گوناگونی زبان شناختی محیط های طبیعی ـ اجتماعی منعکس کننده شباهت ها و تفاوت های نگرش جامعه های زبانی مختلف به پدیده های طبیعی است و برآمده از شناخت، نیازها، فرهنگ و عوامل زیست محیطی و انسانی است. واژگان، مقوله بندی، و طبقه بندی   در هر زبانی در تعامل با محیط طبیعی آن زبان به شیوه ای متفاوت عمل می کنند. در این راستا، زبان شناسی زیست محیطی از دهه ١٩٩٠ به عنوان یکی از گرایش های کاربردی در مطالعات ز...

مطالعة ویژگی های صرفی، نحوی، آوایی و معنایی اسامی مرکب همواره مورد توجه زبان شناسان بوده است. شفافیت و تیرگی معنایی اسامی مرکب از موضوعاتی است که در حوزة معنا شناسی محل مطالعات مختلف است. در پژوهش های انجام شده انواع اسامی مرکب به لحاظ دارا بودن یا نبودن هستة معنایی، شناسایی و توصیف شده اند و با استناد به معیار وجود یا نبود هسته، اسامی مرکب به دو گروه اصلی درون مرکز و برون مرکز تقسیم شده اند. گ...

هدف این تحقیق بررسی صرفی و نحوی ضمیر و فعل در دو فصل پایانی کتاب وزیدگی های زادسپرم به منظور آشکارسازی ویژگی های سبکی نویسنده ی کتاب است. موارد صرفی و نحوی بررسی شده بر پایه ی کتاب دستور تاریخی زبان فارسی دکتر محسن ابوالقاسمی بوده است. برای این منظور، ابتدا متن پهلوی و آوانویسی و ترجمه براساس کتاب وزیدگی های زادسپرم پژوهش دکتر محمد تقی راشد محصل انتخاب شد. سپس، یادداشت برداری مربوط به ضمیر و ف...

در نظریۀ ساخت اطلاع، موضوعات و مفاهیم متنوعی مطرح هستند که یکی از این موضوعات، مفهوم شناختیِ «تشخیص پذیری » است. مفهوم ذهنی تشخیص پذیری در زبان دارای نمود است. در این مقاله، تأثیر پارامتر تشخیص¬پذیری بر روی نمود زبانی در حوزه¬های صرف، نحو و نوا به صورت مقابله¬ا¬ی در انگلیسی و فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می¬دهد میزان تشخیص پذیری مصادیق بر روی نمود صرفی آن ها در دو زبان ا...

سابقه و هدف: شنوایی، یکی از مهم‌ترین توانایی‌های حسی انسان می‌باشد. چنان‌چه حس شنوایی دچار آسیب شود، به‌خصوص از بدو تولد یا قبل از فراگیری گفتار و زبان، با توجه به شدت آسیب، رشد گفتار و زبان فرد نیز با مشکل مواجه می‌شوند. صرف و نحو دو جنبه از زبان هستند که معمولاً در مبتلایان به افت شنوایی شدید با مشکل مواجه می‌شوند. در این پژوهش برخی از شاخص‌های صرفی و نحوی و نیز برخی از ویژگی‌های غیرزبانی، م...

عرفی شیرازی، شاعر باریک­اندیش و خیال­پرداز قرن دهم هجری (999-963) است که با وجود عمر کوتاه خود زمینه­ساز رواج سبکی تازه در شعر فارسی شد. این شاعر که نگاه تیزبین و ذهن سرشار و خلاقی دارد، هم در خلق مضامین تازه و هم در ابداع ترکیبات و لغات بدیع، موفق عمل کرده و مضمون­آفرینی تازۀ خود را در یک سطح زبانی خلاق با ویژگی­هایی خاص و ابتکاری شکل داده است. در این مقاله سعی بر این است با بررسی غزلیات این ش...

فعل فارسی به عنوان نوعی از انواع کلمه پدیده ای صرفی است و ناگزیر میتواند ساخت درونی داشته باشد‘اعم از ساخت اشتقاقی و ساخت تصریفی. ساخت اشتقاقی فعل در فارسی بسیار محدود است و درآن تنها پنج الگوی ساختاری یافت میشود: الگوهای ساختاری ساده‘پیشوندی‘مرکب‘گروهواژی وناگذر.از این پنج الگو‘دوتای اول که سرشت صرفی دارند نازا هستند و سه تای دوم که سرشت نحوی دارند زایا مانده اند. این است که اشتقاق فعل در فارس...

بیدل دهلوی از شاعرانی است که شگرد سبکی و زبانی خاص خود را دارد. وی در مواردی با شکستن معیارهای مرسوم و با دور شدن از اصول حاکم شعر، زبانی متفاوت عرضه می‌دارد. هنجارگریزی‌های صرفی و نحوی او در غزلیاتش جالب توجه، بررسی هر یک آنها بیانگر خلاقیت زبانی و ادبی او است و این شگردها در‌کنار دیگر تصاویر شاعرانه شعر او را تخیلی‌تر نهاده است. در این مقاله سعی شده است به ساختارهای جدید نحوی در اشعار بیدل اش...

سبک ادبی، بیانگر نحوة تعامل ادیب با امکانات زبانی است که در سطوح مختلف آن نمایان می­شود. الگوهای تکرارشونده در اثر، سبکی را از دیگر شیوه­های بیانی متمایز می­کند. شعر مقاومت فلسطین به عنوان یکی از مضامین پرتکرار در شعر عربی، به واسطة محتوا و رویکردهای شاعران، دارای سبکی خاص است که نحوة گزینش شاعر فلسطینی را در زبان نشان می­دهد. قصیدة «تحدی» از دیوان «معرکة» معین بسیسو از جمله مهم­ترین و تأثیرگذا...