ارتباط میان نگرش ریاضیاتی و علم مدرن موضوعی تأمل برانگیز است که پرداختن به آن، نه تنها در فهم ما از معرفت ریاضی تأثیر می گذارد، که در دست یافتن به درکی مناسب از جهان مدرن نیز نقشی کلیدی ایفا می کند. مارتین هایدگر، این مسئله را از نظرگاهی منحصر به فرد تحلیل می کند. در این مقاله ابتدا خلاصه ای از تأملات هایدگر در باب ریاضیات و امر ریاضیاتی ارائه می شود سپس جایگاه تفکر ریاضیاتی در علم مدرن از نگاه...

با وجود بصیرت های قابل تأمل در اندیشه فردید، نقدهایی نیز به اندیشه  او وارد است. فردید اساساً مخالف فلسفه و هر نوع تفکر منطقی و استدلالی است و این درحالی است که در قرآن کریم جابه جا و به دفعات بر اهمیت استدلال ورزی تأکید شده است. در باب حکمت تاریخ فردید نیز تردیدهای بسیاری مطرح است. فردید مبدأ تاریخ دیروز را یونان زمان افلاطون می داند و پرسشی که می توان مطرح نمود این است که آیا پیش از آن دوره، ت...

حقیقت در فلسفة هایدگر، یکی از مضامین اساسی است. وی از آغاز اندیشة خویش کوشید مفهوم بنیادی‌تری از حقیقت عرضه کند و در طول فعالیت فلسفی خویش رویه‌های گوناگونی در این خصوص در پیش گرفت. با وجود این هرگز از این بصیرت اساسی خویش دست نکشید که حقیقت ἀλήθεια است؛ یعنی کشاکش میان پوشیدگی و آشکارگی. به‌علاوه، هایدگر معتقد است در فلسفة افلاطون، تحولی در ذات حقیقت پدید آمده، به‌طوری که حقیقت به «درستی» مبدل...

مقالة حاضر سعی می‌کند تا مسألة مرگ را از دریچة تازة هستی‌شناسی تودستی مورد بررسی قرار دهد. منظور ما از هستیشناسی تودستی نحوهای از مواجهه با هستنده‌های تودستی (هستی‌های ابزاری) و افقهای انضمامی حیات است که در تفکر مارتین هایدگر بسط پیدا کرده است. این هستی‌شناسی که به نظر ما روش خاص هایدگر در بررسی هر موضوعی است، موضوعات و افقهای حیات انسانی را در بستری عملی و درگیرانه مورد بررسی قرار می‌دهد. یکی...

هایدگر در هستی و زمان با تحلیل هستی­شناختی- اگزیستانسیال زمان­مندی دازاین در پی طرح معنای هستی است. وی در بخش نخست کتاب، پروا را به عنوان معنای هستی دازاین طرح می­کند و ساختار سه وجهی، متکثر و بندبند آن­را نشان می­دهد و در بخش دوم با طرح مسألۀ زمان­مندی به عنوان معنای پروا سعی می­کند تا زمان­مندی را به عنوان بنیاد وحدت این ساختار متکثر و معنای هستی دازاین نشان دهد. خاستگاه تحلیل هایدگر تقسیم هس...

مارتین هایدگر از نخستین فیلسوفانی است که عمیقاً به مسئلۀ تکنولوژی پرداخته و در عین حال در مظان این اتهام قرار داشته که هیچ راه‎حل روشنی برای مواجهۀ صحیح با این پدیدۀ مدرنیته ارائه نکرده؛ بلکه صرفاً در کار بررسی پدیدارشناسانه و غیرمتعهدانۀ آن بوده است. اکنون پرسش اصلی این است: آیا می‎ توان از تفکر و نحوۀ زیست هایدگر، راه حلی عملی برای مواجهۀ بهتر با تکنولوژی را بیرون کشید یا نه، و اگر پاسخ مثبت اس...

قول به ماهیتی مستقل از ارادۀ آدمیان برای تکنولوژیِ، از سوی هر اندیشمندی که ارائه شود، تأثیرات درازدامنی بر کل منظومۀ تأملات او دربارۀ تکنولوژی بر جای می‌نهد. هایدگر را در زمرۀ قائلین به ماهیت مستقل برای تکنولوژی (ذات‌گرایان یا essentialists) آورده‌اند. رأی هایدگر به این ماهیت، مؤکد و سازگار با سایر پاره‌های تفکر او در باب تکنولوژی است. این قول حتی تا نهایت فلسفه‌ورزی او دربارۀ تکنولوژی یعنی آنجا...

رساله حاضر به بحث هایدگر درباره معرفت به عنوان دیدگاهی جدید می پردازد. هایدگر از معرفت به عنوان یکی از وجوه هستی انسان و به تعبیر او دازاین بحث می کند. دازاین تنها از طریق بودن و حضور در جهان است که به معرفت می رسد. این ویژگی از دازاین جدایی ناپذیر است. بودن در جهان یک ویژگی ذاتی و وجودی است که وجود دازاین و جهان را در رابطه با یکدیگر قرار می دهد. این ویژگی ذاتی در جهان بودن، عنصر اساسی اندیشه ...

با رشد نفوذ تکنولوژی و ظهور ﺗﺄثیرهای آن در زندگی انسانی، بررسی نسبت تکنولوژی با معنویت اهمیت پیدا کرده است. هایدگر شاید مهم‌ترین فیلسوفی است که به بررسی این نسبت البته با تصور وجودی از تکنولوژی و نگاه ویژه‌اش به معنویت اقدام کرده است. در نظر او تفکر معنوی چیزی در مقابل تفکر حسابگرانه و در چارچوب تلقی وجودشناسانه بوده که در تفکر شعری به معنای خاص مدنظر هایدگر ظهور می‌یابد. این نوع تفکر، ما را به...

در این مقاله سعی گردیده تفکر هرمنوتیکی هایدگر در شهرسازی مورد مطالعه قرار گیرد و با توجه به طرح مباحث فلسفی و شناختی که مطرح می گردد تا آن جا که امکان دارد به هدف نزدیک شویم. هرمنوتیک در لغت به معنای تاویل کتب مقدس است و فهم این کتب را در قالب پدیدار شناسی مورد بازبینی قرار می دهد. هرمنوتیک علم یا نظریه تأویل است. ریشه واژه «هرمنوتیک» واژه یونانی hermenevein است به معنای تأویل کردن، به زبان خود...