میرسیدعلی همدانی (د. 786ق) از عرفای نامدار کبرویه است که در ترویج و تثبیت آموزه‌های اسلامی و عرفانی در مناطق شمالی و مرکزی ایران، هند (کشمیر) و خراسان بزرگ (بخش‌هایی از افغانستان و تاجیکستان) سهیم بوده است. معدود آثار چاپ شده از او در ممالک فارسی‌زبان مورد توجه بوده و زمینه برای احیاء دیگر نوشته‌های وی نیز مهیاست. متن فارسی «رسالة واردات» در همین راستا و در قالب تصحیحی تطبیقی- انتقادی عرضه می‌ش...

چکیده: «تحلیل عرفانی تمهیدات عین القضات همدانی» توسط: الهه صالحی مرزیجرانی «تمهیدات» کتابی است، سرشار از مباحث و مضامین عرفانی که توسط عین القضات همدانی در سال 521 هجری نگارش یافته است. در این اثر، تنها از عرفان محض گفتگو شده است. گرچه نویسنده، گاهی عرفان و فلسفه را با یکدیگر می آمیزد و با این وجود، مطالب کتاب، صبغه ای عرفانی- فلسفی، به خود می گیرد. اما به یقین می توان گفت که اندیشه غالب...

چکیده عنوان پایان نامه حاضر نقش عبدالله بن عباس در دوران خلفا وامیر المومنین علی علیه السلام بوده است . جهت بررسی موضوع، سوال اصلی این رساله به این شرح می باشد : موضعگیری عبدالله بن عباس در دوران خلفای نخستین و امیرالمومنین(ع) چگونه بوده است؟ فرضیه: عبدالله بن عباس در تمامی دوران حیاتش و حوادث روزگار در راه پشتیبانی و حمایت از ولایت امیرالمونین (ع) از هیچ کوششی فرو گذاری نکرده است. جهت بررسی ...

ابن عباس از مشاهیر صحابه در تفسیر و روایت است که با القاب و عناوین برجسته‌ای از او یاد شده است. علی‌رغم نقل اخبار فراوان از او در منابع شیعی و همسویی بخشی از این روایات با عقاید شیعه، در برخی منابع متقدم امامیه روایات قدح‌آمیزی در مذمت او وجود دارد که خیانت به امام علی و لعن از سوی ایشان و مذمت از سوی برخی امامان و بزرگان شیعه از جمله آن‌هاست. اما تحلیل این روایات و تطبیق آن‌ها با سایر اخبار م...

این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ‌‌ بررسی روان‌کاوی شخصیت‌های رمان سمفونی مردگان، اثر «عباس معروفی»، است. عباس معروفی نویسندۀ‌‌ داستان‌‌های روان‌شناختی نو است؛ قصه‌ای که‌‌ در ادبیات انگلیسی به ‌‌نام «قصۀ‌‌ جریان سیال ذهن» یا «تک‌گفتاری ‌‌درونی» خوانده می‌‌شود. عباس معروفی با گریز به خاطرات کودکی و گذشتۀ‌‌ شخصیت‌‌های داستانش، هم‌‌چون یک روان‌کاو، به بررسی مشکلات و تعارضات درونی آن‌‌ها می‌‌پردازد. ه...

حضور میسیونرها مذهبی مسیحی در ایران، از مباحث مهم در عصر صفویه است. انگیزه های درونی مبلغان از جمله تلاش برای تبلیغ و تبشیر مسیحیت باعث می شد، مبلغان سختی های زیادی را بر خود آسان کنند و از این راه به اهداف و انگیزه های مختلف دست یابند. آنها از جانب پاپ و پادشاهان اروپا به عنوان نمایندگان سیاسی می آمدند. یکی از دلایل ورود به ایران همراهی کردن هیأت های سیاسی تجاری و گاه ریاست این هیأت ها بود. چن...

عبّاس معروفی با آفرینش بیش از سی داستان کوتاه و چند رمان توانسته است جایگاه ویژه‏ای در بین داستان‏نویسان سه دهه اخیر پیدا کند. در این مقاله ابتدا تعریف مختصری از اسطوره به دست داده‏ایم و هدف از به‏کارگیری آن را در آثار داستانی معروفی توضیح داده‏ایم و در نهایت نقش آن‏ها را در نوشته‏های وی بررسی کرده‏ایم. انتظار می‏رود خواننده با مطالعه این مقاله به نتایج زیر دست یابد: - معروفی، با تسلّط کافی بر اد...

زرتشت و عین القضات همدانی هر دو از عارفان و متفکران بزرگ ایران به شمار می­آیند که از جنبه­های فکری، فلسفی و عرفانی در دوره های پس از خود تأثیر چشمگیر و قابل توجهی داشته اند. با این وجود عین القضات همدانی به واسطه تأخر زمانی که از زرتشت داشته، از بعض تفکرات عرفانی وی تأثیر پذیرفته است که از آن جمله می­توان به مباحثی چون سپنته مینو و انگره مینو که همان تجلی جمال و جلال مکتب عرفانی عین القضات است،...

بی گمان افکار عرفانی و صوفیانه ی حلّاج به احمد غزّالی رسیده و از او به عین القضات همدانی، و این هر سه از همیشه تا جاویدان از گردن کشان حوزه ی عرفان و تصوف ایرانی- اسلامی می باشند. این مقاله به بیان اقتباس­های عین القضات از احمد غزالی در بسط و تقریر معانی و اسرار و حقایق عشق و اشتراکات آن­ دو، در این حوزه می­پردازد. در آغاز، به بیان مشترکات مبحث عشق و حالات آن، در تمهیدات با سوانح العشّاق -که تماماً...

در گونه­ای از تقسیم­بندی، می­توان سخنان مذکور در متون منثور صوفیانه را برساخته از دو بخش دانست: «سخن مغلوب» که بر قلمرو تجربه­های شهودی و دریافت­های درونی نویسنده حکم­رانی دارد؛«سخن متمکّن» که قلمرو دانش رسمی و علم اصطلاحی صوفیان را در بر می­گیرد. تمهیدات عین­القضات همدانی یکی از نثرهای صوفیانه است که در آن ویژگی­های کلام مغلوب از قبیلِ بی‌خویش­نویسی، دریافت الهام و وحی، تأویل­پذیری و بحران آپوری...