برنامۀ محوری پژوهش در رویکرد نظام های نوآوری مطالعۀ تفصیلی و میان رشته ای بر روی نهادهایی است که تعاملات آنها با یکدیگر، عملکرد نوآورانه در سطح بخشی، منطقه ای یا ملی را معین می کند. رویکرد مفهومی نظام های نوآوری در سال های میانی دهۀ 1980 میلادی از درون حوزۀ مطالعات نوآوری و سیاست گذاری علم و فناوری سر بر آورد و با سرعتی حیرت انگیز در یک مقیاس جهانی در محافل سیاست گذاری و حلقه های دانشگاهی جای خ...

درک مفهوم و کاربرد علم و فناوری در موفقیت جوامع نقش بنیادین دارد. اهمیت فزاینده علم و فناوری به عنوان زیربنای توسعه در همه ابعاد -توسعه پایدار- جایگاه ویژه ای به مباحث و زمینه های کلی معطوف به آن، نظیر: فلسفه علم و فناوری، آینده پژوهی و مدیریت علم و فناوری بخشیده است. بازیگران تأثیرگذار میدان رقابت جهانی افزون بر رویارویی با چالش¬ها و ناگزیر از رعایت قواعد جهانی، تلاش دارند تا با چیره شدن بر آن...

یکی از تحولات مهمی که جامعه ما در آستانة ورود به آن قرار دارد تحول علمی است. عوامل مختلفی برای این تحول لازم است که در این میان، عوامل حقوقی نقش مهمی دارند. مقالة حاضر در صدد است از میان عوامل مختلفی که بر تحول و رشد علمی کشور تأثیر دارند برخی از عوامل حقوقی را که می توان آنها را عوامل تشکیل دهنده محیط حقوقی تولید علم نامید معرفی و مطالعه کند. این عوامل عبارت اند از قانون برای پژوهش، آزادی علمی...

جامعه شناسی درباره فناوری چه می تواند بگوید؟ از زمان شکل گیری جامعه شناسی و به ویژه از زمان به وجود آمدن شاخه جامعه شناسی معرفت تا چند دهه پیش، همه صورت های معرفت بشری در قلمرو تحلیل جامعه شناسی تعریف می شد به جز 2 قلمرو علوم طبیعی و فناوری. به بیان دقیق تر، در حالی که همه حوزه های معرفتی بشری، از جمله باورها، اسطوره ها و نهادهای اجتماعی بشری، از هر جهت مورد تحلیل جامعه شناختی قرار می گرفت و فر...

در گذشته اکثر جامعه شناسان علم و فناوری، تلاش های اندکی برای وارد شدن به حوزه رسمی جامعه شناسی فرهنگ انجام داده و حتی در برابر تحلیل های فرهنگی مقاومت می کردند. جامعه شناسان فرهنگ نیز در زمینه فرایند تولید علم و فناوری، تحلیل های ناچیزی ارائه می دادند. این در حالی است که ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است.در این مقاله به بررسی روندی...

یکی از مهم ترین ویژگی های جوامع پیشرفته امروزی دانش بنیانی شدن آنهاست. در چنین جوامعی بهره گیری از دانش و علم اساس کلیه فعالیت ها و تصمیم گیری هاست و از طرفی، هرگونه برنامه ریزی غالباً با توجه به توسعه پایدار طراحی و اجرا می شود. در الگوی توسعه پایدار هر کشور، توسعه صنعتی یکی از محورهای عمده و اساسی آن محسوب می شود. توسعه صنعتی به افزایش مهارت ها و قابلیت ها؛ یعنی توسعه علمی و فناوری وابسته است ...

آینده پژوهی یکی از علوم جدید و میان رشته ای است که جزو علوم و فناوری های نرم طبقه بندی می شود. آینده پژوهی را علم و هنر کشف و شکل بخشیدن آینده تعریف کرده اند. تاکنون مطالعات آینده پژوهی در حوزه های مختلفی از جمله فناوری، اقتصاد، سیاست و... انجام شده است و کارشناسان روش های مختلف را در حوزه های مربوطه شناسایی و معرفی کرده اند. از طرفی تغییرات در جهان به قدری وسیع است که همگام شدن با آن کاری بسیا...