مقالة حاضر درصدد بررسی تأثیر جهانی‌شدن به‌عنوان متغیری مستقل بر نظام بین‌الملل، به‌عنوان متغیر وابسته است. نویسنده بر این اعتقاد است که جهانی‌شدن به‌دلیل سرعت تحولات و گشتار در فرایندها موجب شده که نظام بین‌الملل به‌ویژه پس از فروپاشی نظام دو قطبی، همچنان در حالت گذار و انتقالی باقی بماند. این مهم از آن‌روست که نخست ماهیّت قدرت متحول شده، (گرچه همچنان نوعی نوسان بین چهرة چهارم قدرت، یعنی قدرت گف...

در طول سه دهه اخیر درخصوص علل جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نظریه‏ها و دلایل مختلفی از جمله خصومت و عداوت فرهنگی، افول هژمونی ایرانی، لفاظی تحریک آمیز شیعی(از جمله صدور انقلاب، شخصیت (تمایلات خود بزرگ‏بینانه) صدام حسین، اختلافات سرزمینی و ... مطرح گردیده که هر کدام در نوع خود قابل تأمل و ارزیابی است. اما به نظر می رسد که توان تبیینی و علّی مفهوم موازنه قدرت بیشتر است. یکی از اهداف اصلی این جنگ، تأم...

روی کارآمدن پوتین سبب توجه دوبارة روسیه به منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا به ویژه کشورهایی (مصر، عراق، سوریه، فلسطین و یمن) که در گذشته حوزة نفوذ اتحاد شوروی بودند، شد. علت توجه جدی روسیه به خاورمیانه در دورة جدید چیست؟ به نظر می رسد که تلاش روسیه برای حضور در این منطقة راهبردی، به دلیل ضرورت هایی مانند احیای نقش روسیه به عنوان یک ابرقدرت قادر به رقابت با آمریکا با هدف حضور دائمی و ایفای نقش تثب...

داعش به عنوان یک پدیده بینابینی (نه دولتی – نه غیر دولتی) ، استراتژی بزرگ خود را بر پایه پیروزی های نظامی و تبدیل آن به دست آوردهای سیاسی بنا نموده است. این استراتژی بزرگ دارای منابع ثانویه و اولیه قدرت است. همچنین منابع اولیه قدرت داعش از هرم مرکز ثقلی برخوردار است که دارای ترتیبات مشروط به یکدیگر تا راس هرم است. بنابراین از بعد نظری ، تنظیم یک استراتژی برای نابودی یا اخلال در استراتژیِ بزرگِ دا...

بدون شناخت محیط پیرامونی و نظم و معادلات حاکم بر آن، دستیابی به اهداف، امنیت و منافع ملی غیر ممکن و در صورت امکان مستلزم سعی و خطای بسیار، اتلاف منابع و هزینه های سنگین و احتمالاً جبران ناپذیر خواهد بود. امروزه قدرت های بزرگ با سطح بازی فرامنطقه ای نیز علاوه بر شناسایی توانایی ها و آسیب پذیری های سایر کشورها در سطح بین الملل، از توجه ویژه به همسایگان خویش غافل نیستند. کشور پاکستان در منطقه ای و...

پس از فروپاشی شوروی در سدة بیستم، مناسبات ژئوپلیتیک در مقیاس جهانی سرشتی ژئواکونومیک­محور یافت؛ بدین معنا که کارکرد اقتصادی مکان‌ها به آن‌ها وزن ژئوپلیتیک داد. خلیج چابهار فضای جغرافیایی واجد نقش‌آفرینی ژئوپلیتیک است که در کانون توجه قدرت‌های اقتصادی دنیا قرار گرفته است؛ زیرا دسترسی به پهنه‌های اقیانوس هند را فراهم می‌کند و به‌منزلة محل اتصال فضای درونی و میانی با فضای بزرگ می‌تواند در ساختار ن...

قطر کشور کوچکی است که در سال 1971 به استقلال رسید. اما تا قبل از حاکمیت حمدبن خلیفه آل ثانی قطر کشور بسیار ضعیفی بود و از سال 1995 که وی حاکم قطر شد اصلاحاتی را در عرصه های سیاسی، اقتصادی، دیپلماتیک و سیاست خارجی انجام داد و این کشور را به ویژه از حیث قدرت نرم نیرومند ساخت. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که سیاست خارجی قطر در دوران حمدبن خلیفه آل ثانی براساس چه الگوی عملی و عینی توانست موجب ارتقا...

از ابتدای شکل گیری ایالات متحده آمریکا در سال 1776، این کشور به رقابت با قدرت های بزرگ اروپایی در قاره آمریکا دست زد و توانست ضمن اخراج این قدرت ها از این قاره، با استفاده از سیاست های توسعه طلبانه و امپریالیستی تحت عنوان تاراج و حراج به توسعه سرزمینی عظیمی نائل آید و نیز در اواخر قرن نوزدهم با تکیه بر جمعیت، ثروت و نیروی نظامی برتر جایگاه هژمونی نیمکره غربی را به چنگ آورد، این کشور برای حفظ ای...

با وجود پیشرفت های گوناگونی که در تأمین نیازهای گوناگون بشر شکل گرفته است، همچنان موضوع تأمین انرژی برای همه ی کشورهای جهان در بالاترین اولویت قرار دارد. برای قدرت های بزرگ جهانی، به ویژه آمریکا، که در پی فروپاشی اتحاد شوروی، تلاش گسترده ای را برای شکل بخشیدن به یک نظم هژمونیک سازمان داده، تأمین امنیت انرژی جایگاه مهمتری را به خود اختصاص داده است. پدیدار شدن قدرت های اقتصادی رو به رشد و شکوفایی...

امروزه، با وجود بازارهای رقابتی و افزایش خواسته‏های مشتریان، ضروری است صنایع در پیِ دستیابی به مزایای رقابتی باشند. بر این اساس، فعالیت‏هایی نظیر تهیۀ مواد، تولید، و توزیع محصول، که قبلاً همگی در شرکت انجام می‏گرفته، امروزه، به سطح زنجیرۀ تأمین انتقال یافته ‏است. یکی از این صنایع، صنعت مبلمان است که می‏تواند درآمد، اشتغال، و ارزش افزودۀ بالایی داشته باشد، اما در ایران، متأسفانه، به‌خوبی ساماندهی ...