اقوام صحاری آسیای مرکزی و حتی دوردست‌های آن، یعنی چین، در جستجوی سرزمین و مکان جدید به سوی غرب مهاجرت کردند. آنها در مسیر مهاجرت خود با امپراتوری ساسانی برخورد کردند، که در طی آن بیش از چهار صد سال جنگ، صلح و آمد و شد سفرا، میان آنها ادامه یافت. کوشانیان، خیونی‌ها، کیدارها، هیاطله، و ترکان مهم‌ترین همسایگان ایران در ادوار مختلف در دوره ساسانی بودند و تنها تصرف ایران توسط اعراب مسلمان بود که، ر...

چکیده: زناشویی در ایران باستان و آیین زردشتی امری بس پسندیده بوده است و ازدواج نکردن در این کیش از گناهان بزرگ به شمار می آمده است? چنانچه در وندیداد آمده است: " کسیکه عمدا از ازدواج و داشتن فرزند و خانمان سر باز زند گناهکار است ". آیین مربوط به ازدواج در دوران مختلف دستخوش تغییرات بسیاری شده است و افراد بسیاری به بررسی برگزاری این آیین پرداخته اند. اما تا کنون از این نقطه نظر که حقوق زن پس...

مقاله حاضر نقش زن و حضور او را در کتاب پهلوی ارداویراف نامه بررسی کرده است. کتاب مزبور از کتب دینی زردشتیان است که اگرچه در زمان‏های متأخر نوشته شده است اما اساس باورهای مطرح شده در آن بی‏شک به دوران ساسانی باز می‏گردد و با تدقیق در موضوعات آن می‏توان به آموزه‏های دینی آن عصر آشنایی یافت و از آنجا که کتاب فصولی مستقیماً در باب زنان و وضعیت گناهان ایشان در دنیای پس از مرگ و شیوه برخورد با آنان دا...

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر دین زرتشت بر هنر ایران پیش از اسلام می پردازد . بررسی هنر ایران باستان در طی دوران های تاریخی از ماد تا پایان دوره ساسانیان نمایانگر پیوند عمیق میان هنر و دین زرتشتی می باشد ، به گونه ای که اکثر آثار ارزشمند باقی مانده ملهم از مضامین معنوی در ارتباط با اعتقادات و باورهای دین زرتشت بوده و تصاویر و نقوش نمادین در انواع هنرها و فرم های معماری همه برگرفته از خصیصه های سنتی...

پس از ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان و به دنبال آن، تشکیل دولت اسلامی و قدرتمند شدن همه جانبه، اعراب بر آن شدند که ایدئولوژی عقیدتی-سیاسیِ خود را از طریق حمله نظامی به تمام نقاط جهان صادر کنند. حمله اعراب به کشورهای اطراف خود منجمله ایران، زمینه ساز تشکیل امپراتوری اسلامی شد. در قرون اولیه هجری، ایرانیان در حال تکرار آزمون و خطا برای رسیدن به یک موقعیت ایده ال بوده اند. منابعی که ما را به شناخت...

مهر ها از جمله عناصر فرهنگی به جای مانده مهمی هستند که می توانند پیام آور گذشته های دور باشند و از نظر مطالعات باستان شناسی ، مهر سهم به سزایی در شناسایی فرهنگ ؛ تمدن و چگونگی وضعیت اقتصادی ، اجتماعی و تجاری هر دوره را دارد.مهرهای انگشتری نیز همواره از اسناد بسیار مهم در مطالعات باستان شناسی محسوب میشوند که با بررسی بر روی آنها ، سهم خود را در باز شناسی زندگی مادی و معنوی ادوار گذشته که به آن م...

مادیان هزاردادستان یکی از متون حقوقی معتبر به خط و زبان پهلوی است. مادیان در پایان دورة ساسانی، یعنی نیمة نخست قرن هفتم میلادی، نوشته شده و تنها متنی از این دوران است که به مسائل حقوقی پرداخته است. در این کتاب، به مسائلی همچون برده‌داری، ضمانت، شراکت، ازدواج، طلاق، نافرمانی (= عدم تمکین) و... اشاره شده است. در دوران ساسانیان، ارتباط متقابلی بین جایگاه زنان و موقعیت طبقاتی آن‌ها وجود داشت و برای...

بی تردید طراح گرافیک ایرانی در پهنه فرهنگی تاریخی خود وارث سرمایه عظیمی از نقشمایه هاست، این نقوش در همه دوران، بنای عظیمی از خاطره قومی بصری برای ما می سازد. اگر مسئله هویت را برای هنر سرزمین مان ضروری بدانیم از مهمترین راهکارهای کامیابی در این مهم استفاده ی صحیح از این گنجینه هاست. و از آنجایی که هنر ساسانی سهم بسزایی از آن هویت عظیم را در خود داشته، برای استمرار یا تکامل این موفقیت نیاز به ت...

هنر دوره ساسانی یکی از زیبا ترین هنرهای دوره تاریخی است که مانند دوران های پیش از خود بعضی از عناصر هنری را از سایر ملل مجاور به عاریت گرفته بود. فلزکاری یکی از هنر های است که در دوره ساسانیان به اوج شکوفایی خود رسید. در این میان به ظروف سیمین به دلایل مختلف اعم از تبلیغاتی، سیاسی و تزیینی توجه فراوانی شد. همچنین در دوره ساسانیان به دلیل برخورد ها و روابط بسیار با امپراتوری روم صنعت فلزکاری ساس...

مقالة حاضر معرفی و قرائت گورنوشته ای نو یافته از منطقة بخنگ کازرون است. این گورنوشته از کتیبه های یادبودی اواخر دورة ساسانی و آغاز دورة اسلامی است. تاکنون تعداد بسیار زیادی گورنوشته در این منطقه یافت شده است. این کتیبه ها هم به لحاظ مسائل کتیبه نگاری و هم به سبب اطلاعاتی که دربارة نوع تدفین به دست می دهند حائز اهمیت اند. خط این نوع کتیبه ها پهلوی کتابی است. این کتیبه شکسته شده است و به طور اتفا...