دولت صفوی، در پی تحقق آرمانشهرهایی بوده که ریشه در باورها و اعتقادات اسلامی داشته است. گذشته تاریخی شهرهای صفوی گویای اهمیت آنها به عنوان مکانهایی جهت تجسم سمبل ها و نمادهاست؛ سمبل هایی که علاوه بر تداعی مفاهیم اعتقادی، نمایش دهنده قدرت دولت حاکمه و نمادهایی هویت دهنده به شهر بوده‌اند. در تاریخ شهرسازی صفوی، ازجمله عناصر نمادین، خیابان (چهارباغ)های عریض و مستقیمی است که از عناصر اصلی توسعه و به...

با تشکیل دولت صفوی در ایران و ورود آن کشور به دایره مناسبات گسترده با قدرتهای بزرگ آن روزگار،بحث روابط خارجی و چگونگی آن به یکی از مسایل اصلی سیاست آن تبدیل گردید. این مقاله درصدد ارائه  توصیفی از آداب و تشریفات دیپلماتیک در دربار صفوی می باشد و نیز پاسخ به این سئوال که در آن دربار تصمیمات مربوط به مسایل خارجی برچه اساسی اتخاذ می شد. این تحقیق نشان می دهد که هرچند بیشتر سفارتهای آن دوره بر جنبه...

پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد توصیفی و تحلیل تاریخی و استفاده از منابع مکتوب تاریخی و مقایسه تطبیقی با نگاره های عصر صفوی، به نقش وجایگاه اجتماعی زنان در عصر صفوی با تاکید بر سیر تحول پوشش آنان پرداخته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که پوشش زنان عصر صفوی، بخشی از هویت طبقه اجتماعی متعلق به آن محسوب می شده است که بر اساس سلایق شاه در قالب یک هنجار تعریف شده بر پوشش زنان دربار اعمال می ش...

با تأسیس دولت صفوی و به رسمیت دادن مذهب تشیع دوازده­امامی – به عنوان تنها مذهب رسمی کشور – در سال 907 ه. ق. در ایران تحولی شگرف و رنسانس­گونه به وجود آمد  که در راستای به ثمر رسانیدن آن علما و وزرا و مبلغان مذهبی زیادی نقش داشتند. یکی از این افراد وزیر کارکشته و پیر این عصر ساری تقی (مقتول به سال 1055 ه.ق. در عصر شاه عباس دوم) بود که به عنوان اعتماد الدوله یا وزیر سه پادشاه در عصر صفوی خدمت می ...

پارچه­بافی ازجنبه کاربردهای فراوانی که در میان تمامی اقشار جامعه دارد، یکی از پیشروترین و گسترده­ترین صنایع در بین کشورهای مسلمان، از جمله ایران و هند به­شمار می­رود. به­همین دلیل سده­های نهم تا یازدهم هجری­قمری - پانزدهم تا هفدهم­میلادی از نظر پیشرفت و گسترش هنر پارچه­بافی صفوی و گورکانی با اهمیت است. این دو با داشتن ارتباط فرهنگی و هنری در سده­های پیشین، به­ویژه در زمان حکومت­صفویه، تاثیرات ب...

انسان یکی از موضوعاتی است که در طول تاریخ همواره مورد توجه آدمی بوده است . و نگاره انسان در همه هنرها جدا ازنوع بینش ، تفکر هنرمند و ملیت او در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته است . درهنر و صنایع دستی ایران نیز از نگاره انسان استفاده های بسیاری شده است. تصویر گری انسان در عصر سلجوقی تاکید دارد بر نمایش انسان به مثاب? جوهر و تمثیل نمادین آن اما با گذر زمان و گذر تدریجی در نوع تفکر هنرمندان ...

بنیاد شعر غنایی بر پایه ستایش معشوق بنا شده است؛ در واقع شاید در یک نگاه کلّی بتوان گفت: غزل عاشقانه چیزی جز بیان شیفتگی ها و دلدادگی های عاشق نیست.امّا مطالعه ادوار مختلف غزل عاشقانه، ما را در تعمیم دادن این ادّعا به عنوان یک اصل کلّی دچار تردید می کند در حین این مطالعه گاه به غزل هایی بر می خوریم که در آن معشوق برخلاف همیشه مورد انتقاد و نکوهش عاشق واقع می شود؛ این امر بیش از هر جایی در شعر شعرای...

کشور ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگیری در مسیر بازرگانی شرق به غرب، راه های تجاری فراوانی داشته است. بیشتر حکومت ها به اهمیت عبور و مرور کاروان ها، تجار و مسافران در این راه ها، توجه خاصی نشان داده اند و در احداث بناهایی در جهت اسکان آنان ، که کاروانسرا یا رباط نامیده می شدند، همت گماشته اند. این بناها عمدتاً به صورت چهار ایوانی ساخته می شدند و به دلایل امنیتی اغلب یک ورودی داشتند. د...

مقام لَله گی، یکی از مناصب غیر رسمی ولی در عین حال مهم و تاثیرگذار در ساختار دیوانی و سیاسی حکومت صفوی بود. وظیفه ی این منصب همانند مقام اتابکی در دوره ی سلجوقی، سرپرستی و تربیت شاهزادگان حکومت صفوی بود. علی رغم شباهت های بسیاری که میان دو منصب لَله گی و اتابکی در زمینه ی سرپرستی و پرورش شاهزادگان وجود داشت، للگان هیچگاه نتوانستند همانند اتابکان به چنان اقتداری دست یابند که بتوانند زمینه ی تشکیل ...

همزمان با روزگار صفویان، اروپا در حالی که عصر رنسانس را از سر میگذراند پا به قرون جدید گذارد. عصری که کشورهای این حوزه در حال پیشروی به سوی صنعتی شدن بودند و دیر یا زود به دنبال بازارهای فروش کالا و تهیه مواد خام مورد نیاز کارخانههایشان به شرق روی میآوردند. در این بین ایران که با وجود مسدود گردیدن راه سنتی تجاری عمده عثمانی هنوز نقش ترانزیتی خود را حفظ کرده بود مکان خوبی برای رسیدن به اهدافشان ...