در دوره جاهلی اعراب آداب و اندیشه‌های عجیب و غریبی داشتند. اسلام بیشتر این آداب و اندیشه‌ها را از آنجا که در اساس ناسازگار و مغایر با وحی و سنت الهی بود مردود شمرد، اما برخی از آن‌ها را با تغییرات و اصلاحاتی در شکل و جوهر پذیرفت و موفق شد که از آن‌ها اندیشه‌های اخلاقی متعالی‌ای بسازد. در این میان واژگان در انتقال این اصلاحات و تغییر مفاهیم نقش ارزنده‌ای را ایفا کردند. این مقاله با این فرض که مع...

این پایان نامه دریک مقدمه و دو بخش نگاشته شده است . مقدمه درباره پیوند ادبیات جامعه با احساسات ، عواطف و افکار آنهاست ، و اینکه چگونه با شناخت کارهای ادبی جامعه میتوان به افکار و عقاید و احساسات آنها پی برد. بخش اول دیدگاههای دینی را مورد بحث قرارداده است ابتدا عناوین پنجگانه ای مورد بحث قرارگرفتند، که عبارتند از : ضرورت شناخت عقاید دینی عرب جاهلی، توانایی شعر جاهلی در به تصویر کشیدن آن عقاید، ...

اصالت تعابیر قرآن می طلبد که هر تعبیر قرآنی یک موقعیت را توصیف کند و یک واژه در سیاق معین، بخشی خاص از معارف و اطلاعات را فراهم آورد تا تکرار الفاظ و عبارات ، تکراری بی حاصل نباشد . غالباً در زبان شناسی و «معناشناسی شناختی» عقیده بر این است که «معنا» پدیده ای ثابت و تغییر ناپذیر نیست؛ بلکه یک واژه در ترکیب های مختلف بر معانی گوناگونی دلالت دارد که معنای ثابت کلمات، معنای معجمی آن ها است نه معنای...

چکیده اعشی یکی از شاعران بزرگ جاهلی است که دیوان وی به دست ما رسیده و همانند دیگر شاعران جاهلی، برخی در مورد صحت انتساب بسیاری از اشعار به وی تردید نموده اند . وی در همه موضوعات شعری طبع آزمایی کرده است . مدح های او تکسبی بوده و بیشتر در همان مضامین دوره جاهلی سروده شده است . تغزّل های اعشی همچون امرئ القیس بیشتر به جنبه جسمانی معشوق توجه داشته و جانب حیا در آن به فراموشی سپرده شده است . مفاه...

اشعار ابیرد بن معذر چه آنچه که در مناسبتهای گوناگون سروده شده و یا در احوال دیگری نقل شده، در واقع آئینه تمام نمای زندگی عصر خویش است. او به خلق و خوی نیکو، سجایای انسانی، صفات پسندیده و اوضاع اجتماعی زمان خود توجه فراوان داشت. به گونه ای که جان، روح و همه وجود او را پر ساخته و اندیشه، عاطفه و خیالش را مشغول ساخته بود. تا آنجا که به ذهن او صراحت می بخشید، اندیشه اش را روشنی می داد و روحش را به ...

شعر به مثابه رسانه دیرین ادبی، بسیاری از هنجارهای اخلاقی را بازگو می‌کند. در پیشینه این رسانه دو قصیده مشهور «لامیة العرب» و «لامیة العجم» بازتاب‌دهنده فرهنگ؛ هنجارها و ناهنجاری‌های رفتاری دو نسل و دو جامعه متفاوت یعنی دوره جاهلی و عصر عباسی است. در این جستار معلوم گشته که «لامیة العرب» در پردازش هنجارها، بیش‌تر تصویری هنری از خلق و خوی حاکم بر جامعه جاهلی و شخصیت شنفری است، ولی «لامیة...

خواندن خطبه که در عصر جاهلی سخت مورد توجه عربها بود، بعد از اسلام، تحت تأثیر قرآن و آموزه‌های پیامبر(ص)، از دلالت­های شرک‌آلود و اندیشه­های جاهلی دور شد و رنگ توحیدی گرفت و به مهم‌ترین ابزار کارآمد و مؤثر در تبلیغ دین جدید و ترویج احکام و آموزه‌های وحیانی تبدیل شد. برپایه‌ منابع تاریخی، خطبه در محیط دعوت اسلامی به‌ویژه با خطبه‌های شخص پیامبر(ص) علاوه بر تعالی موضوعی و محتوایی، از حیث هدف و غایت...