نظر به امکان ارسال پیامک‌های متنوعِ وابسته به ادبیات به‌وسیلۀ تلفن همراه و به جهت وجود طیف گستردۀ آثار ادبی در انواع غنایی و تعلیمی، مقالۀ حاضر می‌کوشد با هدف بررسی چگونگی شکل‌گیری انواع مذکور در پیامک‌های ارسالی، با روش تحلیل محتوا، به این پرسش پاسخ گوید که کمّیت و کیفیت پیامک‌ها در انواع غنایی و تعلیمی چگونه است؟ جامعۀ آماری 16 هزار و 327 پیامک است که در آن، نوع غنایی به هفت زیرمقوله تقسیم ...

روایت‌شناسی تطبیقی‌تعلیمی یکی از جدیدترین زاده‌های مطالعات میان‌رشته‌ای است. در این شیوه با رویکرد تعلیمی، به بررسی تطبیقی روایت‌های مشابه پرداخته می‌شود. یکی از درون‌مایه‌های نسبتاً پربسامد در ادبیات تعلیمی، اتهام و تبرئه است. در این جستار، نویسنده به روش تطبیقی، به مطالعه و بررسی هفت روایت از ادبیات جهان می‌پردازد که درون‌مایۀ آن‌ها متکی بر اتهام و تبرئه است. این روایت‌ها عبارت‌اند از: هیپولیت...

شاهنامۀ فردوسی را به سبب تنوع مقولاتِ تعلیم‌بخشی، قدرت و غنای مباحث تعلیمی و اشکالِ گوناگونِ تعلیمِ گسترده در لایه‌های پیدا و پنهانِ متن، اگر در زمرۀ ادبیات تعلیمی به شمار آوریم، راه اغراق نپیموده‌ایم. شاهنامه پرحجم‌ترین و قدیمی‌ترین میراث‌بَرِ اندرزنامه‌های ایران باستان در بابِ سلوکِ ملوک است و به چند معنا پایه‌گذار تعلیم پادشاهان، ترغیب آنان به نیکوروشی و تحصیل نیک‌نامی و تحذیرشان از...

ادبیات تعلیمی بخشی گسترده از ادبیات کهن فارسی را شامل می شود. اگر چه شاهنامه اثری حماسی به شمار می‌رود اما فردوسی در جای جای این اثر ارزشمند، از هر فرصتی برای بیان آموزه‌های تعلیمی استفاده کرده است، به ویژه در صحنه‌های حساس و در پایان داستان‌ها حضور آشکار فردوسی و بیان آموزه‌های اخلاقی قابل توجه است. توصیه‌های فردوسی به خردورزی، نام خواهی،‌ دوری از‌ آز، دادگری، رعایت اعتدال و... در حوزه زندگی ش...

ادب تعلیمی یکی از انواع ادبی است که از ساحت اخلاقی و آموزش ویژه‌ای سخن می‌گوید. آنچه در آثار ادبی تعلیمی، تعلیم و پند و اندرزهای اخلاقی را حلاوت بخشیده است و تأثیرگذاری آن را دو چندان ساخته است، استفاده از ابزار کارآمد تمثیل است که با بسامدی درخور توجه در متون تعلیمی ادبی نمود یافته است. پدید آورنده آثار تعلیمی برای تقریر و توضیح مطلب اخلاقی خود یا ایضاح و تثبیت آن در ذهن مخاطب از این شیوه‌ی اد...

هدف پژوهش حاضر، بررسی شگردهای تعامل متن و تصویر در کتاب "هیچ هیچ هیچانه" است. به این منظور، اثر یادشده که شامل 52 شعر از هفت شاعر نام‌آشنای کودک ایران است، مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش تحلیل محتوای قیاسی- استقرایی و واحد تحلیل، هر شعر به‌همراه قاب تصویری آن است. این بررسی به دو پرسش بنیادی پاسخ می‌دهد: 1- آیا شعرها و تصویرهای این کتاب هیچانی هستند؟ 2- شگردهای ارتباطی شعرها و تصویرهای این کتا...

هدف این جستار، بازنگری مفهوم و کارکرد پارودی در کتاب تصویری‌داستانی منم موش گرسنه/ می‌خورمت درسته است. با چنین نگرشی و در کنار معنای کلاسیک پارودی، امکان پارودی‌شدن متن واژگانی توسط متن تصویری و برعکس، در این اثر به‌آزمون برده‌شده؛ هم‌چنین جایگاه پارودی در تغییر ساختار قدرت نهادینه‌شده در ادبیات کودک به بحث گذاشته می‌شود.پژوهش‌گر ابتدا بر پایه‌ی روش قیاسی به بررسی شگردهای پارودی‌پردازی در کتاب ...

به ‌نظر می‌رسد که بحث دربارة روشن‌سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مسئله‌های فلسفة‌ ادبیات کودک است. هدف این مقاله آن است که شگردهای جلوه‏گری مقوله‏های «اقتدار و آزادی» در داستان‏های فارسی کودک کشف و بررسی شود. این پژوهش با روش تحلیل تأملی به بررسی شش کتاب داستانی تصویری منتخب فارسی «حقیقت و مرد دانا»، «ماهی سیاه کوچولو»، «توکایی در قفس»، «خاله سوسکه با کی ازدواج کرد؟»، ...

ارجوزه ی طبی یکی از آثار کم تر شناخته شده ی منسوب به ابن سینا، دانشمند و طبیب بزرگ ایرانی در قالب شعر تعلیمی به زبان عربی است. ابن سینا در این کتاب دوره کاملی از طب سنتی ایران را در قالب 1326 بیت شعر عربی در بحر رجز سروده است. شعر تعلیمی یکی از قالب های شعر است که تأمین اهداف آموزشی و انتقال مفاهیم علمی بر جنبه های ادبی و شعری اولویت دارد. شعر ابن سینا در ارجوزه ی طبی ساده و روان بوده و مباحث ع...