چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

قدرت از دیر باز مفهومی بسیار اساسی از جامعه بوده است. نقش قدرت در روابط اجتماعی به ویژه برای گروه هایی که در اقلیت قرار دارند از اهمیت زیادی برخوردار است. مفاهیم متفاوتی در روابط قدرت نقش دارند و می توانند کفه ترازو را به سمت گروهی کج کنند. به همین دلیل درک این مفاهیم بسیار با اهمیت است. میشل فوکو یکی از چهره های مشهوری است که بر رابطه ی بین قدرت و دانش تمرکز می کند.

به علت سیطرة روح مدرنیستی، پدیده‌ها برای تعریف هویت خویش باید نسبت خود را با مؤلفه‌های مدرن و پست‌مدرن مشخص کنند. مدرنیته عالمی پدید آورد که با عقل‌محوری، وجوه ناپیدای هستی را نادیده می‌انگاشت. پست‌مدرنیته دربردارندة نگرشی نو به هویت است که این اندیشه را در تقابل با دنیای مدرن به سمت ضد بنیان‌گرایی می‌کشاند. فوکو و لاکلاو و موفه از پست‌مدرن‌های ایجابی، معتقدند هر گفتمان با ایجاد رژیم حقیقت خاص ...

ظهور روشنگری در غرب با ارزش بخشیدن به عقل ابزاریِ انسان در شناخت پدیده‌های پیرامون خود، سلطة انسان بر جهان اطرافش را توجیه کرد و به ایجاد ساختارهای اجتماعی مدرن در جامعه غربی انجامید. از میان منتقدان مدرنیته، میشل فوکو با پیگیری چگونگی شکل‌گیری سوژه در تاریخ جامعه غرب به تبارشناسی روابط قدرت و تغییر شکل در روش‌های اِعمال قدرت می‌پردازد. یورگن هابرماس نیز با انتقاد از عقل ابزاری حاصل از مدرنیته را...

بازاندیشی نه تنها به عنوان مهمترین ویژگی زندگی در جهان مدرن معرفی می‌گردد بلکه از مهمترین دغدغه‌ها و چالش‌های اندیشه متفکران علوم‌اجتماعی معاصر نیز است.  در آراء متفکرانی مانند آنتونی گیدنز  بازاندیشی به عنوان ویژگی اصلی دوران مدرن و بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی سیاسی و اخلاقی معاصر مطرح می‌گردد. در حالی که میشل فوکو این پرسش را در برابر ما می‌نهد که چگونه بازاندیشی به عنوان ویژگی اصلی در دنیای مد...

تحلیل گفتمان از رویکردهای تحلیلی و پژوهشی مهم در علوم انسانی معاصر است که به رویکردی محبوب و حتی "مُد پژوهشی" در میان محققان ایرانی بدل شده است. این مقاله درقالب روایت تورفینگ از سه نسلِ نظریة گفتمان (که در آن مفهوم نسل بر شیوة تحلیل دلالت می‌کند نه توالی و ترتیب زمانی) به ارزیابی پژوهش‌های ایرانی تحلیل گفتمان می‌پردازد. نسل اول نظریة گفتمان رویکردهایی مانند تحلیل گفت‌وگو و روان‌شناسی گفتمانی را ...

دکتر محمدرضا تاجیک چکیده اکنون دیری است که از شکل‌گیری پروژه‌ای انباشتی و جمعی برای تولید دانشی فراگیر و جهان‌شمول به نام علوم اجتماعی و اعمال قدرت از رهگذر آن می‌گذرد. علوم اجتماعی آن‌گونه که در دامان نظام‌های دانش کلان و مسلط پرورش یافتند، اشکالی از اندیشه و فرهنگ را تجسم بخشیدند که به تعبیر دلوز و گاتاری، به‌نحوی خشونت‌آمیز، دانش‌های «اقلیت»، یا به بیان فوکو، «دانش‌های تحت انقیاد» را قلمر...

چکیده نمایشنامه مرگ یزدگرد شامل نظام‌های گفتمانی است که در تحلیل‌های اولیه قابل شناسایی نیستند. اما با تحلیل‌گفتمان انتقادی می‌توان به سویه‌های اجتماعی و ایدئولوژیکی از متن دست یافت که در روش‌های دیگر قابل دریافت نیستند. در مقاله حاضر سعی بر این است که با تحلیل نمایشنامه در ساحت تحلیل‌گفتمان انتقادی، سویه‌ها و گفتمان‌های متعارض و متضاد حاضر در آن بررسی شوند. در مقاله حاضر تلاش نویسندگان بر ای...