در سال­های اول حملة مغول، علم و تمدن دچار رکود شد؛ اما با حضور دانشمندان و وزرایی همچون خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی در دورة ایلخانان و تأسیس مرکز علمی ربع رشیدی در تبریز و متمرکز کردن علوم و دانشمندان سرزمین­های مختلف در آن، دورة جدیدی از رونق آموزش و پژوهش علوم مختلف در تمدن اسلامی به وجود آمد. هدف: پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعة موردی مرکز علمی ربع رشیدی، انگیزه‌های تجدد و احیای علمی را برر...

بررسی تاریخ ایران نشان می دهد که چگونگی دسترسی به دریا و اجرای حاکمیت بر آب های آزاد، همواره یکی از برنامه های مهم در سیاست خارجی دولت های حاکم بر این کشور بوده است. موقعیت جغرافیایی ایران و همجواری یا نزدیکی به دریا در شمال و جنوب، برای دوت های حاکم بر ایران این امکان را فراهم می کرد تا علاوه بر حفظ امنیت دفاعی خود، نقش فعالی در روند گسترش تجارت بین المللی ایفا کنند. دولت ایلخانان مغول در قرن ...

ابوالمکارم رکن‌الدین علاءالدوله احمدبن‌محمدبن‌احمد بیابانکی سمنانی (659ـ736ق)، از عرفای بزرگ کبروی به شمار می‌آید که به اعتبار وی، این طریقت «علائیه» نیز خوانده ‌شده است. خاندان علاءالدوله، از خانواده‌های اصیل و ثروتمند سند بودند که به سمنان کوچ کردند و در عصر ایلخانان، صاحب مشاغل دولتی بودند. دوران زندگی علاءالدوله را به دو دوره، قبل و بعد از توبه و تحول روحانی‌اش، می‌توان تقسیم کرد. این تنبه ...

با توجه به علاقه ی شخصی به گرافیک محیطی، تصمیم اینجانب بر آن شد که موضوع پژوهش خود را در این راستا انتخاب کرده تا از این طریق سهمی هر چند اندک در ایجاد فضایی زیبا و ملموس بر اساس نقش مایه ها و کتیبه های برخی از بناهای دوره ی ایلخانی ایفا کرده باشم. هدف دیگر آنکه هنر آن دوره در پیش چشم عابران احیاء شود، چرا که توانایی نقوش این بناها به مراتب بسیار بیش از آن است که تصور می شود. با وجود آنکه از ای...

در حمله مغولان به ایران در قرن هفتم هجری شهرهای بزرگ کشور و به تبع آن تمام مراکز مهم علمی،آموزشی و مظاهر فرهنگی دچار آسیب شدند. این وضعیت حدود چهاردهه متوالی تا تأسیس دولت ایلخانی در سال 656 هجری ادامه یافت. با تصرف کامل ایران، مغولان در راستای منطبق شدن با ویژگیهای تمدنی اسلام و ایران به برخی علوم مانند تاریخ و نجوم توجه نشان دادند و مهم تر از آن با حضور دولتمردان فرهیخته ایرانی چون خواجه نصیر...

0

به دنبال تهاجم مغولان به بخش وسیعی از آسیا و استیلای آنان به این مناطق حکومت های چندی از تقسیم ماترک چنگیز خان در درون این امپراطوری پهناور بوجود آمد و از جمله این حکومت ها، اردوی زرّین در قفقاز، روسیه و دشت قبچاق و حکومت ایلخانان در ایران بود. استقرار این حکومت های خویشاوند در مجاورت یکدیگر به مناسبات و مراوداتی انجامید که از همان بدو امر دو حکومت در راستای پی جویی سیاست ها و  دعاوی آنها جریان ...

نوشتارحاضر با هدف بررسی انگار‌ه‌های هویت ایرانی درنگارش بناکتی در روضه اولی‌الباب انجام‌گرفته است. عرصه‌ی تاریخ‌نگاری محمل مناسبی برای اهل‌قلم ایرانی بوده تا روایت‌گر گفتمان دور‌ه‌ی خود باشند. تاریخ‌بناکتی روایت‌گر حلقه‌ی دوم هویتی ایران در دوره‌ی ایلخانان، یعنی عهد-مسلمانی آنان است. مقاله به دنبال پاسخ‌گویی به این سوال عمده است که انگار‌ه‌های هویت ایرانی در اندیشه تاریخ‌نگاری بناکتی چگونه بازت...

حمدالله مستوفی قزوینی از مورخان و رجال دیوانی عصر ایلخانان بوده که با اثرپذیری از پیشینیان و نیز تأثر از روزگار خود، به نگارش آثاری در حوزه‌های تاریخ، شعر و جغرافیا روی آورده است. بینش مستوفی، ترکیبی از عقل­گرایی و مشیت­باوری، و روش او نیز متأثر از معرفت­شناسی­اش به تاریخ، آمیزه­ای از شیوۀ انتقادی و روایی با ساده­نویسی و تکیه بر استناد‌هاست. در پژوهش حاضر، فرض بر آن است که مستوفی به­عنوان مسلما...

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای دورۀ مغولان، تسهیل در امر تبادل تجربیّات مختلف ملت‌ها و در نتیجه رشد و توسعۀ برخی از فنون و علومی بود که مورد علاقه و توجّه پادشاهان آن سلسله قرار داشت، صنعت «نسّاجی و پارچه­بافی»دردورۀمغول نیزاز این امر مستثنی نبود و شواهد و مدارک تاریخی نشان می‌دهد که تبادل انواع پارچه‌ها و منسوجات بین ایران و چین در دورۀ مغول افزایش یافته و علاوه بر آن، تجربیّات فنّی «پارچه­بافی» ایران ...