چکیده باورها و اعتقادات، بخش مهمی از فرهنگ عمومی هر ملت را تشکیل میدهند. پارهای از این باورها که به باورهای عامیانه مشهور است، بیشتر جنبهی قومی و محلی داشته و به عنوان میراثی گرانبها، هویت ملی و فرهنگی اقوام گذشته را بیان میکنند. اعراب جاهلی، بیشتر بادیهنشین بوده و از مظاهر تمدن و دانش بهرهی چندانی نداشتهاند و همین امر سبب شده که این دسته از باورها در میان آنان رواج قابل توجهی یابد. شعر جا...

اشعاری که در زمینۀ کار و شغل در فرهنگ شفاهی کهگیلویه و بویراحمدی سروده شده­است (کارسروده­ها)، بخش وسیعی از ادبیات این مرز و بوم را تشکیل می­دهد. مردان و زنان این استان برای انجام هر کاری شعری هم نوا با کنندۀ کار دارند که مضمون و موسیقی متناسب با آن را دارد و انگیزۀ خوبی برای انجام کارهاست. در جامعۀ عشایری و روستایی دنا کارهایی ازقبیل: برنج کوبی، بلوط کوبی، شیر دوشی، دوغ زنی، نشاکاری برنج و به چ...

فرهنگ عامه اعم از امثال، حِکَم، کنایات، استعارات، داستان های عامیانه، مَتَل ها، چیستان ها، و مانند آن انعکاس گویا و آیینه تمام نمایِ سنت ها، دانسته ها، باورها، منش ها، و ارزش های فرهنگیِ یک جامعه است که از رهگذرِ آن، می توان به شناختِ واقعیِ خلقیات و رفتارهای مردم آن جامعه و انگیزه ها و عللِ موجبه آن دست یافت. فرافکنی و توجیه (دلیل تراشی) از جملۀ ابتلائات بزرگ اجتماعی ماست که در سطحی بسیار گسترده در بین ...

یکی از انتقادات عمدهء نظام های مردم سالار، عدم مشارکت مؤثر عامه مردم در خط مشی کذاری عمومی و سلطهء متخصصات وکارشناسان در این زمینه می باشد. در این نظام ها به دلایل مختلف مانند پیچیدگی مسایل، هزینه بر بودن، عدم اطمینان و تأخیر و کندی، مشارکت مردم کنار گذأشته شده و در تصمیم گیری های عمومی به نظرات تخصصی بسنده می شود. برای رفع این نقیصه و مشارکت عامه مردم در خط مشی گذاری عمومی مدلی ارایه گردی...

تاریخ ایران سراسر تاریخ خودکامگی شاهان و حاکمانی است که برای مردم (رعیت) تنها وظیفه قائل بوده­اند و نه حق. مردمی که اجازۀ هیچگونه اعتراض و اظهار نظری نداشته­اند اما نقد و نظر آگاهانه و دردمندانۀ آنان نسبت به ارباب قدرت و حکومت در قالب ضرب­المثل­ها بخوبی ثبت و ضبط شده است. امثالی که هم وظیفۀ طبقۀ حاکم و مردم نسبت به یکدیگر و هم ویژگی­های حاکمان شایسته و ناشایست را بیان می­کند و از سویی آفرینش ذو...

مقوله تأثیرگذاری موسیقی یکی از مهمترین مباحث کارکردی موسیقی در رابطه با رفتارهای افراد است. گزارشهای پراکنده پژوهشی در حوزه موسیقی نیز بیانگر تأثیرات متفاوت ناشی از مصرف موسیقی های عامه پسند و موسیقی های جدی (کلاسیک/ سنتی) بر الگوهای رفتاری جوانان می باشند. از این رو پژوهش حاضر درصدد آن است که به بررسی مقایسه ای الگوهای رفتاری ناشی از مصرف انواع موسیقی ها (عامه پسند و جدی) در میان جوانان بپرداز...

علم از یک سو به عنوان یک ارزش و از سوی دیگر به عنوان پایه تغییر و تحولات و تمدن جدید در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است. میزان و نحوه توزیع دانش علمی بسته به هویت اجتماعی و تاریخی آن، در هر کشوری متفاوت است و توجهی که به صورت حرفه ای یا عامیانه به علم میشود در میزان توسعه آن موثر است. هدف از طرح مساله «جایگاه علم در فرهنگ عامه» تبیین رابطه میان نگرش نسبت به دانش علمی با توسعه علمی و در نتیج...

از آنجایی که ادبیات عامیانه مهمترین بخش فرهنگ عامه مردم است و همواره رابطه ای متقابل ما بین متون نوشتاری و تصویری وجود دارد، می توان گفت، تصویر بازتابی از فرهنگ است. و ادبیات عامیانه می تواند به خوبی فرهنگ عامیانه مردم یک کشور را انعکاس دهد.از طرف دیگر ادبیات و نسخ خطی و همچنین کتب چاپ سنگی مصور، پیوندی درونی و ناگسستنی با یکدیگر دارند. در حقیقت تصویرگران کتب چاپ سنگی بر خلاف نگارگران ادوار پیش...

یکی از کهن­ترین جنبه ­های ادب شفاهی هر سرزمین، ترانه­های کودکان و به ویژه لالایی است. این سروده­ها نمایان­گر بخشی از آرمان­های جمعی و عواطف ملی است که از گذشته­های دور ریشه دوانیده، نسل به نسل ادامه یافته و تا زمان ما دوام یافته و جایگاه خود را حفظ کرده است. استفاده از سه هنر شعر و موسیقی و رقص، به همراه چاشنی عاطفه و مهر مادرانه، به این سنت بومی جنبه­هایی شگفت بخشیده است. در تداول مردم سرکویر ...

کتاب جامع الحکایات یا چهل و شش حکایت مجموعه بزرگ و نفیسی است از قصه های عامیانه مشهور و غیر مشهوری که آغاز و انجام آن افتاده است. این نسخه به شماره 4267 از جمله نسخ خطی منحصر به فرد فارسی می باشد که احتمالاَ از نسخ خطی اوایل قرن 11 هجری به شمار می آید و در بخش نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. این کتاب، مجموعه ای است از چهل و شش حکایت بازمانده از عهد صفوی که با موضوعات مختلف عشقی، حماسی...