در دوره ساسانی، دو نژاد ایرانی و عرب ساکن حیره پیوند فرهنگی و اجتماعی مستحکمی داشتند. از این رو، زمینه تأثیر فرهنگ و ادب فارسی بر شخصیت شاعرانی که به دربار شهریاران منذری در حیره راه یافتند، فراهم آمد و سبب آشنایی هرچه بیشتر آنان با آداب و رسوم، سنن و فرهنگ ایرانی شد. در نتیجه عصاره فرهنگ فارسی آن روزگار، حال و هوای اجتماعی عهد ساسانی و وام واژه های کهن فارسی به فراوانی در اشعار شعرای جاهلی به ...

دو کتاب سبک­شناسی شعر شمیسا و غلامرضایی از شناخته­‌شده‌ترین منابعی هستند که با نگاه دوره­ای (تاریخی/ جغرافیایی) سبک­های شعر فارسی را دسته­بندی کرده­اند. این دو اثر سالیان متمادی است که باوجود برخی اشکالات عمده، منبع تدریس و مرجع پژوهش‌اند. عدم نگرش انتقادی و تخصصی به این دو اثر باعث شده که بارها با تغییرات کمی تجدیدچاپ شوند. این پژوهش بر آن است با تکیه بر روش کتاب‌خانه­ای و مراجعه به متون اصیل ...

سابقه و هدف: رفتارهای ارتقا دهنده سطح سلامت عمومی و سبک زندگی در سنین جوانی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر ترجمه و اندازه‌گیری روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه سبک زندگی ارتقای سلامت با استفاده از روش تحلیل عاملی بوده است. مواد و روشها: یک مطالعه توصیفی با شرکت ٣٦٥ نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان که به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شده بودند صورت گرفت. در ...

قرن دهم هجری بلحاظ ادبی و خصوصا سبک شعر فارسی ویژگیها و برجستگی¬های قابل توجه دارد. فضولی بغدادی؛ شاعر آذربایجانی الاصل و ساحر سه زبان ترکی، عربی و فارسی ، از مشهورترین شاعران قرن دهم به شمار می¬آید . این شاعر ترک نژاد و بغداد نشین در نزد عثمانیان به "رئیس الشعرا" ملقب است و جایگاه او در میان عثمانیان همان جایگاه "متنبی" در شعر عربی است . وی پای¬بندی به سبک و سیاق شاعران سبک عراقی را همواره مرا...

سبک آذربایجانی، سبک شاعران شمال غربی ایران؛ یعنی منطقه ی ارّان و آذربایجان است و از نظر زمانی، مصادف با قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است. شاعران شاخص آن عبارتند از: ابوالعلای گنجوی، خاقانی، نظامی، مجیرالدّین بیلقانی و . . . . این سبک از لحاظ فکری، ادبی و زبانی،تحوّلات شگرفی را نشان می دهد. این تحوّلات از نظر فکری، عبارتند از: فضل فروشی، هجاگویی، اشاره به علوم مختلف، اشاره به عقاید عامیانه، اشاره ب...

یکی از انواع ادبی مهم که بخش‌های عظیمی از شعر فارسی را در بر گرفته، بیان مباحث اخلاقی در لابه‌لای اشعار است. در واقع کمتر شاعر و نویسنده‌ای هست که دغدغۀ تعلیمی و اخلاق‌آموزی نداشته باشد. این رویکرد در همان اشعار نخستین قرن سوم و چهارم رخ نموده است؛ به‌گونه‌ای که شهید بلخی در شعری که به نخستین غزل فارسی زبانزد است، بر اساس روایتی به پند غیرمستقیم روی می‌آورد. شعر قرن چهارم و پنجم هرچند بیشتر تغز...

در دورة ساسانی، دو نژاد ایرانی و عرب ساکن حیره پیوند فرهنگی و اجتماعی مستحکمی داشتند. از این رو، زمینة تأثیر فرهنگ و ادب فارسی بر شخصیت شاعرانی که به دربار شهریاران منذری در حیره راه یافتند، فراهم آمد و سبب آشنایی هرچه بیشتر آنان با آداب و رسوم، سنن و فرهنگ ایرانی شد. در نتیجه عصارة فرهنگ فارسی آن روزگار، حال و هوای اجتماعی عهد ساسانی و وام واژه های کهن فارسی به فراوانی در اشعار شعرای جاهلی به ...

حافظ یکی از شاعران بزرگ و مضمون آفرین در ادب فارسی است که اندیشه های دقیق و ذهن خلّاق و طبع بدیع و نکته سنج های وی،او را در میان شاعران ادب فارسی ،ممتاز و برجسته ساخته است.از آن جایی که قالب شعری وی غزل است و در آن، مضامین نو و اندیشه های بدیع و مفاهیم تازه موج می زند ،به دلیل ویژگی های ذاتی غزل،با مکتب باروک دارای نقاط مشترک ومتشابهی است.افزون براین،ویژگی هایی مانندعدم تقلید وتکرار، پرداختن به ...

محمد تقی بهار با انتشار تاریخ تطوّر نثر فارسی (1331) آغازگر سبک­شناسی تاریخی در ایران است و شیوة وی تا به امروز ادامه یافته است. برای خروج از وضعیت رکودی که سبک­شناسی نثر فارسی بدان دچار است، یکی از راه حل­هایی که در این مقاله پیشنهاد می­شود، به­کارگیری شاخه­های جدید سبک شناسی و بازیابی ابزارهایی مناسب برای تجزیه و تحلیل متون فارسی است. به منظور برداشتن گامی در این باره، در مقالة حاضر سبک­شناسی ...

از دورۀ نخست شعر فارسی ـ که از دهۀ نخستین سدۀ سوم هجری آغاز و تا پایان این سده ادامه داشت ـ تنها 64 بیت از هشت شاعر این دوره (حنظله بادغیسی، محمد بن وصیف سگزی (سیستانی)، بَسّام کورد، محمد بن مخلّد، محمود بن ورّاق، فیروز مشرقی، ابوسلیک گرگانی و شاکر بخاری)  باقی مانده است که ژیلبر لازار ـ پژوهشگر و متخصص فرانسوی زبان فارسی ـ آنها را در کتاب اشعار پراکندۀ قدیم ترین شاعران زبان فارسی گردآوری کرده است....