از «حسن بن صالح بن حی» به عنوان یکی از بزرگان و مؤسسان فرقه «بُتریه»، از شاخه های شیعیان زیدی مذهب نام برده شده است. این در حالی است که مراجعه به سخنان و روایات وی نشان می دهد وی دارای باورهای خاص اعتقادی بوده و به همه مبانی زیدیان پایبند نبوده است. از سوی دیگر حسن بن صالح با امام صادق (ع) در ارتباط بوده و پرسش های فقهی او از این امام بزرگوار، سبب رواج روایات وی در منابع حدیثی متأخر امامیه شده ا...

اصول اعتقادی بکتاشیان بر سه پایه استوار شده است: آموزه های صوفیانه مبتنی بر تأویل و مسامحه،تعالیم شیعیانه مبتنی بر حب علی (ع) و اهل بیت و بهره گیری از آموزه های دیگر ادیان، به ویژهتثلیث مسیحی. یافته های پژوهش حاکی از این است که پژوهشگران حوزه تاریخ تصوف وجغرافیای فکری آسیای صغیر، برداشت ها و تأویلات گوناگونی از سیر طریقت بکتاشیه به دستمی دهند، که در پاره ای از مواقع تصویر مبهمی را از گذار تاریخ...

تأثیر فرقه خوارج بر تحولات خوزستان در عصر امویان[1] مسعود مرادی* مریم شجیراوی** چکیده موقعیت اقلیمی و نزدیکی خوزستان به مراکز قدرت در پایتخت‌های اسلامی کوفه و شام، سبب شد قبایل عربی ـ که به دلیل ایدئولوژیک با خلافت اسلامی سر ستیز داشتند ـ در این ناحیه ساکن شوند. خوارج فراری در دوره خلافت علی بن ابی‌طالب7 زمینه‌ساز شورش‌هایی در خوزستان شدند. در دوره بنی‌امیه بنابر دلایل سیاسی و اقتصادی و نیز انح...

جلفای نو محله ای در جنوب اصفهان در آن طرف رودخانه زاینده رود واقع می باشد که بهفرمان شاه عباس اول جهت اسکان موقت و سپس اقامت دائمی در اختیار ارمنیان گذاشتهشد . به طوریکه در ابتدا به جز اقلیت محدود زرتشتی هیچ فرد مسلمان و یا غیر ارمنی حقسکونت در آنجا را نداشت اما کم کم دیگر مسیحیان مشرق زمین به این شهرک وارد شده وسپس با افزایش ارتباطات سیاسی ایران با اروپا مبلغین مسیحی کاتولیک به ایران اعزامشده،...

موضوع این پژوهش «مقایسه تطبیقی دیدگاه های عرفانی ملامتیان و کیش مانی» است. در این تحقیق سعی شده است با مراجعه به منابع مختلف به بررسی شیوه ی عرفانی مانویان و ملامتیان پرداخته شود. از آنجایی که تصوف از شیوه های مختلف عرفانی بهره جسته است. تأثیر ادیان مختلف در برخی از فرقه های آن قابل ملاحظه است از جمله در فرقه ی ملامتیه تشابهاتی میان آراء و عقاید این گروه از صوفیان و آیین مانی وجود دارد. این تأل...

هدف ما در این رساله بررسی مسئله امامت از دیدگاه شیعه اثنی عشری، اسماعیلیه و فرقه اشاعره می باشد. آنچه که در این رساله دارای اهمیت می باشد این است که دو فرقه ی اثنی عشری و اسماعیلیه از نظر اعتقادی بسیار به هم نزدیک و وجوه مشترک آن ها بیش از موارد اختلاف است، نزدیکی فکری آن ها در مسائلی چون وجوب و ضرورت امام، عصمت امام، وظایف و شئون امام و همچنین مسئله ولایت مورد انکار هیچکس نیست. اما اشاعره که ف...

بدلیل ماهیت مذهبی و تأثیر بلندمدت آن بر جمعیت شبه قاره و بویژه کشور ها ی پاکستان و اهل سنت شرق کشورمان از اهمیت زیادی برخوردار است. این فرقه در فرقه، حنفی مذهب و در اعتقادات ماتریدی بوده و اگرچه اکثر شاخه های صوفی و طریقت آنها را قبول دارند لیکن طریقه چشتیه را طریقه خود قرار داده و به طرق نقشبندیه، سهروردیه و قادریه ارادت دارند. بنیانگذاران این فرقه شاه ولی الله دهلوی و عبدالعزیز دهلوی بوده و ز...

فرقه های انحرافی و نوظهوری که اغلب دستمایه استعمار بوده و با صرف هزینه هایی از جانب آنان تقویت می شوند در طول تاریخ همواره سبب انحراف و تباهی بسیاری از افراد و جوامع ناآگاه شده اند. از جمله، فرقه های شیخیه و بهائیت که هیچکدام بر پایه اصول و ایدئولوژی های محکمی بنا نشده و بیشتر آهنگ راحت طلبی و بی دینی را سرمی داده اند وحمایت های مالی و بین المللی استعمارگران همواره به این اقلیت های انحرافی فرصت...

یکی از زمینه های تحقیق درباره ادیان، فرقه ها و جنبش هایی است که در دل هر دینی شکل میگیرند و دیده ها را به سوی خود معطوف میکنند. این فرقه ها با تضارب افکاری که میان آنها رخ میدهد نکات بسیاری را برای محقق و پژوهشگر نمایان میکنند که با مطالعه کلی و گذرای این ادیان به دست نمی آید. یکی از ادیان مهم و قدیمی دین یهود میباشد که توسط انبیای بنی اسرائیل بنیاد نهاده شد و همچنان حیات خود ادامه میدهد. دین ی...

طی سال های اخیر کشور پاکستان صحنه جولان پدیده ای به نام افراط گرایی بوده است. اگر چه در ظاهر، حوزه جغرافیایی این پدیده به درون مرزهای این کشور محدود می شود، اما در عمل، نفوذ و تأثیر آن در سطح منطقه و حتی سطح جهانی نیز امری غیر قابل انکار می باشد. مدارس مذهبی پاکستان با تلقین فکری و ایدئولوژیکی به جوان ها برای تندروتر شدن و تبلیغ عملیات تروریستی، این کشور را به مهد تفکرات رادیکال تبدیل کرده است....