بدون تردید در مطالعات باستان¬شناسی مذهبی عصر ساسانی، آتشکده‌ها و چهارتاقی¬ها از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. آتش که در تعالیم دین زرتشت از عناصر مقدس و مورد احترام یکتا¬پرستان زرتشتی بود، در مدت نزدیک به پنج قرن حکومت ساسانی با احداث آتشکده‌ها و چارطاقی¬ها در سراسر امپراطوری تقدس ویژه¬ای یافت. چارطاقی نو یافته خانه دیو از جمله چهارتاقی¬های ارزشمند عصر ساسانی است که برخی محققین خارجی و باستان¬شنا...

کاوش در باب ملی‌گرایی در ادبیات نمایشی ایران، ما را با دو برهه‌ی مشخص در تاریخ یکصدوپنجاه ساله‌ی خود مواجه می‌کند، یکی روزگار پهلوی اول و دیگری دوران جنگ ایران و عراق که در ادبیات نمایشی آن دوران- و حتی تاکنون- با عنوان تئاتر دفاع مقدس آثار زیادی را به خود اختصاص داده است. اما رویکرد کلی این تحقیق، بررسی و شناخت نهضت شعوبیه - نخستین جنبش ناسیونالیسم ایرانی- به عنوان مقدمه و آبشخوری تاریخی برای ...

روابط انگلیس با ایران از سابقه دیرینه ای برخوردار می باشد.اوضاع ایران در اواخر عصر قاجار باعث شد تا انگلستان در ادامه اهداف و منافع استعماری خود، با حمایت از رضاخان فرمانده قزاق، زمینه های کودتای 1299 را فراهم کند و متعاقب آن با جاه طلبی های وی و اطمینان به پشتیبانی های انگلیس و برخی از رجال داخلی، پادشاهی قاجار، خلع و رضاشاه پهلوی بر تخت سلطنت نشست. روابط ایران و انگلیس تا اواخر عصر رضاشاه خوب...

رویارویی ایرانیان در سال های آغازین قرن نوزدهم میلادی با دنیای غرب و مولود مشخص و برجسته ی آن که تجدد خوانده می شد، سبب ساز ظهور و بروز جریانی شد که با عنوان نوسازی شناخته می شود. اگر چه در ابتدا آشنایی ایرانیان با پدیده ی نوسازی در قالب رویه های نظامی و تکنیکی بود، اما به تدریج، این جریان به سایر حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز کشیده شد و زمینه را برای تولد گروه جدیدی در ساختار ق...

چکیده از زمان ورود دوربین به ایران در دوره محمدشاه و به خصوص در عصر ناصری، عکاسی به صورت فنی شاهانه در خدمت سلاطین قاجاری قرار گرفت تا این که در دوره مشروطه، صنعت عکاسی از انحصار دربار خارج گردید و به میان مردم رفت، البته شواهد متعدد حاکی از آن هستند که روند عمومی شدن عکاسی از دوره پیشامشروطه آغاز شده بود اما انقلاب مشروطه در این روند جهش بزرگی ایجاد نمود. به رغم عمومی شدن عکاسی، تا اوایل قرن چ...

شکل های ابتدایی نظام وظیفه نخستین بار در چارچوب ارتش‏های پادشاهی و دولت‏های‏ مستقل از کلیسا در اروپای غربی به وجود آمد و توانست واسطه‏ای بین دولت و ملت‏ در ابتدای عصر مدرنیته و وسیله‏ای برای گسترش نظامی‏گری حاکمان و شاهان باشد. در ابتدای قرن هجدهم میلادی، تقسیم ‏کار اجتماعی، پیشرفت تکنیکی و صنعتی شدن سبب شد تا ارتش‏های مدرن و نظام‏وظیفه که از اولین نهادهای بورکراتیک نیز به شمار می‏آمدند، شکل بگ...

  جریان هویتی از توسعه در ایرانبا قرائت‌های چارچوبی و برداشت‌های متفاوت دوره‌ای همراه بوده است که دولت‌ها (حاکمیت‌ها) متولی آن بوده‌اند؛ همان‌گونه که اصلاحات و توسعه در عصر قاجار به‌منظور رهایی از عقب‌ماندگی و رساندن تقریبی بخش‌هایی از ساختار شبه‌دولتی قاجار به توسعه بود، در دورۀ پهلوی دوم با اصلاحات دولتی برای پر کردن خلأ مشروعیتی همراه بود و در دورۀ جمهوری اسلامی نیز با خلأ پارادایمی و گفتمان...

در این مقاله کوشش بر آن است که فرهنگ عمومی و ارتباطات اجتماعی ایرانیان، که رفتارهای فراوانی مبتنی بر فرهنگ عمومی را در خود دارد، از نگاه سفرنامه‌نویسان اروپایی که در دوره‌های قاجار و پهلوی به ایران سفر کرده‌‌‌اند، بررسی شود. در ابتدا، به اهمیت این دو دوره در تاریخ معاصر ایران پرداخته می‌شود، سپس به تاریخچة کوتاهی از سیروسیاحت در ایران اشاره می‌شود. بخش بعدی نیز به سفرنامه‌ها و سفرنامه‌نویسان ا...