هدف از این تحقیق توصیف ساختمان تصریفی فعل فارسی بر اساس نظریۀ صرفی کلمه و صیغگان است. تلاش این تحقیق روشن کردن این مساله است که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی دارای چه ماهیت یا سرشتی هستند و اینکه  نقش های چندگانه الگوهای تصریفی مانند شخص  و شمار  را چگونه می شود از یکدیگر تفکیک و به طور شفاف بیان کرد. به همین منظور بر مبنای کتاب‏های دستور زبان فارسی جملاتی استخراج شدو ساختارهای موج...

در این طرح، نمای کلی از نرم افزار ریشه یاب ماضی و مضارع از مصدر افعال ناگذر در زبان فارسی در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری تهیه و ارائه گردیده است. عملکرد نرم افزار به گونه ای است که با ارائه مصدر فعل می توان به بن ماضی و بن مضارع آن مصدر دسترسی پیدا کرد. علاوه برآن، تعدادی از افعال که بن مضارع آنها برخلاف روال معمول ساخته می شوند نیز به عنوان استثناء بیان شده اند.

هدف پژوهش حاضر دست یابی به دستور احتمالی زبان فارسی است. این دستور از نوع دستورهای صوری احتمالی بوده و از دیدگاه رایانشی از نوع دستورهای بافت آزاد واژگانی نشده است. بدیهی است زبان مانند هر پدیده یا رفتار پیچیده ی دیگر نیازمند نظام مولد منسجمی می باشد، که دست یابی به این نظام به منزله ی توانایی تولید و درک، رمزگذاری و رمزگشایی این پدیده است. روشن است نظام تولیدی یک پدیده لزوماً بر نظام خود آن پدی...

هدف این رساله آن است که نشان دهد، مقوله¬ی «صفت¬های کنایی» با این که از گذشته¬های دور تا امروز در زبان فارسی حضورِ فعّال داشته¬اند، امّا مورد توجّه دستورنویسان قرار نگرفته¬اند. و این در حالی است که هیچ¬گونه سابقه¬ی پژوهشی در مورد «صفت¬های کنایی» وجود ندارد و این پژوهش برای اولین بار انجام شده است. شناخت نوع دستوری و ساختار کنایه¬ها به خصوص «صفت¬های کنایی» در درک بهتر مفهوم کنایه و بیت دارای اهمیّت اس...

این پژوهش در پی آن است محمول‌های مکانی در زبان فارسی را در چارچوب دستور نقش و ارجاع، دو تحلیل ارائه‌شده از سوی ون‌ولین و لاپولا (1997) و همچنین بتین (2004) بررسی کند و دسته‌بندی معنایی از محمول‌های مذکور ارائه دهد. در کنار این هدف اصلی، هدف دیگری که پی می‌گیریم محک کارایی هر یک از تحلیل‌های یاد‌شده در زبان فارسی و به‌ویژه تحلیل ارائه‌شده از سوی بتین است. بتین (2004) معتقد است تشابهی میان ظرفیت ...

دستور ساخت گلدبرگ یکی از رویکردهای مطرح در زبان­­شناسی شناختی است که در آن ساخت به عنوان واحد اصلی زبان قلمداد می­شود. مقاله حاضر در صدد است تا با تکیه بر مبانی و اصول مطرح در این دستوربه بررسی و تحلیل انواع ساخت­های اضافه در زبان فارسی بپردازد. از این رهگذر، در مقاله حاضر این دستور مبنای تحلیل و مطالعه قرار گرفته است. سه هزار نمونه ساخت اضافه به طور تصادفی از ده شماره روزنامه جام­­جم استخراج ش...

زبان پریشی متقاطع پدیده ای است که در آن فردی که دارای آسیب نیمکره راست مغز می باشد ، علائم زبان پریشی را نشان می دهد. این پدیده در دنیا نادر می باشد و تاکنون در زبان فارسی هیچ بیمار زبان پریش متقاطعی گزارش نشده است، هدف از این مقاله آن است که گزارش کاملی از یک بیمارزبان پریش 31 ساله فارسی زبان با آسیب نیمکره راست ارائه شود. در این مطالعه موردی از آزمون زبان پریشی دو زبانه (bat)، آزمون زبان پریش...

مقاله‌ی حاضر با موضوع «مقایسه‌ی فعل مرکب از دیدگاه دستور زبان سنتی و جدید» و با هدف کلی «تعیین تفاوت‌ها و شباهت‌های فعل مرکب» با توجه به نظر نویسندگان دستور زبان‌های سنتی و جدید تدوین شده است. در این تحقیق افعال متن گلستان سعدی با استفاده از هفت دستور زبان فارسی: خیام پور، خانلری، فرشیدورد، ارژنگ، انوری - گیوی، وحیدیان کامیار، عمرانی- سبطی به روش توصیفی مورد بررسی قرار گرفت و این نتیجه حاصل شد ...

ساخت اضافه همواره در نظریه‎های مختلف زبان‎شناسی نظیر آوایی، ساختواژی و نحوی حائز اهمیت بوده است و زبان‎شناسان ایرانی تاکنون تحلیل‎های متفاوتی از این ساخت به دست داده‎اند. عدم تظاهر کسرۀ اضافه در نوشتار، ابهامات بسیاری را در تحلیل و درک متون فارسی موجب شده است و برنامه‌های مختلف پردازش زبان اعم از برچسب‌زن اجزای کلام، تشخیص موجودیت‌های نام‌مند، تشخیص کلمات هم‌مرجع، تبدیل متن به گفتار، ترجمة ماشی...

پژوهش های تطبیقیِ زبان ها این امکان را فراروی محققان قرار می دهد تا به میزان اثرپذیری زبان ها از یکدیگر پی ببرند و در مواردی رفع مشکلات دستوری و معنایی یک زبان را به کمک اسالیب زبان یا زبان های دیگر امکان پذیر می سازد. پژوهش حاضر با تکیه بر دستور زبان عربی و فارسی و مطالعات دستورپژوهان و فرهنگ نویسان این دو زبان، و نیز براساس روش تحلیلی- تقابلی به بررسی مفهوم «استعلا» بهعنوان یکی از مهم ترین ...