عرفان شیوه ای از زندگی عارفانه است که در آن، ارتباط بین عابد و معبود یا خالق و مخلوق از طریق طی مقامات معنوی و گذراندن مراحل سلوک عرفانی میسر می گردد. در فرهنگ اسلامی، عرفان حالت دریافت شهودی، قلبی و اشراقی و راهی برای وصول به حقیقت، با تأکید بر کشف و شهود و ریاضت و تزکیه نفس است. در نگرش عارفانه که اساس آن دین محوری است، به گواهی شواهد تاریخی متعدد، مفهوم فراجنسیتی مشاهده می شود و نادیده انگار...

کتاب احیاءعلوم الدّین جزء آثار مهم اخلاقی و عرفانی در عالم تسنن است. این کتاب توسط ابوحامد بن محمد بن محمد غزّالی در سال 488ه. ق. تألیف شد. بیان روان، آسان و سلیس غزّالی در این کتاب، احیاء را از کتاب‏های هم ردیف خود، متمایز ساخته است. همین ویژگی منجر شده است که احیاء در میان عموم مردم نیز مورد توجه قرار گیرد و توسط عارفان مسلمان بعد از او بر آن شروحی نوشته شود. مهم ترین شرحی که بر احیاء نوشته شده،...

امروزه جنبش هایی نوپدید در غرب و شرق با عنوان معنوی به صحنه آمده اند و سعی در ارائه تصویر آرمانی از انسان دارند، تا بدین وسیله به نیازهای معنوی انسان مدرن پاسخ بدهند. از جمله مهم ترین این جنبش ها که تاکنون آثار فراوانی از خود به جای گذاشته اند، دو جریان اثرگذار و مشهور اوشو و پائولو است، که انسان ایده آل از منظر هر دو در حالی که دارای اشتراکات فراوانی است، از ویژگی های متفاوتی نیز برخوردار است....

حکیم نزاری در زمره ی شاعرانی قرار دارد که نسبت به جامعه و مردمان روزگار خویش و اصول اخلاقی متعهد بوده و گرایش های عرفانی نیز داشته و مضمون غزلیات خود را در خدمت دفاع از ارزش های اصیل الهی و انسانی قرار داده است. موضوع رساله، تحلیل محتوایی غزلیات نزاری، است که دیدگاه شاعر در مورد مسائل اجتماعی، عرفانی و اخلاقی مورد تأمل و توجه قرار گرفته و با بررسی موارد یاد شده و فراخور هر موضوع و با استناد به ...

در مطالعات اخیر، عرفان را به سه حوزۀ تجربۀ عرفانی، سلوک عرفانی و نظریۀ عرفانی تقسیم می‌کنند و دربارۀ تقدم و تأخر آن‌ها نسبت به یکدیگر، آرا و عقاید مختلفی وجود دارد. گاهی مبانی نظری را مقدم بر سلوک و تجربه می‌دانند و می‌گویند تا فرد از حیث معرفتی صاحب اطلاع نباشد، به سلوک عرفانی دست نمی‌زند تا از این طریق تجربۀ عرفانی را حاصل کند و گاه تجربه را بر هر دو حوزۀ دیگر مقدم می‌دارند. صرف‌نظر از این بح...

بررسی دیدگاه های اندیشمندان و متفکران، به ویژه آنان که برخاسته از فرهنگ و تمدن غنی و پربار ایران است، می تواند نتایج مهم و مفیدی در عرصه تعلیم و تربیت داشته باشد. مهم ترین و بارزترین نتیجه آن، بی نیازی از فرهنگ و راهکارهای وارداتی است که معمولاً در پشت آن ها اهداف استعماری، نهفته است. در این نوشتار آراء و آموزه های مولانا جلال الدین بلخی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی است....

دین جِینی از ادیان کهن هندی است که بیش از بیست و پنج قرن پیشینه دارد و به اصطلاح از ادیان ناستیکه و یا غیر ارتدوکس هندی شمرده می‌شود‌‌. مسئلۀ روح که در این مکتب از آن به عنوان جیوَه یاد می‌شود از مفاهیم مهم این دین به‌حساب می‌آید و یکی از دو مقولۀ اصلی هستی‌شناختی و نیز یکی از موضوعات اصلی فلسفۀ جَینی و نخستین آنهاست‌‌. جَین‌ها اصل وجود روح را امری شهودی می‌دانند‌‌، با این‌همه، دلایلی نیز بر وجود آ...

آتش یکی از چشمگیرترین پدیده­های عالم هستی با داشتن صفات برجسته­ای، همچون حیات­بخشی، مرگ­آفرینی، شورآفرینی، حرارت­بخشی، پاک­کنندگی، راه نمایی، حرکت به سوی معشوق وغیره در الهام­بخشی معانی مختلف همواره مورد توجّه اهل ادب و عرفان بوده­است. مولانا نیز به اقتضای مرام و مسلک خود در مقام تبیین اندیشه‌های عرفانی خود به خصوص اندیشه­های وحدت وجودی، از تمثیل آتش و ویژگی‌های آن بهره­های فراوان برده­است. درای...

ملا محمّد تقی مجلسی اوّل از معاریف بزرگان شیعه در دوره صفویّه بوده که علاوه بر آثار فقهی دارای تألیفات عرفانی نیز می باشد که از جمله مصنّفات عرفانی وی رساله تشویق‌السالکین می‌باشد. در این نوشتار، ضمن تصحیح انتقادی رساله مذکور به شرح احوال عرفانی مؤلّف و موضوع صحت انتساب رساله تشویق‌السالکین به مجلسی اول پرداخته شده است. از اهمّ موضوعات این رساله، شرح مبانی معرفتی سلوک الی الله واثبا...

سابقه و هدف:قرآن کریم در چندین آیه  به مسئله خواب در شب و روز اشاره و آن را از آیات الهی و مایه آسایش انسان برشمرده است.  در بررسی منابع روایی ذیل کلمه « خواب » تعداد 6031 و از هم خانواده‌های آن، همچون « خوابیدن و... » 2639 مورد مشاهده شد. شیخ الرئیس ابوعلی سینا اولویت در سته ضروریه را ، ابتداءً با ریاضت ، سپس ماکول ومشروب و پس از آن با خواب دانسته است. طب نوین خواب مناسب را برای سلامتی، ضروری و...