با وجود اجماع فقها در حرزیت اموال به عنوان یکی از شرایط سرقت مستوجب حد، بعضی از فقها پرنده را استثنا کردند و اعتقاد دارند اگرچه پرنده در حرز نیز باشد، باز هم به دلیل وجود روایاتی در این زمینه، سرقت آن موجب اجرای حد قطع بر سارق نمی شود. در حالی که اکثریت فقها به دلیل ضعف سندی و دلالی روایاتی که مستند طرفداران قول به عدم اجرای حد قطع به طور مطلق بر سارق پرنده است، به اجرای حد قطع بر سارق پرنده در...

این مقاله به معرفیِ مواد اولیه و اصول حاکم بر «طرح خام» داستان پرداخته است. منظور از «طرح خام داستان»، استنباطی است که خواننده از زنجیره رویدادهای رواییِ نسبتاً کوچک در ذهن خود می¬پروراند. اصول موضعیِ حاکم بر این زنجیره های کوتاه، به خواننده کمک می کند تا بخش های مختلف داستان را «وضعیت»2، «رویداد»3 یا «کنش»4 بداند و همچنین رفتار شخصیت های داستانی را در توالی های هر چه بزرگ تر به یکدیگر پیوند دهد و ...

یکى از مسائل مهمى که در نظریه ساختارگرایى بدان پرداخته شده، رابطه میان زمان و روایت و چگونگى تبلور زمان در روایت است. یکى از راه‏هایى که باعث ملموس و عینى شدن این امر انتزاعى مى‏شود، کنش روایت است. به طور کلى بر مبناى تحلیل ساختارگرایان، به ویژه بارت و ژرار ژنت، زمان یکى از مؤلفه‏هاى اصلى پیشبرد هر روایت است که به همراه علیّت، خط داستان را به پیش مى‏برد. در این مقاله انواع مختلف زمان در داستان‏ه...

این نوشتار، نگاهی اجمالی است به نحوه روایت داستان سنگ سلام. بایرامی در این اثر نیز مانند برخی دیگر از آثار خود، ازشیوه روایت خطی، عدول کرده و شیوه داستان درداستان را پیش گرفته و البته با ارتباط دادن خرده روایت ها به پیرنگ اصلی، داستان منسجمی ارائه را داده است. در این مقاله به برخی عناصر داستانی این رمان نیز اشاره های کوتاهی شده است.

این مقاله با بررسی انیمیشن های بی کلام، به پژوهش درباره‏ی این مطلب می پردازد که چگونه اجزای گوناگون این نوع  انیمیشن‏ها بدون استفاده از عنصر گفتاری، روایت خود را به پیش می برند؟ منظور از انیمیشن های بدون کلام فیلم‏هایی است که در آن‏ها  به عمد از گفتگو استفاده نشده است. در این پژوهش پس از پرداختن به پیشینه ی روایت در سینمای زنده و انیمیشن، و نیز پیشینه ی شخصیت های انیمیشنی بی کلام، برای تحلیل سا...

مفهوم «مرزشکنیِ روایی» را نخستین بار ژرار ژنت (1972) در این دو وجه لاینفک معرفی کرده است: وجهی مبتنی بر «صورت» پاره روایت های مرزشکن و مشخصاً ممیزه های کلامیِ داستان از فراداستان و فروداستان؛ و وجه دیگر مبتنی بر «کارکرد» دوگانة پاره روایت های مرزشکن در پرداخت داستان از راه داستان پریشی. با این که سال ها از معرفیِ مهم ترین مؤلفه های مفهوم «مرزشکنی» در دیدگاه های نوآورانة ژنت می گذرد، ولی این مفهوم، ...

سینما یکی از پر مخاطب ترین و تأثیرگذارترین رسانه های دنیای مدرن است. فیلم ها بخشی از محبوبیت خود را مدیون روایت هایشان هستند. این روایت است که مخاطب را جذب می کند، او را تحت تأثیر قرار می دهد، یا پیام مؤلف را به او می رساند. از این رو و به دلیل اهمیت ویژه ای که روایت در این رسانه دارد، مطالعه ای ساختاری و عمیق درباره ی آن امری ضروری می نماید. در این پژوهش تلاش شده است تا با رویکردی ساختارگرایان...

طبق نظریۀ بیش­متنیّت ژنت، شاهنامه یک پیش­متن است و نگاره­های شاهنامه که بر مبنای آن تولید شده و برای روایت متنیِ شاهنامه یک روایت تصویری خلق کرده­است، بیش­متن به­شمار می­آید. حال پرسش این است که بیش­متن نگاره­ها در چه مواردی مطابق با پیش­متن شاهنامه بوده و در چه مواردی دچار تراگونی و تغییر شده­است؟ برای پاسخ به این پرسش به خوانش تطبیقی و بینانشانه­ای متن و تصویر می­پردازیم. به این منظور روایت «گذ...

در خوانِش­های دوباره و نوین از روایت­های تاریخی و اساطیری،  گاه با شباهت­های بنیادین و انکارناپذیری روبرو می­شویم که می­تواند همسانی برخی از کهن الگوها را در شکل­دهی به ساختارِ اندیشه­های انسانی، گوشزد کند؛ از جمله این داستان­ها، روایتِ ایرانی زندگی ایرج و روایت عبری یوسف (ع) است؛ اگرچه در روایات کهن، داستان ایرج نیز به عنوان متنی مذهبی و مقدّس قابل اعتنا بوده است؛ امروزه، از آن بیشتر به عنوان متنی...

قصۀ حسین کرد شبستری از معروف ترین داستان های عامیانۀ فارسی، متعلّق به اواخر دورة صفوی و پدیدآورندۀ آن نامعلوم است. مضمون داستان زورآزمایی پهلوانان شیعه مذهب ایرانی است که در زمان حکومت شاه عباس، با دشمنان دین و مملکت می جنگند. در مقالۀ حاضر، ویژگی های روایت در این داستان بررسی شده و با ذکر شواهدی از متن نشان داده شده است که روایت آن به شیوة دانای کل و از زاویه دید بیرونی و دارای بسیاری از مختصّات...