سازنده‌گرایی به عنوان نظریه‌ای نوین در حوزه‌ی فلسفه‌ی تعلیم و یادگیری، قابلیت تحلیل و بررسی متن‌های تعلیمی و عرفانی را داراست. طبق این نظریه، انسان‌ها در درک و یادگیری مفاهیم و واقعیت‌ها به نحو بارزی سهیم هستند. بنابر این دیدگاه، انسان‌ها درک و فهم و دانش تازه‌ی خود را از راه تعاملِ بین آنچه از قبل می دانند، با اندیشه ها، رویدادها و فعالیت هایی که با آن‌ها روبرو می شوند، می سازند. در این مقاله، ...

عطار نیشابوری صاحب چندین منظومه ای عرفانی است که همه ی آن ها مبتنی بر طرح یک داستان است برای بررسی اهمیت طرح ها ی داستانی وی با توجه به اینکه شخصیت مهم ترین عنصر داستان است شخصیّت پردازی وی را در چهار مثنوی مصیبت نامه، الهی نامه، اسرارنامه و منطق الطیر بررسی کرده ایم. نتیجه ی بررسی نشان می دهد عطار به دو شیوه ی مستقیم و غیر مستقیم، شخصیّت ها را معرفی می کند وی برای پردازش شخصیّت ها از عناصری همچون...

چکیده این نوشتار، با هدف بررسی و نقد کتاب نقد تطبیقی ادیان و اساطیر در شاهنامة فردوسی، خمسة نظامی و منطق الطیر، نوشتة حمیرا زمردی، استادیار دانشگاه تهران، فراهم آمده است. حاصل این بررسی این است که اولاً، مبنای کار نویسنده در این کتاب، پذیرش بی علت و غیرعلمی نظریه ای است که از جانب برخی غربیان، در باب ادیان و اساطیر و ارتباطشان با یک دیگر و نحوة پیدایی شان ابراز شده است. ثانیاً، روش کار نویسنده مب...

عینیت گرایی پوزیتیویستی رهیافت غالب زبان علم در قرن بیستم است. همین امر مشکلاتی را در تحلیل زبان دین، که با امر قدسی و غیر تجربی سر و کار دارد، ایجاد کرده است. تحلیل گزاره های دینی با معیار تحقق پذیری، که فقط گزاره هایی را معنادار می داند که ما به ازای خارجی دارند، باعث شده تا زبان دین و عرفان نوعی زبان مهمل با گزاره های کذب تلقی شود. این زبان قواعد و بازی خاص خود را دارد که پی بردن به آن مستلز...

با توجه به وسعت و اهمیت زبان نمادها و نشانه ها در سطح فرهنگ دینی و اساطیری کشورمان و اهمیت شناخت این زبان پویا و وسیع به عنوان حرکتی زیربنائی می تواند سهم ویژه ای در رشد و ارتقا دیدگاهها و بازشدن دریچه های تازه بر روی هنرمندان نوخواه و نوجو شود. از جمله نکات و سئوالاتی که بنده در طی رساله به دنبال پاسخ گوئی به آنها بودم. - آیا نمادها می توانند ابعاد وجودی و معرفتی انسان را تبیین نمایند؟ و راه ش...

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی­پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی و به‌ویژه با بهره‌گیری از حکمت ایران باستان در قرون نخستین اسلامی شکل‌گرفته و با استفاده از تعالیم قرآنی به مکتب بزرگی در عرفا...