هجرت تاریخی امام حسین)(ع) از مدینه تا کربلا، با همراهی جمعی از اهل بیت: انجام گرفت که زنان و فرزندان امام حسین(ع) از آن جمله بودند. یکی از فرزندان امام حسین(ع) که در این حرکت الهی حاضر بود و علاوه بر رنج سفر کربلا، محنت سفر شام را نیز به دوش کشید، حضرت رقیه(س) است.[1] این دختر سه ساله[2]‌ که به فاطمه صغرا نیز معروف است[3]، برجسته‌ترین حضور خود را در دوران پس از شهادت امام حسین(ع) و در ایام اسار...

قیام یحیی بن عمر علوی درسال250ق روی داد. در این زمان، نزاع میان قدرت طلبان خلافت در سامرا و بغداد به عنوان دو پایگاه و مقر نیرو های رقیب در اوج بود. اوضاع ظاهری خلافت نابسامان و در حقیقت تصمیم گیرندگان اصلی قدرت، سرداران و سپاهیانی بودند که از سی سال قبل قدرتشان در حاکمیت رو به ازدیاد بود. از سوی دیگر شخصیت خلفایی که در این دوران حکومت را در اختیار داشتند از هرگونه توسعه قدرت و نفوذ سیاسی به نف...

میان­رودان (بین­النهرین)، در تاریخ‌ جایگاه مهمی دارد. رود فرات به دلایل متعددی چون فاجعه‌ عاشورا، در باورهای مردمی از جایگاه رفیع و تقدس بیش­تری برخوردار است‌. آشنایی با پیشینه‌ تاریخی و حضور و جنس قبایل و اقوام و نواحی اطراف رود‌، نزدیکی و دوری فرات با محل قیام عاشورا‌، آگاهی از تمدن حواشی فرات و شناخت بهتر از جغرافیای حاشیه فرات مخصوصاً ترعه‌ها و کانال‌های آب‌رسانی در ناحیه‌ نینوا، از نکات اصل...

این نوشتار پژوهشی است دربارۀ زمینه‌های اجتماعی قیام مردم اصفهان در جریان حملۀ امیرتیمور به قلمرو آل‌مظفر در سال 789 هـ ق و بازخوانی متون وقایع‌نگار دربارۀ این رویداد. از آنجایی که مورخان تیموری به عنوان عوامل مشروعیت‌بخش حکومت تنها بر جنبۀ ویژه‌ای از این رویداد تأکید کرده‌اند، جنبه‌های دیگر رویداد مانند نقش گروه‌های اجتماعی، اسباب و زمینه‌های اجتماعی شکل‌گیری رویداد، سرنوشت قیام و غیره در گزارش...

حضرت زینب (س) یکی از مهمترین شخصیت‌های تاثیرگذار در ماندگاری قیام امام حسین (ع) می‌باشند. ایشان علاوه بر پرستاری  و همراهی کاروان اسیران، در کوفه و شام خطبه ها و سخنرانی‌هایی ایراد فرمودند. این سخنرانی ها حامل احتجاجاتی با عوامل حکومتی و مردم  کوفه و شام  بوده که از نیرومندترین عوامل جاودانه ساختن قیام عاشورا ، رسوا کننده دستگاه بنی امیه ، اثبات حقانیت و مظلومیت امام حسین ...

جنبش تنباکو ( 1309 ه.ق) قیام عمومی مردم ایران به رهبری حاج میرزای شیرازی در عهد ناصرالدین شاهودراعتراض به واگذاری قرارداد توتون و تنباکو مشهور به قرارداد رژی است که به یک انگلیسی بهنام ماژور تالبوت واگذار گردید. زنان به عنوان بخشی از جامعه در این قیام عمومی حضوری فعالداشتند. مقاله حاضربر تبیین سهم زنان وبررسی علل حضور آنان در جنبش تنباکو است. چنین به نظرمی رسد که مشکلات اقتصادی وافزایش آگاهی زن...

زیدیان پس از قیام زید و یحیی، پیوستن به جنبش حسنیان را در راستای باورهای خود دیدند و با نفس‌زکیه بیعت کردند. با روی‌کارآمدن عباسیان، بزرگان حسنی، که از پیش خود را لایق حکمرانی می‌دانستند و در این مدت صاحب پیروانی شده بودند، حکومت آنان را نامشروع خواندند و فعالیت سیاسی خود را ادامه دادند. ثمره حمایت زیدیان از جنبش حسنی، پنج قیام مهم در قرن دوم بود. نوشته حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با هدف دست‌یا...

براساس گزارش کتیبه بیستون، با جلوس داریوش بزرگ، ساتراپی‌های مختلف شاهنشاهی هخامنشی سر به شورش برداشتند که شورش ساتراپی ارمنستان از جمله همین عصیان‌ها بود.  در حوزه تاریخ ایران دوره هخامنشی، پژوهش‌های گسترده‌ای صورت گرفته‌است؛ اما در رابطه با شورش مزبور، مطالب ناگفته و اساسی دیگری نیز وجود دارد که کمتر بدان‌ها پرداخته شده‌است. این مقاله براساس روش پژوهش تاریخی، ضمن استناد و اتکا بر سنگ‌نوشته بیس...

تاملات یا اندیشه های خیامی از زمان رودکی تا دوره ی معاصر در شعر فارسی رواج داشته است .آنچه تحت عنوان تاملات خیامی از آن یاد میشود .شکیات و پرسش های فلسفی ،اعتراض و عصیان فلسفی ،ناپایداری عمر ،ناگریزی مرگ ،شادخواری ،اغتنام فرصت و ... است . هدف از پایان نامه ی حاضر ،بررسی حماسه ی عرفانی در سروده های قیصر امین پور و سید حسن حسینی است . بدین منظور ،مفاهیمی نظیر ،نماد و سمبول و نشانه شناسی رنگ ها ،...

یکی از بهترین راه¬های پیشرفت هر جامعه¬، استفاده از تجربیات و افکار نخبگان گذشته می¬باشد که در آثار مکتوبشان در جای جای تاریخ مهجور باقی مانده است. از آنجایی که این تراث گرانبها اغلب برای عموم قابل استفاده نیست، احیای آن¬ها نقش به سزایی در معرفی اصالت فرهنگ اسلام و ایران دارد، لذا راقم این سطور سعی بر آن دارد تا سهمی در امر احیای میراث علمی و دینی داشته باشد. آنچه پیش رو است «تصحیح و تحقیق کتاب ...