انسان به عنوان موجود زنده نیازمند حرکت است و هر حرکتى را مقصد و غایتى باید. او موجودى است آگاه و آزاد. چنین موجودى براى زندگى به دنبال معنى و هدفى است که او را از ایستایى، رکود و سقوط رها ساخته و به خوشبختى برساند. امّا پس از تبیین و تعیین معنى و هدف، سبک زندگى نیز باید به گونه‏اى باشد که راه وصول به معنى و هدف را هموار و آسان سازد و با این حال، هماهنگ و مبتنى بر معناى زندگى باشد. نگاه مؤمنانه،...

افول دیندارى و معنویت در میان جوانان ایرانى مدتهاست موضوعى جدلى براى ابراز دیدگاههاى متفاوت و متعارض در سطح جامعه شده است. برخى مطالب و گفتگوهاى موجود در مطبوعات و تریبون هاى مذهبى نشان دهنده نگرانى هاى محافل دینى و بعضى مسئولان سیاسى کشور در مورد وضعیت دیندارى مردم و به ویژه جوانانى است که تمامى سالهاى زندگى شان را در ظلّ حکومت دینى جمهورى اسلامى سپرى نموده اند. مقاله حاضر با فراتحلیل 14 پژوهش ...

 نظریه سیاسى امام على - نظریه سیاسى قرآن - در مباحث نظرى حکومت، رهبرى، مشروعیت، وظایف حکومت و مشارکت سیاسى در مقایسه با سایر دیدگاه‌هاى سیاسى مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. نظریه سیاسى که پیدایى، عملکرد، اطاعت و هدفها را در حکومت به مطالعه مى‌گیرد به دینى و غیردینى تقسیم مى‌شود. نهج‌البلاغه اهمیّت ویژه‌اى براى بازیافت و بازخوانى نظریه سیاسى - دینى امام على(ع) دارد. زیرا على(ع) - که به جامعیت ق...

نزاع دیرینة فرق اسلامی در مسأله رؤیت حق‌تعالی برآیند مبانی تفسیری و کلامی آنها است. اهمیت بررسی این موضوع نیز، در کشف و ارزیابی این مبانی است. شیعه و معتزله از امتناع رؤیت سخن می‌گویند و بر مبنای ادلة عقلی، ظواهر آیات را تأویل می‌کنند. اشاعره با باور بر امکان رؤیت حق‌تعالی در دنیا و وقوع قطعی آن در عالم آخرت، آن را محصول ظواهر آیات، نصوص متواتر و عقیدة سلف می‌انگارند. در این نزاع، قلمرو مدرک عق...

سلفیه تکفیری در حوزه تفسیر قرآن با استناد به ظواهر آیات، روایات و سیره پیامبر و اصحابش، به آنچه از قدیم مانده سخت پایبندند و عقاید صحیح اسلامی را منحصر به «ظواهر» قرآن و سنت می‌دانند و از هرگونه تفسیر، ژرف‌نگری و بهره‌گیری از عقل، علم و فلسفه در تعالیم دین و تطبیق آن با مقتضیات زمان اجتناب می‌ورزند. ورود مجاز در قرآن را انکار کرده و با تفسیر گزینشی آیات، به‌دنبال تفسیر آیات قرآن نبوده، بلکه به‌...

در دین هندویى همه چیز از وداها شروع مى شود، زیرا چنانکه داسگوپتا اشاره دارد، نفوذ و اقتدار وداها درتمامى دوره هاى تاریخى و نزد همه فرق ه هاى هندویى محفوظ مانده است و با آنکه تاریخ دینى هند، از آغاز ،یعنی از زمان تمد ن ودایى تاکنون ، شاهد دگرگونیهای بسیار بوده است ، این آثار همواره اقتدا ر و مرجعیتدینى خود را حفظ کرد هاند.از آنجا که در وداها با نظام دینى و پرستشى یکسان و یکنواخت روبرو نیستیم، ار...

هدف: هدف در نوشتار پیش رو، شناساندن انواع تفاسیر عرفانی به عنوان روشی در تفسیر و بیان گونه‌گون بودن این روش تفسیری بود. تقسیم‌بندی به همراه تحلیل گونه‌ها، در حوزة آموزش و درک مطالب تفسیری مفید خواهد بود. روش: تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد کتابخانه‌ای تنظیم شده است. یافته‌ها: به دلیل ذو بطون بودن قرآن و انسان، تفسیر عرفانی دارای مراتب است. کتابهای روش تفسیری در تقسیم‌بندی ت...

یکی از مباحث اساسی و مهم در حوزه مباحث اعتقادی و بحث های کلامی، چگونگی بیان و استدلال بر این گونه مسائل است و اینکه روش شناسی مباحث کلامی چگونه باید باشد. در مجموع می توان گفت که روش بررسی یا عقلی است یا نقلی یا هر دو. در روش شناسی عقلی تأکید بر استدلال های عقلی است یا روش عقلی با بهره گیری از متون دینی است. روش نقلی می تواند با تکیه بر ظواهر و بی توجهی کامل به استدلال های عقلی و منطقی و برهانی...

نقش قرآن در شعر دورهء اموی و عباسی نقشی مفهومی و غیر مستقیم است و اقتباس های ظاهری در شعر دورهء اموی که سمبل حاکمیت تعصب عربی است فقط در موارد نادری در جهت اندیشه های سیاسی به کار رفته است. در زمینهء نثر برخلاف شعر متون، کاملأ دینی و یا تحت تأثیر مستقیم پیام های دینی است. در دیوان شاعران مهم دورهء عباسی همچون شریف رضی و متنبی اقتباس قرآنی حضور ندارد، ولی شعر دورهء سقوط شعری است که آیات قرآن در...

 دیدگاه شهید مطهرى درباره فهم و تفسیر متون دینى به طورى کلى و قرآن به طور ویژه مورد بررسى قرار گرفته است.  نگاه مطهرى به فهم قرآن به رغم وجود نقاط مشترک با برخى دیدگاه‌هاى هرمنوتیک، تفاوتهاى آشکارى نیز دارد. مقاله با طرح چند پرسش راجع‌به فهم یک متن به دیدگاه هرمنوتیکى موجود در غرب را مورد بررسى قرار داده سپس دیدگاه شهید مطهرى را پیرامون چند محور از قبیل ماهیت فهم قرآن، فهم‌پذیرى قرآن، قرآن و ف...