قالب قصیده تا پیش از ناصرخسرو، بیشتر مدحی بوده است؛ امّا ناصرخسرو در قصیده چه از نظر قالب و چه معنا، ساختار شکنی نموده است. موضوع این مقاله، بررسی نوآوری های ناصرخسرو در این زمینه است. در بخش نخست مقاله اجمالاً به قصاید پیش از ناصرخسرو پرداخته شده است. شعر او از نظر ذوق شاعرانه و تبعیّت از برخی سنّت های ادبی، با شاعران پیش از خود شباهت هایی دارد. در بخش تفاوت ها ، دیدگاه ناصرخسرو دربارۀ شعر، وزن قص...

ابیات وصفی، قسمتی بزرگ از معلقات سبع را تشکیل می دهد. سرایندگان این قصاید، علاوه‏بر غرض های شعری خود، منازل یار، پدیده های طبیعی، مرکب، صحنه های نبرد و عناصری دیگر را توصیف کرده و به‏تصویر کشیده اند و به همین منظور و برای ملموس‏کردن تصاویر ادبی‏شان، این ابیات را با موسیقی مناسب، به ویژه موسیقی آوایی حروف همراه کرده اند. با توجه به اینکه در فرایند توصیف حسی، شاعر برای تأثیر بیشتر هدف خود، نیازمن...

چکیده در این جستار، وصف طبیعت در دیوان دو شاعر کهن ایرانی: طغرایی(515ﮪ) و منوچهری دامغانی(433ﮪ)، مقایسه و بررسی شده است. نخست به جایگاه و رسالت ادبیات تطبیقی، مختصری از زندگینامه طغرایی و منوچهری، ویژگی های ادبی، فرهنگی و محیطی عصر و شعر دو شاعر اشاره کرده ایم و سپس با روش وصفی ــ تحلیلی، به مقایسه تطبیقی وصف طبیعت بی¬جان و جاندار و شیوه پرداخت و تصویر سازی این موضوعات در دیوان های طغرایی و منو...

     مهم‌ترین شگرد و زیربنای همه‌ی شگردهای تصویر‌آفرینی در شعر تشبیه است. بنابراین تحلیل تشبیه می‎تواند برای شناخت وجوه زیبایی و درک مفهوم شعر و همچنین نگرش وگرایش و سبک‌شعری شاعر مفید باشد.در این مقاله ما تشبیهات شعر شفیعی‌کدکنی را از دو مجموعه‌ی شعری وی استخراج کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌ایم تا از این طریق بخشی از وجوه هنری،گرایش‌های فکری، نوآوری‌های ادبی و ویژگی‎های سبکی شعرشان کشف ...

نقد بوم‌گرا، مطالعه رابطه میان ادبیات و محیط‌زیست و چگونگی بازتاب ارتباط انسان با محیط فیزیکی پیرامونش در ادبیات است. این حوزه مطالعاتی با محور قرار دادن محیط‌زیست، ارزش و جایگاه طبیعت و زیست‌بوم و دقّت در تأثیر آن بر متون ادبی، موردتوجه علوم انسانی است. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی–تحلیلی (تحلیل محتوا)، به بررسی اشعار عباس باقری پرداخته؛ برای پاسخ به این سؤال که طبیعت و زیست‌بوم تا چه ان...

چکیده صور خیال در کنار موسیقی، عاطفه و زبان از عناصر بنیادین شعر محسوب می شود. چنان که در غالب تعاریف قدیم و جدید شعر جایگاه ویژه ای دارد و ناقدان از دیرباز در باب اهمیت آن سخن گفته اند. حوز? صور خیال در مطالعات قدیم تر شامل تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز است امّا امروزه عناصر دیگری چون نماد به این مجموعه افزوده شده است. در شعر معاصر با وجود این که محتوا و فرم کلی شعر اهمیّت بیشتری پیدا کرده اس...

تصویر، غنی ترین جلوه ی زیباشناسی در شعر هر ملّت است و آن حاصل نوعی تجربه است که اغلب با زمینه های عاطفی همراه است. ناقدان معاصر به تفصیل از گره خوردگی عاطفه و تخیّل در شعر سخن گفته اند. بهترین ابزار شناخت یک شاعر، شعر و خیال اوست، چرا که شعر هر شاعر بیش از هر چیز گویای هستی پیچیده و متناقض درون شاعر است. حوزه های تصویری شاعرانه ی نیما از نظر عناصر اصلی با حوزه ی شعر قدما تفاوت اصلی و اساسی دارد. ...

مصدق از جمله شاعران مشهور معاصر، در دو حوزه ی شعر نیمایی و قالب های سنتی هنرنمایی کرده و شش دفتر شعری با عناوین درفش کاویان، آبی، خاکستری، سیاه، در رهگذار باد، از جدایی ها، سال های صبوری و شیرسرخ از خود به یادگار گذاشته است. از ویژگی های تصاویر شعری مصدق، می توان سادگی، طبیعت گرایی، ایران دوستی و توصیف گرایی را نام برد. شاعر در اشعار سنتی خود اغلب تحت تاثیر شاعران کلاسیک قرار دارد و از تصاویر ش...

چکیده پایان نامه: رساله ی حاضر با عنوان « بررسی اصول مکتب رمانتیسم در اشعار احمد عبدالمعطی حجازی » ، به بررسی زندگی ، آثار و آراء نقدی حجازی درباره ی شعر معاصر پرداخته است و همچنین قسمتی از اشعار حجازی را که با اصول مکتب رمانتیسم مطابقت دارد ، بررسی می کند. حجازی در اکثر کتب نقدی ادبیات معاصر، به عنوان شاعر نوگرای مصری، شاعر رمانتیست و یا شاعر شهر، معرفی شده است. او پس از مهاجرت به قاهره و...

نئوکلاسیسیسم نوعی بازگشت به معیارها و آداب نویسندگی قدماست و به رغم تفاوت هایی در محتوای آثار، غالباً به همان اصول کلاسیک معطوف است؛ شعر مشروطه هم در مقابل شعر قبل از آن، نئوکلاسیسیسم در مقابل کلاسیسیسم است. تقلید از طبیعت، تقلید از قدما، پیروی از خرد، ایجاز و وضوح، حقیقت نمایی، برازندگی، و قانونِ سه وحدت اصول مکتب نئوکلاسیسیسم اند که می توان آن ها را در اشعار دوره مشروطه هم مشاهده کرد. تقی رفعت ...