یکی از مباحث مهم در زمینه شناخت سوره‌های قرآن، شخصیت مستقل آنهاست؛ بدان معنا که از لحاظ درونی کاملاً منسجم و از لحاظ بیرونی متمایز از دیگر سوره‌هاست. شاید بتوان گفت سید قطب اولین مفسری است که در این زمینه تلاش درخور توجهی به انجام رسانده و توانسته است شخصیت منسجم و متمایز هر سوره را تا حدودی نمایان سازد، اما در متن‌کاوی عبارات وی مشخص شد که تلاش وی از ضعف‌هایی نیز برخوردار است؛ چه آنکه مشخص نکرد...

در تقسیمات قرآنی، «سوره» بیشترین اهمیّت را دارد؛ زیرا خداوند تمام انسان‌ها را برای آوردن یک سوره به مبارزه دعوت کرده، ولی دربارۀ حدّی کمتر از سوره، ادّعای عجز نشده است. تقسیم قرآن به سوره خاستگاه بشری ندارد، بلکه پیامبر (ص) مطابق اقراء خداوند و دستور فرشتۀ وحی، نزول هر بسمله‌ای را آغاز فصلی جدید در وحی تلقّی می‌کرد و معاصران نزول، مخصوصاً کاتبان وحی، با این امر آشنا بوده‌اند. این پرسش وجود دارد که س...

استوارترین تفسیر از قرآن کریم تفسیری است که در کلام و بیان داناترین مفسران وعالمان به قرآن یعنی پیامبر اکرم |و اهل بیت طاهرش ^جاری شده و تجلی یافته است. آموزه های تفسیری این، آگاه ترین مفسران، در قالب روایات و احادیث تفسیری به دست ما رسیده، روایاتی که شأنی از شئون آیه (قرائت، شأن نزول، تبیین و تفسیر آیه، جری و تطبیق و...) را تبیین کرده و مربوط به کل آیه یا جمله و واژه ای از آن بوده و مستقیما نا...

سوره، به عنوان حصار پیرامونی، مجموعه ای از آیات را دربردارد که در پی هدف و غرض معینی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. ماحصل مبانی تحریف ناپذیری قرآن و توقیفی بودن چینش آیات در هر سوره (اعجاز ساختاری)، سه اصل وحدت، تنوع و هماهنگی می باشد که با تأکید بر این اصول و مبانی، ساختار هر سوره را می توان در چهار وجه تبیین نمود: صورت در سطح واژگانی ، جوهر در سطح واژگانی، صورت در سطح مضمونی و جوهر در سطح مضم...

وجود انسجام حاکم بر اجزای سوره، چندی است مورد توجه قرآن پژوهان مسلمان در بین شیعه و اهل تسنن قرار گرفته است. از این نظریه به وحدت موضوعی سوره و یا هندسه سوره تعبیر می شود و نسبت به آن فواید و ثمراتی نیز شمرده شده است. با رجوع به قرآن و باز خوانی مجدد دیدگاه قرآن نسبت به خود می توان به نظریه ساختار چند بعدی سوره های قرآن  رسید. قرآن خود را پیچیده تر از این می داند که در سوره های آن تنها یک موضو...

در میان مفسرانی که به وجود غرض واحد در هر سوره اعتقاد دارند، دو رویکرد توصیفی و استدلالی برای شناسایی غرض سوره وجود دارد. در رویکرد استدلالی، مفسر تلاش می‌کند با تکیه بر شواهد درون‌متنی و برون‌متنی، غرض سوره را کشف نموده، کیفیت راهیابی خود را به غرض سوره به‌طور مستدل و ضابطه‌مند بیان نماید. مفسرانی که برای کشف استدلالی غرض سوره‌ها تلاش کرده‌اند، از شش رهیافت مختلف در این مسیر استفاده کرده‌‌اند....

تفسیر ترجمه الخواص از تفاسیر ارزشمند قرآنی است که به زبان فارسی و توسط ابوالحسن علی بن الحسن زواره ای در سال 946 نگاشته شده است. این تفسیر مطابق مذهب حقّه امامیه و به روش روایی تألیف یافته است. نگارنده در این رساله پس از ایراد مقدمه ای مبسوط در معرفی نویسنده و تفسیر ترجمه الخواص به تصحیح انتقادی متن آن پرداخته است. اصل کتاب ترجمه الخواص، به شرح سوره های فاتحه و بقره پرداخته است از اینرو استعا...

این پژوهش به بررسی مسئله « الزام به شهادت در دعاوی کیفری و مدنی » می پردازد.در این رساله پس از بیان کلیات ، مفاهیم ،واژه های مرتبط با تحقیق، مبانی فقهی الزام به شهادت در دو بخش تحمل و ادای شهادت مطرح شده است بخصوص در آیات 283و282 سوره بقره که می فرماید«وَلَا یأْبَ الشُّهَدَاءُ إِذَا مَا دُعُوا» و «وَلَا تَکْتُمُوا الشَّهَادَهَ وَمَنْ یکْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ»و روایات ذیل آیات مزبورمانند روایت صحیحه هشام بن سالم که آیه 282را د...

چکیده موضوع ارتباط یا عدم ارتباط بین آیات قرآن در یک سوره به طور کل و به عنوان موضوعی مهم از دیر باز مورد اختلاف بوده است، از یک سو، برخی از محققان مسلمان و اغلب مستشرقان قائل به عدم ارتباط بوده و از سوی دیگر برخی از مفسران که موافق بوده اند فقط به ارتباط خطی پرداخته اند، این رساله جستجوی ارتباط شبکه ای آیات هریک از سوره های مریم، طه و انبیاء را عهده دار شده است تا فارغ از بررسی های نظری پیرا...

مقاله حاضر ، در آغاز با توجه به برخی شواهد ، ارتباط آیات در چارچوب سوره های قرآنی را تأیید کرده ، آنگاه پس از یاد کرد مهمترین وجوه و احتمالات در چگونگی ربط و پیوند آیات 19-16 از سوره قیامت با آیات قبل و بعد از آنها ، بر خلاف نظر مشهور درمیان مفسران، یعنی معترضه بودن آنها، در این خصوص وجهی را تقویت می کند که تصویری کاملاً یکدست و یکپارچه از آن سوره به دست می دهد.