چکیده مثنوی‌پژوهی تا این اواخر، شامل کتاب‌‌ها و مقالاتی بود که از دریچۀ مباحث کلامی و شرح و حاشیه به بررسی مثنوی می‌پرداخت. دلیل آن نیز تعلیمی‌بودن این کتاب است؛ اما مدتی است که برخی از مثنوی‌پژوهان و محققان مرزهای مثنوی‌‌پژوهی را از مباحث کلامی پیش‌تر برده، به ساختار و روایت‌شناسی داستان‌‌های آن نیز توجه کرده‌‌اند؛ اشارت‌‌های دریا: بوطیقای روایت در مثنوی یکی از شناخته‌شده‌‌ترینِ این آثار است که...

لقد اهتم المعنیون بالترجمة منذ القدم بمفردة الأمانة ووضع لها تفاسیر ترددت بین المطابقة الحرفیة للنص المصدر وبین المطابقة للمحتوی ومجافاة الشکل للحیلولة دون تشویه النص فی اللغة الهدف إلا أن ظهور الدراسات اللسانیة کشفت عن أن عملیة الترجمة أعقد مما کان یتصور وتبخرت علی ضوئها تلک البساطة التی کانت للامانة وتبین ان محاولة تحقیق الامانة بین اللغتین المصدر والهدف لاتقتصر علی تطابق التراکیب اللغویة فحس...

پژوهشگران مسلمان از همان آغاز کتابت در سده دوم هجری به جمع آوری و تدوین ادب کهن عربی دست یازیدند، برآن شرح و تعلیق فراوان نگاشتند و درآثار خود سخت به آن تمثیل جستند. تدوین و گردآوری اشعار کهن در مجموعه های نفیس وارزنده سبب شد تا شعر از گزند تحریف و دستبرد مجدد مصون ماند. در میان منتخبات و جنگهای شعری ‘ شرح اعلم شنتمری بردواوین شعرای جاهلی که از روایات و گزیده های مفصل شعری آکنده است ‘ بیش از دی...

از قصاید مشهور خاقانی، شاعر دیر آشنای زبان فارسی، قصیده ترساییه است با مطلع: فلک کژروتر است از خط ترسا مرا دارد مسلسل راهب آسا این قصیده به دلیل آنکه شماری از مصطلحات آیین ترسایان در آن به کار رفته، از قصاید دشوار خاقانی به شمار آمده است و در دوره‌های مختلف اهل ادب به شرح آن پرداخته‌اند‌. تا‌کنون چندین شرح از آن به چاپ رسیده، ولی قدیمترین شرح این قصیده از شیخ آذری طوسی ( م866 هـ ق) است که در سا...

مصنف کتاب، شهید اول ، شارح شهید ثانی و محشّی فقیه نامدار عالم تشیّع مرحوم ملا احمد تونی است که با استفاده از 59 اثر به تحشیه کتاب پرداخته است . بر شرح لمعه شهید ثانی 14 حاشیه نگاشته شده است که در این رساله معرفی شده اند. نگارنده درتوصیف این حاشیه می نویسد : دراین حاشیه کم نظیر ، مضافاً بر اینکه با عبارات موجز و رسا به توضیح معضلات و مسائل پیچیده شرح لمعه پرداخته و ابهامات آن را به نحو احسن بر طرف...

کتاب قطرالندی و بل الصدی، کتابی است در زمینه صرف و نحو که توسط ابن هشام انصاری به رشته تحریر در امده است . ابن هشام خود شرحی بر این کتاب نوشت و ان را «شرح قطر الندی و بل الصدی« نام نهاد.. وی در این شرح مباحث صرفی و نحوی رابه طور دقیق مطرح نموده و برای تبیین و تحلیل بیشتر این مباحث از شواهد شعری و قرانی فراوانی استفاده نموده است. شواهد شعری این کتاب قبلا مورد بررسی و ترجمه و تحلیل قرار گرفته است...

در سرآغاز ورود دانش فلسفه به قلمرو اندیشه مسلمانان، چیستی و چگونگی شعر از جمله دغدغه های فیلسوفان مسلمان به شمار می آمد؛ چه، علی رغم باور ارسطو، آنان فن شعر را جزو منطق قلمداد می کردند. پس تلاش شان بر آن بود که بتوانند همتراز با دیگر کتاب های معلم اول از این کتاب نیز غفلت نورزند و در شرح و بسط شان بر این کتاب، به مراد ارسطو دست یابند. فارابی از جمله فیلسوفانی است که با این دغدغه به سراغ فن شعر ...