. لذا مقاله ی حاضر؛ به چگونگی بازتاب پرکاربردترین اسمای ذات الهی که تجلّی بیشتری در آثار این دو دارد، همراه با معانی لغوی و اصطلاحی آن ها می پردازد و با آوردن شواهدی ازآثار این دو شاعر ِعارف ؛...

ملّا محسن فیض کاشانی از برگزیده فلاسفه، علماء، حکماء، عرفا، اهل حدیث و شعرای روزگار صفوی یعنی قرن یازدهم هجری قمری است وی در دوران زندگی هشتاد و چهار ساله خود، نشان های ارزنده ای از تفحّص و اهتمام ورزی در علوم قرآنی و احادیث و اشعار عرفانی و بر جای گذاشته است فیض کاشانی یکی از پرتلاش ترین عالمان شیعی مذهب عصر صفوی است که آثار بی شمار و گوناگونی به رشته تحریر کشانده و به سبب تنوّع و بار علمی خاص د...

نظربه اینکه هرگونه پژوهش در زمینه علوم بلاغی علاوه بر شناخت ویژگیهای درونی بیرونی سخن، راهگشای بسیاری از دقایق و رموز نابگشوده در راستای دانش بشری است و آگاهی کامل درآن خاصه پس از سیر وعبور از گذرگاههای دیگر علوم لازم و معتنابه ادبی که درحکم مقدمات و مجوزی برای ورود به این پهنه گشاده اند، در ایفای مقاصد و دریافت مفاهیم عاملی بس موثر است و یاوری بس مدبر . همچنین از آنجا شناخت معجزگی قرآن کریم و ...

جست وجو و طرح آن دسته از مطالب و پرسشهای علوم قرآنی است که پاسخ به آنها قبل از تفسیر الزامی است. نویسنده، نخست به موضوع وحی پرداخته و بحثهایی چون: کیفیت و حقیقت وحی، نوع رابطه پیامبران با وحی، حسی بودن یا تجربی بودن وحی، تحلیل روان شناسانه، جامعه شناسانه، عرفانی، عقلی و حسی وحی، تحلیل وحی از طریق خود وحی، محتوای وحی، تعارض علم و دین، آیا وحی تنها عهده دار ارتباط خلق با خالق است یا نظام های عباد...

عرصه‌های مختلفی برای نظریه‌پردازی علمی قرآن متصور است، مانند 1- خبر دادن از حقایقی علمی که بعداً توسط علم تجربی ثابت شده است، یا تاکنون به اثبات نرسیده و امکان اثبات آن در آینده وجود دارد. 2- توسعه یا تضییق برخی از نظریه‌های علمی. 3- اصلاح و تکمیل دیدگاه‌های علمی. حال پرسش این است که ازچه روش‌ها و شیوه‌هایی برای نظریه‌پردازی قرآن می‌توان استفاده کرد؟ در این راستا چند شیوه برای نظریه‌پردازی‌های ق...

سیر تاریخی نگارش کتب »وجوه و نظائر« مورد بررسی قرار گرفته است. دانش وجوه و نظائر یا چند معنایی واژگان قرآنی، از جمله انواع علوم قرآنی است که از سده های نخستین هجری مورد توجه و عنایت ویژه مفسّران پژوهان بوده و در این میان آثار بسیار برجای مانده است. این نگاشته ها گاه به صورت بخشی از تفاسیر یا کتب علوم قرآنی و یا به صورت تألیفات جدا گانه تدوین یافته است. علاوه بر نقش شگرفی که در فهم و تفسیر قرآن د...

بر خلاف بسیاری از فیلسوفان مسلمان که معمولاً از منابع و پیشینه تاریخی افکار خود کم‌تر یاد می­کنند، شیخ اشراق صریحاً از متفکرانی که اندیشه‌های خود را ادامه‌دهنده حکمت آنان می‌داند، نام می‌برد. پرداختن به ریشه‌یابی منابع حکمت اشراق از همان آغاز تألیف «حکمة الإشراق» توسط خود شیخ شروع شده است و بعدها توسط شارحان «حکمة الإشراق» ادامه یافت و تا زمان حاضر نیز ادامه دارد. هدف از این جستار بازخوانی نقش و ...

مطالعه آثار اولیه ی زبان عربی حاکی از آن است که نخستین مباحث زبانشناسی زبان عربی با انگیزه ی شناخت واژگان قرآن کریم آغاز گردیده و عامل اصلی در پیدایش لغت نامه های عربی، لزوم فهم قـرآن کریم و حدیث با انگیزه خدمت به اسلام بوده است. ضرورت آشنایی با زبان عربی فصیح که زبان اصلی شریعت اسلام یعنی قرآن و حدیث، محسوب می شود؛ به عنوان دانشی که مقدمه ای برای سایر علوم قرآنی و شرعی است و اعتماد علماء، فقها...

هدف این مقاله معرفی الگوی مدیریت آموزش از تبار مدیریت آموزشی در آموزش مباحث علوم دریایی می باشد. کاربرد آن در شکل دادن به فضای هسته ی فنی آموزشی یا کلاس های درس علوم دریایی به همراه جهت دهی فعالیت های شاگرد محوری مانند یادگیری مشارکتی همکارانه در فرایند تولید علم، خودجوشی و خودشناسی در یادگیری و یادگیری مهارت های رفتاری برگرفته از تفکر و تدّبر فراگیران دروس علوم دریایی در حال و آینده می باشد. اس...