سکونتگاه ­های قلعه ­ای یکی از مراکز استقراری است که مکان­ گزینی، شکل­ گیری و توزیع فضایی آن‌ها به‌شدت متأثر از عوامل طبیعی است. پژوهش حاضر با استفاده از داده­ های میدانی و اسنادی و با بهره ­گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) درصدد بررسی همبستگی میان عوامل طبیعی و سکونتگاه­ های قلعه ای استان اردبیل و رتبه ­بندی عوامل طبیعی مؤثر در توزیع فضایی این سکونتگاه ­ها...

رشد سریع شهرنشینی و تمرکز بخش عمده ای از جمعیت در کلانشهرها سبب شده است مدیران شهری در تأمین برخی از نیازها و زیرساخت های مورد نیاز شهروندان با بحران مواجه شوند. آرامستان یا گورستان از کاربری های ضروری سکونتگاه های انسانی است که در کلانشهرها به دلیل افزایش سریع جمعیت و بالا بودن نرخ مرگ و میر و نیز لزوم رعایت استاندردهای خاص، با محدودیت در تخصیص کاربری مواجه است. با توجه به تعدد آرامستان های شه...

حاشیه‌نشینی همواره به‌صورت معضلی مطرح شده است که باید از آن رها شد و برای رهایی از این مشکل راهکارهای فراوانی تدارک دیده شده است. در این جهت، بررسی ذهنیت و نگاه ساکنان این مناطق به کیفیت زندگی خودشان، راهی مؤثر برای شناخت مسائل و برنامه‌ریزی برای حل مشکلات این مناطق است. همدان هم مانند بسیاری از شهر‌ها، در حال طی مسیر شهرنشینی است. یکی از محله‌های شهر همدان با اسکان غیررسمی، محله یا منطقۀ حصار ...

ورود هر نوع فعالیت اقتصادی جدید در مناطق روستایی، تأثیراتی بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فضایی و کالبدی آن جامعه خواهد داشت و به اشکال مختلف در دگرگونی ساختار اقتصادی و اجتماعی و نهایتاً ساختار و کارکرد فضایی مکان ها مؤثر خواهد بود. فعالیت تجارت غیرقانونی نیز به عنوان یک پدیده اقتصادی، به شکل گیری سازمان فضایی و چشم انداز خاص جغرافیائی در روستاهای موجد این فعالیت منجر شده و در عین حال تأثیر...

در سکونتگاه­های غیر رسمی، وجود نابسامانی­های فراوان در ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، زیست­محیطی و... سطح زندگی ساکنان را کاهش داده است و مهم­ترین هدف توسعة پایدار، یعنی بهبود کیفیت زندگی و رضایتمندی ساکنان را با تهدید جدی روبه­رو ساخته است. با توجه به اینکه توسعة پایدار با برآوردن نیازهای بشر، متضمن دستیابی به کیفیت زندگی و رضایتمندی در ابعاد مختلف برای همگان است، به‌نظر می­رسد توجه به ابعاد ...

پیدایش سکونتگاه های بشری همواره بر پایه عوامل طبیعی مانند آب و خاک مناسب استوار بوده است. در زمان های گذشته، سکونتگاه های قلعه ای به عنوان یکی از مراکز حیات جمعی انسان تحت تاثیر متغیرهای متعدد طبیعی از قبیل فاصله از رودخانه، شکل زمین، ارتفاع، شیب، جهت شیب، اقلیم، نوع خاک و پوشش گیاهی بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر بر پایه داده های میدانی و اسنادی و با استفاده از مدل ویکور، درصدد ارزیابی و ر...

پژوهش حاضر به بررسی مکان های مناسب گسترش سکونتگاه های شهر یاسوج با توجه به فرم ها و فرایندهای طبیعی موجود در منطقه پرداخته است. در این راستا باتوجه به ویژگی های طبیعی منطقه 5 معیار، 15 زیر معیار و84 کلاس جهت دستیابی به اهداف شناسایی شد. ابتدا با گردآوری نقشه های پایه شهر یاسوج، مبادرت به تهیه و تجزیه و تحلیل لایه های شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، جنس سازند، تراکم مراکز مسکونی، فاصله از مراکز مسک...

شناخت ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و سنجش آن در محلات شهری منجر به درک درست از تفاوتهای موجود در عناصر سیستم شهری (محلات شهری) می­شود. این نکته فرایند برنامه­ریزی را متناسب با تفاوتهای موجود نظام خواهد داد. در این مقاله با سنجش تطبیقی سرمایه اجتماعی در ابعاد مختلف آن (آگاهی اجتماعی، مشارکت مدنی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی) سه محله شهر زنجان در بافت قدیم (محله دباغها)، بافت جدید (کوی قائم) و ...

شهر اهواز با داشتن بیش از 8 محله حاشیه‌نشین در حال حاضر ازجمله شهرهایی است که از آثار سوء گسترش شهرنشینی و صنعتی شدن بی‌نصیب نمانده است. این محله‌ها در بخش‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، فضا و مبلمان شهری مشکلات فراوانی برای شهر اهواز، مدیران و برنامه ریزان شهری به وجود آورده‌اند. ازجمله این محله‌ها، آسیه‌آباد است که  حدودا 10176 نفر جمعیت دارد. هدف از این تحقیق تعیین رهیافت‌های اجتماعی، ا...