شعر و ادبیات هر قوم آیینة افکار، باورها، و گرایش‌‌های آن است. نماد تفکر، اعتقادات، و فرهنگ مکتبی شیعه نیز در آیینة‌‌ ادبیات آیینی شاعران ولایی شیعی متجلی است. از آن‌جا که غدیر نماد تشیع است، چندان هم گزافه نیست اگر شعر غدیر را با شعر شیعی هم‌خانواده و هم‌سو به‌شمار آوریم. چرا‌که شعر شیعی نشئت‌گرفته از باورهای ناب معتقدان به ولایت علوی است و آب‌راهة‌‌ زلال و پایان‌ناپذیر آن غدیر ‌خم است. در میان...

قرن هفتم آغاز پایه گذاری فرهنگ نویسی فارسی در هند است. پیشاپیش به عنوان سابقه کار لغت نویسی فارسی باید بگویم نخستین لغتنامه موجود زبان فارسی لغت فرس حکیم ابونصر علی ابن احمد اسدی طوسی شاعر و سرایندۀگر شاسبنامه است که در میان سال های 458 یعنی سال پایانی سرودن آن منظومه و سال 465 یعنی زمان مرگ اسدی تألیف یافته است؛ در خور توجه اینکه ترکیب "لغت نامه" تا آن جا که نگارنده به خاطر دارد نخستین بار در ...

یدالله بهزاد کرمانشاهی(1304- 1386) از شاعران متعهدِ معاصر است که عشق به معصومین و اهل بیت(ع) یکی از بن‌مایه‌های اصلی شعر او را تشکیل می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که بن‌مایة بخشی از شعرهای او در مجموعة«گلی بیرنگ» و «یادگارِمهر» بازتاب باورها و اعتقادات مذهبی شاعر در این زمینه است. پژوهش حاضر جلوه‌های فرهنگ رضوی را در قصیدة «خراسانی‌ها» از دفتر شعری "گلی بیرنگ" یدالله بهزاد کرمانشاهی تحلیل و بررسی خواهد کرد‌...

اشعار خاقانی مشحون از نکاتی است که به  انواع علوم زمانة او اشاره دارند و وی آنها را در تاروپود شعر خود تنیده ­است. همین اصل باعث شده ­است تا دریافت شعر او بدون درک دقایقی که از انواع علوم (طب، نجوم، تاریخ، اسطوره، جغرافیا و…) در شعرش به­کاربسته است، محال بنماید. یکی از مبانی مهمّی که خاقانی در اشعارش برای فربه­کردن فضای شعری بهره جسته است، آیات الهی، احادیث و روایات پیشوایان دینی است. در زمانة خ...

امل دنقل از شاعران عربی به شمار می رود که در نهضت شعر عربی نقش چشم گیری داشته است. درباره‏ تجربه ی شعری او پژوهش‏هایی نقدی در زمینه ی محتوا و جنبه های هنری انجام شده است. هدف این کتاب پرداختن به دیدگاه های نقدی است که به تجربه ی امل دنقل اختصاص دارد. اختصاص یافتن مطالب این کتاب به حوزه ی نقد شعر عربی، ضرورت انجام این پژوهش را مشخص می کند. تلاش کردیم با ترجمه ی این کتاب از یک سو دیدگاه های نقدی ...

هنگامی که عناصر و اجزای اثر ادبی بررسی، و چگونگی پیوند آن ها با یکدیگر و ارتباط آن ها با ساختمانِ کلی اثر بازیابی می شود، خوانشی شکل مبنایانه (فرمالیستی) صورت گرفته است. با چنین خوانشی است که می توان درباره میزان پیوند اجزای اثر (پیوندهای افقی و عمودی) سخن گفت. در این مقاله، شکل و ساختار غزلی از بیدل دهلوی، با مطلع زیر(به یاریِ نشانه های درون متنی) بازخوانی شده است: یک تار مو گر از سر دنیا گذش...

تاریخ صدر اسلام منشأ بسیاری از تحولات مهم و سرنوشت ساز بوده و نقش آموزه های وحیانی و رسالت رسول اللهˆ و اهل بیت‰ در این میان، اساسی و انکارناپذیر است. در این مقاله، بخشی از تدابیر رسول اللهˆ در قالب سریه علی بن ابی طالب† به یمن و پیامدهای آن بررسی می شود. درباره علت اعزام امام علی† به یمن و نتایج تفصیلی آن، اختلاف اقوال و تفاسیر متعددی در منابع اسلامی دیده می شود که در این مقاله بررسی شده است. ...

معزالدین محمدبن المیرزا فخرا معروف به فطرت مشهدی و متخلص به موسوی، از شاعران توانای قرن یازدهم هجری است. از دیوان او سه نسخه در کتابخانۀ مجلس برجای مانده است که مشتمل بر غزلیات، مفردات، رباعیات و قصایدی در مدح امام علی‌­بن موسی الرضا (ع) و شاه مردان مرتضی علی(ع) است که به حدود 1600بیت می‌رسد. سبک شعری فطرت هندی است که در بین اشعار او با ابراز احساسات عاشقانه، مضمون آفرینی­‌های بدیع و خیال...

بررسی و مطالعة نظاممند ویژگیهای شعری نویسنده، شاعر و هنرمند از جمله راهها ی دقیق و علمی است که ما را به دنیای آن ها نزدیک م یکند . رودک ی، پدر شعر کهن فارسی و بزرگ ترین شاعر دورة سامانی است. با این که از اشعار بیشمار او کمتر از هزار بیت به ما رسیده اما همین مقدار شعر باقی مانده نشان می دهد شعر او گنجینه ای از اندیشه، فکر، پند و حکمت است. شیخ اجل سعد ی ش یرازی نی ز با زبانی بس یار برجسته، سخنان ...

بررسی و مطالعة نظاممند ویژگیهای شعری نویسنده، شاعر و هنرمند از جمله راهها ی دقیق و علمی است که ما را به دنیای آن ها نزدیک م یکند . رودک ی، پدر شعر کهن فارسی و بزرگ ترین شاعر دورة سامانی است. با این که از اشعار بیشمار او کمتر از هزار بیت به ما رسیده اما همین مقدار شعر باقی مانده نشان می دهد شعر او گنجینه ای از اندیشه، فکر، پند و حکمت است. شیخ اجل سعد ی ش یرازی نی ز با زبانی بس یار برجسته، سخنان ...