نمایش­نامه پرده خانه از آثار نمایشی بهرام بیضایی است که در آن، زن از نقشی محوری برخوردار است. این اثر بازگوکننده زندگی زنانی است که در چنبره نظامی خشن و مستبد گرفتار آمده­اند. در این اثر، افزون بر تحلیل شماری از ویژگی­های شخصیتی زنان در نظام مردسالار، نقش­های گوناگون زن در چنین نظامی برجسته شده است. با وجود تلاش­های گسترده نظام مردسالار برای مسخ هویت زنان، کشتن اندیشه­های ایشان و تاراج جسم و رو...

0

نقش برجسته ها، سکه ها و مهرهای ساسانی از منابع و مآخذ بزرگ هنر و فرهنگ ساسانی بشمار می روند، پژوهندگان هربار که به مطلب تازه ای از تاریخ و هنر ساسانی بر می خورند یا به خواندن نوشته ای توفیق می یابند، همواره به این منابع بازمی گردند. این نقش ها معیارهای اصیلی هستند که می توانیم نتایج بدست آمده را با آنها بسنجیم. مقایسه تصویر شهریاران ساسانی که بر صخره ها نقرشده با تصویر آنها بر سکه ها و ظروف فلز...

شهر دره­شهر از گذشته­های دور به خصوص در دوره­ی ساسانیان از رونق و اهمیت بالای برخوردار بوده است. میزان اهمیت این منطقه زمانی روشن­تر می­شود، که در متون اوایل دوره­ی اسلامی با گزارش های فراوانی از مورخین  صدر اسلام در رابطه با شهر سیمره روبه­رو می­شویم. از طرف دیگر وجود آثار فراوان از دوره­ی ساسانی در این دیار، و وجود راه­های مهم و استراتژیک که از این منطقه عبور می­کند، نشان از اهمیت بسزای شهر س...

امروزه، ریشه‎شناسی عامیانه یکی از مصادیق فرهنگ توده است که از دیرباز در بین ایرانیان رواج داشته‎است. این نوع از ریشه‎شناسی در مورد نام شهرها و روستاها نیز نمونه های بسیاری دارد. یکی از شهرهای ایران که نام آن از قرن‎ها پیش به صورت عامیانه و غیرعلمی و بدون توجه به ریخت های قدیمی‎ترِ آن ریشه‎شناسی شده‎است، شهری است که امروزه کرمانشاه نامیده‎می‎شود. در برخی از کتاب‎های تاریخی به دلیل شباهتی ظاهری که...

ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی هایی می یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه «قهرمان» در برخی فیلم های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه ای را در سفر رو به کمال خود طی می کند. اما، بیضایی با تنزل قهرمانان مرد و توجه به نقش آفرینی قهرمانان زن، به تغییر کارکردهای سنتی این اسطوره متناسب ب...

اقلیم جنوب ایران با تنوع فرهنگی و طبیعت خاصی که دارد، منبع الهام فوق­العاده­ای برای فضاسازی در داستان است. وجود نخلستان، شط و دریا، نفت و صنعت، و حتی گرما که از زمینه­های بومی جنوب است، نویسندگان این خطه را بر آن داشته است که در آثار خود از این نعمات خدادادی بهره ببرند و با این شیوه نوعی تشخص سبکی به آثار خویش بدهند. در واقع خوزستان به عنوان مهم ترین قطب ادبیات اقلیمی ایران، بعد از انقلاب و جنگ...

برخی از داستان های کهن ایرانی هم در آثار ادیبان و شاعران جلوه هنری یافته اند و هم با قلم نقاشان و هنرمندان نشان داده شده اند. به شکار رفتن بهرام گور با همراهی کنیزکش ازجمله حکایات مربوط به زندگی این شاه ساسانی است که در منابع گوناگون تاریخی و ادبی به اشکال گوناگون توصیف و روایت شده است و در دوره های مختلف بر آثار هنری با سبک های گوناگون نقش شده. مقایسه جزئیات نقش های مربوط به این داستان با توصی...

عشایر کوچندۀ سنگسری یکی از کهن­ترین اقوام ساکن در ایران هستند که بخش عمدۀ معیشتشان بر پایۀ دامداری مبتنی بر کوچ استوار است و هنوز برخی از آن­ها به این شیوۀ زندگی وفادار مانده­اند. هدف از این مقاله بررسی تداوم فرهنگی از طریق ریشه­یابی تاریخی نقوش اسطوره­ای و نمادینی است که زنان ایل سنگسری بر روی انواع صنایع به­ویژه دست­بافته­ها و زیورآلات سنتی خلق کرده­اند. هویت فرهنگی هر ملتی دراساس امری تاریخی...

سازند داریان یکی از مخازن مهم نفتی در جنوب غرب ایران است. در این مطالعه، میکروفاسیسها، محیط رسوبی و چینهنگاریسکانسی سازند داریان در تاقدیسهای سیوند و دشتک در شمال شیراز )زاگرس مرتفع( بررسی شده است. ستبرای این سازند دربرش سیوند 330متر و در برش دشتک 263متر بوده و به طور عمده در برگیرنده سنگ آهک با میان لایههای شیل است. سازندداریان در نواحی مورد مطالعه با همبری پیوسته بر روی سازند گدوان و با همبری...