پس از وقوع انقلاب اسلامی، روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران متأثر از متغیرهای گوناگونی بوده که به نوبه خود نوع و مرزهای روابط خارجی در دوره های مختلف را تعیین و مشخص کرده است. در واقع، اهداف و نقش های ملی متفاوت در دوره های مختلف، به سمت گیری های متفاوت و در نهایت، روابط خارجی متفاوت در دوره های اول تا چهارم منجر شده است. این سؤال اساسی مطرح می شود که چه متغیرهایی در تعریف نقش ها و اهداف ملی بیشت...

«درآمدی بر سیاست گذاری عمومی»‘ نخستین بخش از مجموعه مطالبی است که پیرامون تحلیل سیاست گذاری های عمومی ارائه خواهندگشت. در این نوشته سخن از ظهور و ضرورت رشته سیاست گذاری عمومی و نیز موضوع و روش آن به میان آمده و چشم اندازهای نظری و عملی که در قالب های تئوریک و متدیک به وسیله متخصصین این رشته گشوده شده اند مورد بررسی قرار گرفته اند. سنتز ارائه شده به دنبال آشکار نمودن دو خصوصیت اساسی رشته سیاست گ...

رهیافت تکوین گرایی اجتماعی از جمله رهیافت های متأخر در مطالعات اجتماعی و روابط بین الملل است و امروزه بسیار کوشش می شود تا مسایل عمده سیاست بین الملل از جمله روابط خارجی دولت ها با استفاده از این رهیافت مورد بررسی قرار گیرند. بر این اساس، تکوین گرایی برخلاف نظریه های خردگرایی چون نوواقع گرایی و نولیبرالیسم که بر پایه نظریه انتخاب عقلایی قرار دارند؛ بر آن است که منافع بازیگران و دولت ها که تنظیم...

دولت ایران برای تحریک رشد بخش های اقتصادی موردنظر، ابزار های دخالت مستقیم و سیاست گذاری متنوعی در اختیار دارد. توسعه بخش صنعت و صنعتی شدن، از دیرباز توسط این ابزار های دولتی هدف قرار گرفته است. اما ساختار اقتصاد ایران، کاربرد ابزار های کمی سیاست های پولی در کشور را بسیار محدود نموده و در چند دهه اخیر، ابزار های کیفی سیاست پولی، چون اعتبارات بانکی، نقش مهمی را در کنترل بخش های اقتصادی به عهده گر...

بندر بوشهر از دورۀ افشاریه تا اوایلدورۀ پهلوی مهم ترین بندر تجاری ایران در سواحل خلیج فارس بود. همزمان با روی کارآمدن دولت پهلوی اوّل، علی رغم اینکه بندر بوشهر فاقد تأسیسات بندری با معیارهای بین المللیبود، باز از سایر بنادر ایران فعال تر بود و اکثر شرکت های تجاری خارجی و تجارداخلی برای وارد و صادر کردن کالاهای خود از این بندر استفاده می کردند. در دورۀپهلوی اول سیاست های متعددی برای نوسازی کشور ا...

توسعه انسانی حلقه­ی پایانی زنجیره­ی نظریات ابراز شده در دانش اقتصاد توسعه است که بنابر رای بنیادگذارانش، تحقق آن منوط بر حصول توسعه در چهار بعد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی بطور همزمان خواهد بود. آمارتیا سن، اقتصاددان نامدار هندی که از مهمترین مروجان این نظریه است، معتقد است که برای تحقق توسعه در تمامی این ابعاد 5 آزادی ابزاری باید تامین و تضمین شوند. یکی از آنها آزادی دسترسی به امکانات و ت...

در تحلیل شکل گیری و استمرار دولت آل کرت در یکی از حساس ترین مقاطع تاریخی ایران، امری نزدیک به معجزه بود. این سلسله در زمانی موجودیت یافت که چنگیزخان به همراه سپاهیان مفعولی خود ایران را در هم نوردیدند و تلی از اجساد و ویرانی را پشت سر خود باقی گذاشتند. اما پایگاه اصلی و مهم دولت آل کرت یعنی قلعه خیسار را نتوانستند فتح نماید و این خود آغازی برای به رسمیت شناختن و ادامه حیات این دولت نوپا شد. سیا...

جمعیت ارامنه پراکنده در سراسر جهان به‏ جهت حفظ ریشه‏ های هویتی و تداوم پیوند با وطن و تعلق‏ خاطر به سرزمین اجدادی خود به‏ عنوان یک نمونه بارز دیاسپورا در مقیاس جهانی در نظر گرفته می‌شوند. دیاسپورا به ‏مثابه یک بازیگر سیاسی ممکن است از نفوذ بالایی بر میهن خود برخوردار باشد که میزان آن برپایه توازن قدرت میان وطن و دیاسپورا سنجیده می‏ شود. هدف اصلی مقاله حاضر، ارزیابی تأثیر موازنه حکومت-دیاسپو...

لیبرال دموکراسی از دولت کوچک به دولت رفاهی و از آن به سمت دولت حداقل حرکت نموده است. از مهمترین مفاهیم در این زمینه اصطلاح «دولت» است. تمامی تحولات این حوزه به نوعی در ارتباط گسترده با تغییر وسیع کارویژه های دولت خلاصه می گردد و مفهوم دولت در نظریه دولت حداقل نسبت به گذشته بازتعریف گشته است. دولت ها همواره در دو عرصه سیاست داخلی و سیاست خارجی به ایفای نقش اقدام می نمایند. توانمندی دولت ها در ...