فقه امامیه به عنوان یکی از مهمترین علوم اسلامی در طول تاریخ حیات خود با عناصر و مواد موضوعی به انسجامی رسیده است که گاه ارزشیابی قوت و توالی این عناصر مورد غفلت قرار می گیرد. نص گرایی به عنوان یکی از مهمترین شاخصه های استنباطات فقهی اگرچه در مقام نظر دارای فراز و فرودهای خاص مکتبی بوده است لیکن در مقام عمل و ثمرات بیرونی فقه به مثابه عاملی مهم و جهت دار بروز پیدا کرده است. در این مقاله با واکاو...

مسئلۀ تصویب (واقع انگاری احکام تمام مجتهدان) و تخطئه (مطابق با واقع بودن یکی از احکام مجتهدان) از مسائل اختلافی میان اصولیان مسلمان است. در اینکه کدام مذهب و مسلک طرفدار تخطئه یا تصویب است، بیان روشنی وجود ندارد. آنچه در نوشته های اصولی امامیه مشهور بوده، انتساب مبنای تخطئه به امامیه و تصویب به اهل سنت است. پس از مراجعه به منابع معتبر اصولی اهل سنت، نمایان می شود که این انتساب با این کلیت، دور ...

چکیده ندارد.

هدف: تأثیر زبان فارسی در دیگر فرهنگها، از جمله مسائل مهم در حوزۀ مطالعات تمدنی و تأثیر علوم و معارف اسلامی ایرانی است. هدف نوشتار حاضر نیز بررسی نقش شاعران شیعۀ عصر صفوی در ترویج مذهب تشیع و زبان و ادبیات فارسی در شبه قارۀ هند در قرنهای 9 و10 هجری بود. روش: این مقاله با روش اسنادی- تاریخی به بررسی موضوع پرداخت. یافته‌ها: حضور شاعران فارسی‌زبان شیعه در شبه‌قارۀ هند، موجب شد زبان فارسی، زبان رسمی...

حضور و فعالیت طریقت نعمت‌اللهیه در ایرانِ عصر قاجار، سبب ایجاد کنش و واکنش‌هایی بین این طریقت با دو جریان قدرتمندِ شریعت و سلطنت گردید. بررسی فراز و فرود‌های روابط این ‌سه جریان با یکدیگر، یکی از مباحث قابل ­اعتنا در تاریخ اجتماعی ایران عصر قاجار است. در پژوهش حاضر، تعاملات سه جریان یاد شده با یکدیگر، با عنایت به این که چه عواملی باعث شد طریقت نعمت‌اللهیه در دورۀ مورد بحث، دچار رکود و حاشیه‌نشینی...

غیبت و انتظار فرج از آموزه های رئیسه ی مذهب امامیه است که به انضمام طولانی شدن غیبت امام زمان(عج) برانگیزاننده ی پاره ای از شبهات در اندیشه ی سیاسی امامیه شده است. این سوال مهم همواره در این دوران مطرح بوده که آیا امامیه در دوره ی غیبت از فلسف هی سیاسی خاصی دفاع می کند، یا منکر هرگونه فلسف هی سیاسی است؟ التفات و پاسخ امام خمینی به این پرسش اساسی را ن ه تنها با تأسیس نظام جمهوری اسلامی، بلکه پیش...

کفائت در نکاح، مماثلت، هم­شأنی و همتایی زوجین در برخی امور است. در مورد مصادیق و معیارهای کفائت در نکاح، میان فقهای امامیه و نیز اهل سنت اختلاف نظر وجود دارد. مشهور فقهای امامیه، ملاک کفائت و هم­شأنی زن و مرد را اسلام و ایمان به معنای اعتقاد به امامت ائمه دوازده­گانه علیهم­السلام می­دانند؛ چنان که از دیدگاه گروهی دیگر، تنها اسلام به معنای عام آن، شرط کفائت است. برخی هم آن را عبارت از اسلام، ایم...

کوفه در تاریخ کلام امامیه، به راستی جایگاه ممتاز و اهمیت ویژه ای دارد. این برجستگی از آن روست که بازخوانیِ فکری و اندیشه ورزیِ این دوره از تاریخ امامیه، سهم عمده ای در به تصویر کشیدن اصالت و استقلال تفکر امامیان خواهد داشت. برخی تصویر گری های تاریخی از این دوران، نشان از تعبد محض و غیر عقلانی این گروه در اعتقاد  ورزی دارد. پاره ای از مطالعات، تلاش های عقلانی اصحاب امامیه در فهم معارف دینی را محدو...

ابو عیسی وراق، از معتزلیان شیعه  شده ای است که نه تنها تغییر نگرش و گرایش او به مذهب حقه امامیه، مناقشه برانگیز بوده و حتی اتهام ها و اظهارنظرهای تند معتزلیان را در پی داشته، بلکه رویکردها و دیدگاه های کلامی او در راستای تبیین آموزه های شیعه نیز افزون بر جالب توجه بودن، توجه و حساسیت بسیاری از اندیشمندان شیعی را برانگیخته است. در این مقاله به بررسی برخی  دیدگاه ها و رویکردهای وراق و سهم و نقش ا...

این پایان نامه به ذکر ادوار تاریخی و تقنینی قضیه پرداخته و به تفصیل در خصوص مبنا و فلسفه این حکم در حقوق عرفی و فقه می پردازیم، سابقه این موضوع در مقررات کیفری قبل از انقلاب یعنی ماده 179 قانون مجازات عمومی سال 1304 نیز مهجور نمانده و به مقایسه دو ماده 179 قانون مجازات عمومی سابق و ماده 630 قانون مجازات اسلامی و ذکر مواد اشتراک و جهاد افتراق آنها پرداخته شده، تشریح اصطلاحات بکار رفته در حکم موض...