ازقدیم،نقدمنبعوسرچشمه هایی-کهیکاثرادبیدربدوپیدایش،بدان-هاگرایشداشته،موضوعتحقیقبسیاریازمحققانگشتهاست. درکتببلاغتونقد- ابتدادرادبیاتعربوسپسباتقلیدبی-چونوچرادرایران- برپایه یسرقاتادبی،گونه-اینقدتطبیقیومقایسه ایشکلگرفت،کهبرمنابعالهامشاعرانونویسندگان،ومیزاناقتباس هاوعاریت گرفتن هایآنان،باتأکیدبرتأثیروتأثراتمی-پرداخت.محققاندرذیلقضیه-یسرقاتبهانواعتشابهاتواشتراکاتوتقلید-هایادبیپرداختند کهازسرقتبسیاردور...

دوره بازگشت ادبی، تقریباً از سقوط صفویّه آغاز شده و تا ظهور مشروطه ادامه داشته است. یکی از مشهورترین شاعران و پیش آهنگان این دوره ادبی، مشتاق اصفهانی است. اگرچه او در میان هم عصرانش از مقام ادبی ویژه ای برخوردار بوده امّا تا کنون اشعار وی مورد نقد و بررسی شایسته ای قرار نگرفته است. در این پژوهش ضمن تبیین اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره مشتاق، سعی بر آن است تا مختصّات زبانی، فکری و ادبی اشعار این...

ادبیات پایداری از شاخه های مهم و چالش برانگیز ادبیات است که خصوصاً از حوالی سالهای پیروزی انقلاب اسلامی به بعد، مورد توجه پژوهشگران، بالاخص پژوهشگران حوزه ادبیات فارسی واقع گردید؛ به نحوی که تعداد این پژوهشها، پژوهشهایی که به اصل ادبیات پایداری و نه مسائل حاشیه-ای آن پرداخته اند، از سال 1358 (اولین پژوهش نیمه مستقل این حوزه) تا انتهای سال1390 به بیش از 600 مورد رسیده است؛ پژوهش حاضر با بررسی تحق...

برهم سنجی تاریخ ادبیات و سینما از تقابل چندهزار سال با یکصدواندی سال حکایت می­کند؛ با این حال تأثیر و تأثر میان این دو رسانه، چه آگاه چه ناآگاه، چه با اقبال چه با انکار، در تولیدات هنری جریان داشته و در نقدهای دانشگاهی و غیردانشگاهی بازتاب یافته است. مطالعات تطبیقیِ اقتباس برپایة مقایسة فیلم­های اقتباسی با منابع ادبی صورت می­پذیرند و در ایران به این شکل دسته­بندی می شوند: آثاری که به صورت انفراد...

آیرونی (irony) اصطلاحی ادبی است که معاصران کوشیده اند آن را به کلماتی نظیر طنز، طعنه، کنایه، کنایۀ طنزآمیز، تهکّم، تجاهل العارف، استهزاء، وارونه گویی، پنهان سازی و ... ترجمه کنند، اما در این مقاله خواهید دید که هرکدام از این واژه ها فقط بخشی از مفهوم آیرونی را در نظر مخاطب می آورد. این مقاله بر آن است تا تفاوت آیرونی را با طنز، طعنه، کنایه و صنایع بدیعی و بلاغی مشابه با آیرونی توضیح دهد. طنز یکی...

سازمان چریکهای فدایی خلق از جملة سازمانهایی بود که بر اساس تحلیل مارکسیستی خود، تحلیلی ویژه از انقلاب و رهبران انقلاب ارائه می‌نمود و به دلیل عدم توفیق در کسب قدرت، به نقد حاکمیت، نظام سیاسی، نهادها، شخصیتها، رفتارها و عملکرد سیاسی رهبران پس از پیروزی پرداخت. در این مقاله تلاش شده تا روند تغییر دیدگاهها و موضع‌گیریهای فداییان در قبال پدیده انقلاب به نسبت دور شدنشان از قدرت و ناامی...

یکی از منظومه های پهلوانی تا امروز ناشناخته ادب حماسی ایران، زرّین قبانامه است که سَراینده ای ناشناس آن را احتمالاً در عصر صفویه به نظم کشیده است. این منظومه 23533 بیت دارد. زمان داستان آن روزگار شهریاری کیخسرو در ایران مقارن با پیامبری حضرت سلیمان (ع) است. موضوع اثر با آمدن فرستادۀ سلیمان(ع) که زرّین قبا نام دارد و بعدها دانسته می شود نوادۀ رستم است، آغاز می شود و در آن روایات گوناگون به شیوۀ داست...

کتاب رسائل الحکمه، جایگاه ویژه ای در فرقه باطنی گرای دروزیه دارد. این کتاب، مهم ترین و معتبرترین متن دینی در دسترس از این فرقه است که توسط سه تن از مهم ترین شخصیتهای بنیان گذار فرقه و در سالهای نخست دعوت به رشته تحریر درآمده است. حتی باور برخی محققان دروزی مذهب به وقوع تحریف در آن، نیز چیزی از درجه وثاقت آن نکاسته است. به دلیل همین قدمت و اعتبار است که تمامی محققان حوزه دروزیه، به استناد این کت...

این کتاب که توسط «دمیتری ژوکوف» به رشته تحریر درآمده است، در تاریخ 16 اسفند 1377 به عنوان مکتوبی از مجموعه «سری پیشوایان قرن بیستم»، طی مراسم با شکوهی با حضور سرگی بابورین، معاون دومای روسیه، تعداد زیادی از نمایندگان پارلمان، سیاستمداران، ایران شناسان، نویسندگان، شخصیتهای علمی ـ فرهنگی برجسته روسیه، ارباب جراید، و نمایندگان رسانه‏های گروهی رسما معرفی شد. بابورین، به عنوان مدیر جلسه، با تجلیل ا...

شناخت بخش مهمی از رویدادهای صدر اسلام در گروی شناخت قبایل عرب جاهلی و هنجارها و رویه های درونی و کشمکش های بین قبیله ای آنهاست. قبیله کنده یکی از قدرتمندترین قبایل یمنی قبل از اسلام است که به دلیل داشتن جنگاورانی نیرومند و جسور و سطح آگاهی رؤسای آن نقش آشکاری در تحولات سیاسی صدر داشت. نوشتار حاضر با واکاوی اطلاعات موجود در منابع اولیه چگونگی شکل گیری، نسب، انشعابهای درون قبیلگی، دین، سرزمینهای ...