گلشیری از رمان نویسان مدرن معاصر با خلق اثرش یعنی شازده احتجاب قدم در جریان تازه واردِ گونه ای رمان، به نام رمان نو نهاد و توانست با به کارگیری خلاقانۀ عناصر رمان نو به خوبی از عهدۀ آن برآید. وجه رمان نویی این اثر تا به حال مغفول واقع شده‌است. با توجه به اهمیت این رمان و تاثیراتی که در رمان‌نویسی ایران داشته، در این مقاله به بررسی یکی از عناصر رمان نویی شازده احتجاب یعنی مرگ شخصیتپرداخته ایم که ...

کنفانی از مشهورترین رمان نویسان فلسطینی است که در چهار رمان «مردانی در آفتاب»، «چه برایتان مانده؟»، «بازگشت به حیفا» و «أم سعد»، گونه های شخصیتی متنوعی را ساخته و پرداخته است. یکی از مهم‌ترین گونه های شخصیتی، شخصیت نمادین است که بسیار مورد توجه نویسنده است که چه نوع مؤنث و چه نوع مذکر آن به وفور در چهار رمان فوق به کار رفته اند. شاید به نظر آید که نگاه نمادین کنفانی به شخصیت های زن در رمان هایش...

در این مقاله شیوه‏های آشنایی‏زدایی و هنجارشکنی رضا امیرخانی در رمان بیوتن به روش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی شده است. با آن که معمولاً ساحت رمان به این کارکرد زبانی کمتر توجه نشان داده است، نویسنده بیوتن از معدود نویسندگانی است که با آگاهی از تأثیر این شیوه بر مخاطب، از آن به خوبی سود برده است و فراهنجاری زبانی بیش‌ترین سهم را در آشنایی‏زدایی رمان بیوتن دارد، اگر چه فراهنجاری نوشتاری و معنایی نیز جای...

چکیده میخاییل میخاییلویچ باختین (1975-1895) یکی از منتقدان نامدار قرن بیستم است که ارزش بسیاری از آثار او تا پیش از مرگش بر جامعه روسیه آشکار نشد. باختین مسائل بوطیقای داستایفسکی و مسائل آثار داستایفسکی را با رویکردی نوین به آثار و اندیشه داستایفسکی به نگارش در آورده است. باختین در این دو اثر، رمان داستایفسکی را فضایی سرشار از گفتمان و کارناوالی پر از زهرخند می‌داند. فیودور میخایلوویچ داستایفسک...

این کتاب دنبالة اثری است که مؤلف آن را با عنوان از رمان تا ضد رمان منتشر کرده و مبنای هر دو اثر هم مقاله‌ای که سال‌ها پیش منتشر کرده بوده است. موضوع اصلی کتاب جدید رمان نو در فرانسه و نیز نویسندگان رمان نو و آثارشان است. تعداد این نویسندگان زیاد نیست، ولیکن ما در ایران آن‌ها را از طریق ترجمة آثارشان می‌‌شناسیم و به همین خاطر موضوع رمان نو هم شناخته‌شده است. به‌علاوه، مؤلف در مقدمه گفته که مخاطب...

علی‌محمد افغانی با انتشار نخستین رمانش، شوهر آهوخانم، به اوج شهرت ادبی رسید. انتشار این رمان در سال 1340 با توجه به خلأ فعالیت خلاقّه ادبی در سال‌های پس از کودتای 28 مرداد 1332 و علل و عوامل اجتماعی، ادبی و تاریخی دیگری که در متن مقاله به آن‌ها پرداخته‌ایم، با استقبال شگفت‌انگیز خوانندگان روبه‌رو شد. در پی استقبال خوانندگان، منتقدان ادبی نیز به ستایش نویسنده و رمان او پرداختند و از علی‌محمد افغا...

زبان مخفی، زبانی غیر­رسمی است که در بین گروه‌های مختلف اجتماعی رواج یافته و به حوزة ادبیات نیز وارد شده‌است. با توجه به محدودیت‌های زبانی و فرهنگی مترجم در ترجمة زبان مخفی، پژوهش حاضر به بررسی ترجمة این گونة زبانی در دو رمان کودک و نوجوان خاطرات یک بچه چلمن ودنیای معرکة تام گیتس می‌پردازد. همچنین این مقاله بر آن است تا علاوه بر بیان انواع زبان مخفی و راهکارهای ترجمة آن، میزان موفقیت مترجم‌ها را...

نقد جامعه‌شناختی یکی از شیوه‌های کارآمد در نقد متون ادبی، به‌خصوص رمان است. در این شیوه، ارتباط ساختار و محتوای رمان با وضعیت و دگرگونی‌های جامعه و محیطی که در آن متولد شده است، کندوکاو می‌شود و چگونگی انعکاس و بازنمایی هنرمندانه‌ی اجتماع در جهان تخیلی اثر ادبی، نقد و تحلیل می‌گردد. سابقه‌ی این‌گونه از پژوهش و به‌کارگیری این شیوه در نقد رمان فارسی ایران، کارآیی نقد جامعه‌شناختی در نقد و بررسی ر...

رمان «آن بیست و سه نفر» نوشتۀ احمد یوسف­زاده در شمار رمان­های جنگ محسوب می­شود. ماجرای این رمان حماسه و پایداری23 تن از نوجوانان غیور ایرانی دهۀ60 در هنگام اسارت است که از زبان یکی از آنها(نویسندة رمان) روایت شده است. در این پژوهش که با هدف نمایاندن یکی از ارزش­‌های این رمان صورت پذیرفته، مسألۀ «سرعتِ روایت» به عنوان عاملی مؤثّر در شهرت و ماندگاری آن مورد بررسی قرار گرفتهاست. بررسی سرعتِ روایت برا...

 یکی از داستان­های موفق و تأثیرگذار در حوزه ادبیات داستانی پس از انقلاب اسلامی دفاع مقدس که به دلایل مختلف، اقبال همگان را در پی داشته؛ رمان بیوتن اثر رضا امیرخانی است. این رمان که در یک سال هشت بار تجدید چاپ شد؛ با توجه به مسائل ساختاری، زبانی و سبکی از یک سو و رویکرد اجتماعی­ـ انتقادی به جنگ و آسیب­های روانی و زیستی آن از سویی دیگر، هم توجه جامعه علمی و دانشگاهی را موجب شده و هم تأملِ منتقدان ...