مقاله حاضر درصدد تحلیل نگرش محمدرضا شاه پهلوی به حکومت‌گری، طبقات و جریان‌های پرنفوذ اجتماعی در دوره پس از کودتای 28 مرداد است. محدوده تاریخی تحقیق سال‌های 1332 تا پایان 1355ه.ش را در بر می‌گیرد. پیش فرض نظری طرح چنین موضوعی این است که نگرش شاه پیوندی دیالکتیکی با شرایط سیاسی و اجتماعی زمانه او داشته است . چارچوب نظری این پژوهش بر مبنای آراء همایون کاتوزیان در نظریه استبداد ایرانی صور...

مهر انگشتر یکی از متداول‌ترین مهرهای سلطنتی در تشکیلات دیوانی و اداری دوران صفویه است. با این حال، مطابق مهرنامۀ شاه سلیمان صفوی، این مهر از دوران شاه عباس اول ابداع شده  و در دوران شاه عباس دوم نمونۀ ثانی آن نیز ساخته و استفاده می‌شده است. استفاده همزمان از دو مهر انگشتر در میان مهرهای دیوانی دوران صفویه تاکنون مطرح نبوده است و شناخت دقیق آنها می‌تواند در مطالعات سندشناسی و مهرشناسی اسلامی مفی...

چکیده ندارد.

یکی از آیین های باستانی که ظاهراً در اواخر دورة هخامنشی از بطن دین زردشتی منشعب شده، آیین زروانی است. در این عصر، گروهی از زردشتیان با تأمل در دو مینوی نخستین؛ یعنی اهورامزدا و اهریمن به این باور دست یافتند که باید این دو را پدری باشد؛ بنابراین به ایزد زروان به عنوانِ پدر دو مینو نگریستند و زروان را زایندة آن دو پنداشتند که این اسطوره می تواند گذارِ جامعة ایران از زن سروری به مردسالاری را در ذهن ت...

میدان نقش جهان اصفهان، الگوی تکامل یافته میادین شاه در پایتخت های دوره صفوی ایران است. دستیابی به الگوی مذکور یکباره نبوده و ریشه های شکل گیری و تکامل آن در پایتخت های اول و دوم صفوی وجود داشته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تفسیری–تاریخی است؛ به طوری که تبیین نتایج حاصل از مطالعه تطبیقی بین ویژگی های میادین شاه، پس از شناخت، استنتاج و تحلیل از اسناد و متون تاریخی انجام یافته است. سیر ویژگی های ک...

حکومت اردلان کردستان یکی از حکومت­های محلی کُرد است که به رغم سده­ها استقلال داخلی، در اوایل حکومت شاه عباس اول به تابعیت دولت مرکزی صفویه تن داد. به دلیل موقعیت راهبردی کردستان اردلان در مرز ایران و عثمانی، اردلان­ ها، که پیش از این به انقیاد هیچ­کدام از دولت های ایران و عثمانی در نیامده بودند، با پذیرش تابعیت رسمی دولت ایران در زمان شاه عباس اول، فصل جدیدی در تاریخ سیاسی خود رقم زدند. در محدود...

شاه روباه از کمیاب ترین گونه سگ سانان است که اطلاعات اندکی در خصوص ویژگی های زیست شناختی و پراکنش این گونه در ایران وجود دارد. هدف از این مطالعه استفاده از تکنیک دوربین تله ای برای به دست آوردن اطلاعات دقیق از جمعیت و انتشار شاه روباه در پناهگاه حیات وحش دره انجیر واقع در استان یزد بود. در این مطالعه از 35 دوربین تله ای طی ماه های اردیبهشت و خرداد سال 1390 استفاده شد. همچنین پیمایش میدانی برای ...

نگارنده، ضمن اشاره به دلایل ورود تفنگ به ارتش ایران می آورد که با افزایش کاربرد سلاح های گرم در ارتش و بروز لیاقت تفنگچیان، رسته های جدیدی در ارتش شکل می گیرد. قدرت و توان نظامی این ارتش، شاه عباس اول را وامی دارد تا دست به تغییراتی در ارتش بزند و بر آن اساس سپاهش را نظم ببخشد و در چنبره مهار خود داشته باشد. منصب های تفنگچی آقاسی، وزیر تفنگچیان، مین باشی تفنگچیان، تفنگچیان سرکار خاصه، تفنگداران...

محمدرضاشاه پهلوی در سال 1337ش بنیاد پهلوی را تأسیس کرد. این بنیاد در مدت بیست سال فعالیت خود(1337-1357) در ظاهر سازمانی خیریه بود که تنها برای تأمین مالی اهداف خیریۀ شاه به فعالیت اقتصادی می­پرداخت، اما در واقع سازمان اقتصادی ­ای بود که در حوزه­های مختلف اقتصادی سرمایه‌گذاری‌های­ گسترده­ای انجام می­داد.تاکنون پژوهش ­­های انجام­ شده دلیلِ این سرمایه­ گذاری­ های گسترده را ثروت ­اندوزی شاه از طریق ...

از نقش زنان در ادبیات و تاریخ بسیار سخن گفته شده است و سخن گفتن دوباره اگر با منظری تازه نباشد، به تکرار کسالت بار می انجامد. نمی توان حضور و نقش زنان را در جای جای تاریخ- از دوره اسطوره ای تا کنون- انکار کرد. داستان های اسطوره ای، افسانه ای و تاریخی، سراسر ذکر مردان و زنانی است که با رفتار و کردار خود، نقش ماندگاری یافتند. در ادبیات این مرز و بوم نیز کم نیستند زنانی که با عملکرد مثبت یا منفی...