در بحث بیع وقف، اصل و قاعده کلی برعدم جواز فروش است. درخروج از این قاعده کلی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. اما اکثر فقهاء و حتی حقوقدانان و قانون مدنی ایران در موارد مشخصی قائل به جواز فروش وقف هستند. در موارد جواز فروش وقف در پاسخ به این سؤال اساسی که آیا وقف، به مجرد عروض جواز فروش، باطل می‌شود؟ یا اینکه وقف تا زمان بیع به وقفیت باقی می‌ماند و با تحقق بیع خارجی باطل می‌شود؟ عمدتاً سه نظریه مط...

زندگی هر انسان از عمل لقاح اسپرم و اوول یا تخمک شروع می شود وحدود سه ماه پس از آن جنسیت فیزیولوژیک فرد شکل می گیرد. در این میان ، گاه برخی از افراد جنسیت مشخصی ندارند و به نوعی دچار ابهام جنسی می باشند. از جمله مباحث نوپیدای فقهی و حقوقی مسأله تغییر جنسیت و یا به عبارتی حل مشکل این گونه افراد است که امروزه به مدد جراحی های مدرن و پیشرفته صورت می گیرد که در نتیجه آن، جنسیت فرد از مرد به زن و یا ...

مالکیت بر منافع اعیان و اشخاص و مالیت آنها مورد پذیرش همه فقیهان مسلمان قرار گرفته، اما مالیت منافع اشخاص، مورد اختلاف فقها است. برخلاف جمهور فقها، فقهای متقدم حنفی معتقدند که منفعت اشخاص، مال نیست؛ زیرا از نگاه آنان مال باید دارای وجود عینی بوده و قابلیت احراز و ذخیره کردن را داشته باشد و برای رأی خود، به قرآن مجید که برای مهر زنان مال را تعیین کرده، سنت پیامبر(ص) که در قبال اخذ اجرت تعلیم قرآ...

سلول های بنیادین به عنوان بزرگ ترین تحول و انقلاب دوم در دنیای پزشکی بعد از ژنوم انسانی، یکی از چالش های جدید مهندسی ژنتیک است که به خصوص مسائلی را در حوزه دین، اخلاق و حقوق به همراه داشته است. اخذ سلول های بنیادین که پایه و اساس شبیه سازی درمانی است در گستره هستی، مطلوب برخی و مطرود برخی دیگر است. در دو سوی این طیف همانند سایر ادیان و مذاهب در فقه اسلامی، گروهی به کارگیری این فناوری را به لحاظ...

یکی از حقوق بیماران که در کشورهای مختلف از جمله ایران به رسمیت شناخته شده، حق تصمیم گیری راجع به جمعیت خانواده است؛ این حق ممکن است به صورت استفاده از قرص ها و داروهای پیشگیری از حاملگی، یا سایر شیوه های درمانی از جمله عقیم سازی اجرا شود. در صورت به رسمیت شناختن تمامی این شیوه های پیشگیرانه، پزشک موظف به اجرای تعهد خود در مقابل مراجع بوده و عدم اجرای این تعهد مسؤولیت وی را به همراه خواهد داشت. ...

یکی از چالشی­ترین مباحث در نظام حقوقی ایران، بررسی جایگاه قضاوت زنان در نظام دادرسی ایران است. این مسأله از این جنبه اهمیت دارد که امروزه زنان از دانش و درک بالای علمی نسبت به مسائل فقهی و حقوقی برخوردار گردیده­اند و این پرسش را مطرح می­سازد که آیا براستی نفعی در منع قضاوت زنان در دنیای امروزی وجود دارد؟ در فقه امامیه نظر مشهور بر عدم جواز قضاوت زنان است. اما این دیدگاه امروزه بسیار تعدیل گردید...

بیع معاطات که غالباً آن را به عنوان بیع بدون لفظ یا دادو ستد بدون صیغة ایجاب و قبول می شناسند از جمله عقود دیرپا و رایج است. قول به عدم صحّت این بیع در میان فقهای متقدّم امامیّه و شافعیة طرفداران نسبتاً زیادی داشته امّا به مرور زمان از میزان آنها ماسته شده به نحوی که شاید امروزه نتوان برای آن طرفداری یافت. قائلان به صحّت و انعقاد بین معاطات به دلایلی چون کتاب، سنت، اجماع، قاعدة رفع حرج و عرف استناد کر...

بیان ماهیت "غیبت" و ارائه مفهوم صحیح از آن، و بیان حرمت "غیبت" از دیدگاه فرقین، و بر شمردن آراء امامیه و دلایل آن، ذکر آراء مذاهب چهارگانه ای اهل سنت، درباره حرمت "غیبت" و دلایل مطرح شده از طرف آنان و موارد استثناء شده از تحت حرمت "غیبت"، با روش کاربردی در این رساله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این رساله: دارای دو بخش می باشد؛ و بخش اول تحت عنوان کلیات، از قبیل: مقدمه، بیان مسأله، سوال اصل...

یکی از قواعد فقهی مشهور که تحقّق آن در جامعه اسلامی می‌تواند منجر به نتایج مهمی شود، «قاعده‌ی نفی سبیل» است. از جمله این نتایج می‌توان به اجازه‌ی قرار گرفتن غیر شیعیان در مناصب انتخابی در حکومت اشاره کرد. این مقاله در پیِ توصیف دقیق این قاعده از حیث مفهومی، بررسی شمول آن نسبت به مصادیق مشکوک، تدقیق در جواز یا عدم جواز تعمیم آن به مناصب انتخابی در دولت‌های مدرن است. ادلّه‌ی فقها و مفسرین در مورد ای...