نظر به تأثیر تاریخ باستان در ادبیات فارسی نگارنده در نظر دارد سیمای ادبی سه شخصیت برجستةایرانی یعنی زردشت، مانی و مزدک را در آثار منظوم فارسی مقایسه نماید. ناگزیر، پس از بررسیردپای آنها در متون نظم و شناخت دیدگاه شعرا نسبت به این سه نام آور در می یاابیم که زردشتبیش از دو دیگر کانون توجه ادبا، البته در جهت ذم و نکوهش وی بوده است. همچنین شعرا بهجنبة هنری و مضامین زیبا سازی مانی بدون در نظر گرفتن ...

اقتباس از آثار ادبی گذشته برای کودکان و نوجوانان، هم به رشد توانمندی های آنها کمک می کند و هم در انتقال ‏فرهنگ گذشته به آنها موثر است. در این میان آثار منظوم عطار اهمیتی انکارنشدنی دارند. اما متأسفانه الگویی ‏کامل و همه جانبه برای چگونگی انجام این کار ارائه نشده است. در پژوهش حاضر ابتدا کوشیده ایم که پس از ‏شفاف ساختن مفاهیم کلی پژوهش (ادبیات کودک و اقتباس) به بررسی خصوصیات روان شناختی کودکان و...

توپچی باشی منسوب به خاندان توپچو باشوف های گنجه است که در تفلیس تحصیل کرده و با زبان‌های فارسی، عربی، روسی، ترکی، گرجی، و ارمنی آشنا شده است. وی برای مدتی رئیس شعبه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پترزبورگ بوده و در تربیت نسلی از ایران‌شناسان مهم روسیه تأثیر شگرف داشته است. آشنایی وی با خوجکو و از طریق وی ملاقات با میسکه ویچ شاعر لهستانی موجب شد تا نخستین ترجمه منظوم از اشعار میسکه ویچ به زبانی فار...

مثنوی را قرآن منظوم هم نامیده‌اند. به این اعتبار که سرشار از آیات قرآن کریم است و ذهن و زبان مولوی را بیش از هر چیز قرآن شکل بخشیده است. رویکرد مولوی به آیات به چهار گونه بوده است: 1- اقتباس لفظی 2- اقتباس معنوی 3- تفسیر 4- تأویل. در این مقاله به دو گونه اخیر اشاره می‌شود که آیا مولوی تماماً دست به تأویل زده است یا تفسیر؟ تأویل از نگاه مولوی چه شرایط و خاستگاههایی دارد؟

در این مقاله، سعی شده است، ضمن بیان تاریخچه ای کوتاه از عصر عباسی در ایران،موضوع ادب عربی در سرزمین ری، مورد بررسی قرار گیرد.از آنجا که هدف اصلی این نوشتار، آشنا ساختن مخاطبان با ادب منظوم و منثور عربی درری در عصر مذکور بوده است، ضمن معرفی بزرگ ترین ادبای این سرزمین، به شرحمختصر برخی از آثار نظم و نثر ایشان نیز پرداخته شده است.

شاهنامه در بردارندة مضامینی ناب است که فردوسی آن را با هنرنمایی پهلوانان گوناگون، منظوم ساخته است. در این میان سیاوش به‌عنوان تنها شاه‌زاده­ای که نماد پاکیست، بسیار جالبِ‌توجّه است. او همة خصوصیاتِ یک فرمان­روای آرمانی را در اندیشه و گفتار خود دارد. او شاه­زاده‌ایست که می‌تواند آینۀ تمام‌نمای آرزوی دیرینۀ ملّت‌های جهان باشد. نگارنده در مقالة پیشِ رو با عنایت به ویژگی‌های حاکم آرمانی (کاریزماتیک)، بر...

     تصحیح و ویرایش نسخه‌های خطی، یکی از بنیادی­ترین و فنّی­ترین پژوهش­های ادبی است. نسخه خطی طوبی از نویسنده ای نامعلوم به کتابت کاتبی رضوان علی نام است؛ این نسخه به سبب داشتن ویژگی­های داستانی آن هم با ساختاری منظوم با محتوا و محوریت اشعاری زاهدانه، درخور بازشناسی است. نسخه مذکور از منظری یادآور کلیله و دمنه است و از سویی دیگر یادآور مثنوی مولانا؛ شاعر کوشیده است با اقتباس از آثار داستانی گذشت...

توپچی باشی منسوب به خاندان توپچو باشوف های گنجه است که در تفلیس تحصیل کرده و با زبان های فارسی، عربی، روسی، ترکی، گرجی، و ارمنی آشنا شده است. وی برای مدتی رئیس شعبه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پترزبورگ بوده و در تربیت نسلی از ایران شناسان مهم روسیه تأثیر شگرف داشته است. آشنایی وی با خوجکو و از طریق وی ملاقات با میسکه ویچ شاعر لهستانی موجب شد تا نخستین ترجمه منظوم از اشعار میسکه ویچ به زبانی فار...

با تحلیل منظوم ه خسرو و شیرین خصوصا شخصیت شیرین از نظرگاه روانشناسیتحلیلی م یتوان دریافت که طبق تحلیل های شینودابولن که از شاگردان و پیروانیونگ است شخصیت شیرین با آرتمیس )الهه ماه و شکار( مطابقت می کند براینشان دادن چنین تطبیقی از شواهد شعری استفاده شده است و در نهایت مشخصشد که شیرین از بسیاری وجوه با الهه ماه شکار یونان باستان مطابقت می کند.

برجسته ترین ویژگی آثار منظوم و منثور فارسی که گنجینه عظیم فکر و فرهنگ ماست بهره­مندی عارفان و شاعران بزرگ از فرهنگ غنی اسلام  و علوم و معارف آسمانی است و در این میان نهج البلاغه جایگاهی ویژه و درخور تأمل دارد. این پژوهش تلاشی است برای تبیین بهره­گیری دو تن از مشاهیر این سرزمین از سخنان حضرت علی (ع) در نهج البلاغه. در این مقاله سعی شده است تأثیر این شاهکار بلاغت و شیوایی و مفاهیم بلند و ملکوتی آ...