شهید اول و شهید ثانی در فرهنگ ما همواره به دانش فقه مشهور بوده اند و ابعاد فکری و کلامی آن دو چنان که باید مورد تحقیق قرار نگرفته است. شهیدین از منظر فقهی کاملاً همسو و هماهنگ نشان می دهند و شهید ثانی در قالب و قامت شارح و مفسر بزرگ اندیشه های فقهی شهید اول نمودار می شود. اما از منظر کلامی و اعتقادی میان آنان تفاوتی چشمگیر وجود دارد که جز با رجوع به میراث کلامی شیعه در گذشته های دورتر قابل شناسا...

بینامتنی، نظریه ای است که به روابط بین متون می­پردازد. این نظریه را منتقد فرانسوی ژولیا کریستوا در آغاز دهه شصت قرن بیستم میلادی در مباحث خویش مطرح کرده است. امروزه این پدیده­ی هنری به عنوان یکی از موضوعات مهم نقد ادبی معاصر با نام «تناص» شناخته می­شود. طبق گفتمان شعر شیعی، تناص بخش گسترده ای از آن را تشکیل می­دهد و همین امر منجر به خوانش عمیق­تر شعر شیعه شده­است. بررسی شعر معاصر شیعه در جنبش ب...

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، نظام ژئوپلیتیکی خاورمیانه را برهم زد. با فروپاشی این سیستم، تحلیلگران علوم اجتماعی و ژئوپلیتیک به تحلیل چرایی وقوع این رخداد و پیش‎بینی سیستم‎های جایگزین پرداختند. تشکیل یک حکومت شیعی در منطقۀ ژئوپلیتیکی خاورمیانه، سبب همگرایی شیعیان این منطقه و در پی آن، افزایش وزن ژئوپلیتیکی آنها شد؛ به‎طوری که تحلیلگرانی چون فولر و توال، مفهوم ژتوپلیتیک شیعه را برای بیان اه...

شیعیان امامی مذهب که در دوره‏ی سیطره خاندان بویه از آسایش نسبی و اقتدار حکومتی برخوردار بودند در پی یورش سلجوقیان سنی به بغداد و بر افتادن حاکمیت بوئیان، دوران سختی را تجربه کردند. سلجوقیان، آنان را از مناصب اداری راندند، پیشوای دینی آنان - شیخ طوسی - مجبور به ترک بغداد شد و در پی سرکوب شورش بساسیری شیعیان ساکن شهر کرخ، مورد حمله سنیان قرار گرفتند. اما این وضع پایدار نماند و در طی سلطنت سلجوقیا...

ایران، قبل از انقلاب اسلامی، مانند جوامع دیگر از مجموعه ای از ساختارها تشکیل شده بود. اقدامات گفتمان پهلوی سبب فعال کردن عوامل تنش خیز درون این ساختارها و درنهایت، شکل گیری شکاف ها و تعارض هایی در آنها شد. در چنین شرایطی، نوعی وضعیت نامتعادل ساختاری به وجود آمد. درنتیجه، فشارهایی بر نیروهای اجتماعی وارد آورد و وضعیت موجود در نظر مردم ناعادلانه، ناکارآمد و عقب افتاده جلوه کرد. این نیروهای اجتماع...

دراین پژوهش توصیفی- تحلیلی که گردآوری اطلاعات آن به صورت کتابخانه ای، میدانی و بررسی مستقیم آثارصورت گرفته است، هدف اصلی بررسی نقش مُهر و طغرای پادشاهان در باز? زمانی دور? ایلخانیان تا دوره قاجار بوده است که از جمله نشانه های سلطنتی و نماد اقتدار خسروی محسوب می شوند و سجع مکتوب برآنها، عمدتاً انعکاسی در افکار و عقاید مذهبی شاهان داشته است. آنها به ویژه تعمد داشتند هویت شیعی مذهبی خود را به وسیله ...

طاهره صفّارزاده یکی از چهره­های شاخص اسلامگرا است که بررسی و تحلیل ابعاد اسلامگرایی شعر وی نه تنها برای شناخت جایگاه او در جریان شعر متعهّد و ادبیات انقلاب اسلامی، بلکه در بازشناسی جریان کلّی شعر معاصر  فارسی ضرورت دارد. اسلامگرایی در واقع بازگشت به سرچشمه­های معرفت دینی، بازخوانی آرمانشناختی(ایدئولوژیک) و نواندیشانۀ آیات قرآن کریم، احکام و فرمان های الهی، ارجاع به کردار و کلام پیامبر اسلام،  بزرگ...

شاعران اهل بیت در طول تاریخ به زیباترین وجه مناقب امامان معصوم را در قالب شعر بیان کرده و با شعر هدفدار خود حقانیت آنان را یادآور شده اند. سید حمیری از جمله همین شعرای اهل بیت است که گرایشهای سیاسی و عقیدتی در اشعارش هویداست. وی با استفاده از ذوق ادبی خود قصاید زیبا و ماندگاری در توصیف مقام شامخ و فضایل اخلاقی امام علی(ع) از خود به یادگار گذاشته است. این شاعر شیعی در ترسیم سیمای امام علی(ع)به م...

طرح احیای آثار حکمای ایرانی، ایده ای بود که روح آن را هانری کربن در برخی اساتید معاصر دمید. استاد آشتیانی نیز تحت تأثیر همین نگاه به تحقیق در کتب و رسائل بسیاری از حکمای چهار قرن اخیر پرداخت و مجموعهٔ چهارجلدی منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران را تألیف کرد. او علی رغم درخواست کربن، مبتنی بر تصحیح و چاپ بی کم وکاست آثار فیلسوفان شامخ ـ آن چنان که کربن با کمک سید حسین نصر در گردآوری مجموعه مصنفات ...