قراین و شواهد موجود در برخی منابع نشان می دهد که احتمالاً در سده های ششم و هفتمِ هجری روایتهای شفاهی و نقّالی از بعضی داستانهای شاهنامه وجود داشته است. بر این اساس و به استناد گستردگیِ روایات نقّالی با موضوع ملّی و پهلوانی در سنّت داستانیِ ایران- که بخشی به صورت مکتوب به دست ما رسیده و بهری دیگر به اقتضای ماهیّتِ شفاهی فراموش شده است- در این مقاله این فرضیّۀ محتمل و درخورِ بررسی مطرح شده که شاید مأخذ شماری...

مناسبت ادبیات جامعه شناسی در ارجاع به تجربه مدرنیته دایر مدار مقاله حاضر است تجربه ای که دو سوی دارد مدرنیزاسیون و مدرنیسم به عبارت دیگر فرایند های مکمل اقتصادی و فرهنگی امکان عمل مدرن را فراهم می آورند بنابراین پرسش از نقش ادبیات در تکوین جامعه شناسی ایران با این دیدگاه تئوریک پاسخ داده شده که گزارش نویسندگان بعنوان فراهم آورندگان لایه ذهنی واقعیت تجدید ناگزیر در فرآوری عمل مدرن و متعاقبا در ت...

خانه جلال آل احمد در شهر تهران در محله سنگلج که در خیابان خیام می باشد قرار گرفته است. این بنا متعلق به دوره قاجاریه می باشد و در سال 1301 تجدید بنا شده است. اثر به شکل حیاط مرکزی ساخته شده است و اطاق ها در اطراف حیاط ها ، شکل گرفته اند. در این اثر تزئین خاصی به چشم نمی خورد و همانند شخصیت خود جلال ، بسیار ساده و بی پیرایه بنا شده است و این موضوع شاید مربوط شود به اینکه جلال جزء یکی از خانواده...

چکیده: این تحقیق با هدف بررسی کلیشه های جنسیتی در ادبیات داستانی معاصر(مورد مطالعه: جلال آل احمد) انجام شده است. چهارچوب نظری تحقیق، تلفیقی از نقداجتماعی، جامعه شناسی دیالکتیکی ادبیات گلدمن ، نظریه فمینیستی و نقد ادبی فمینیستی است. در این تلفیق عناصر مفهومی همچون جهان نگری و آگاهی ممکن از گلدمن و ایدئولوژی مردسالار و طبق? اجتماعی زنان از نظریه فمینیستی وام گرفته شده اند. روش تحقیق، تحلیل محتوا...

ادبیات تطبیقی یکی از مقوله های مهم تحلیل آثار ادبی ملل مختلف است که اخیراً ذهن برخی از منتقدان معاصر را به خود مشغول داشته است. منتقدان برای بررسی تطبیقی آثار از روش های مختلف نقد ادبی بهره برده اند. یکی از این روش ها نقد در حوزه ی لایه ی ایئولوژیک است. نقد ایدئولوژیک، فرصت مناسبی برای تحلیل پدیده هایی است که از طریق شناخت و تأثیر پذیری ذهنیتی نویسندگان از یکدیگر در یک اثر ادبی به دست. می آید. ب...

   داستانهای کوتاه رئالیستی صادق هدایت از زوایای مختلف قابل نقد و بررسی است. چون این داستانها با مبانی نظریّات روانکاوانۀ فروید و یونگ، بیشتر قابل انطباق بوده‎ ، تحلیل آنها از این زوایا، هم بیشتر مورد توجّه پژوهشگران واقع‎‎ شده‎است؛ امّا این داستان‎ها در حوزۀ روانشناسی انسان‎گرا ( humanistic psychology ) و به­ویژه با تکیه بر نظریۀ آبراهام مزلو هم قابل بررسی‎است. پژوهندگان در این جستار با مبنا قرار...

در دوره¬ی آل¬احمد و محفوظ، ادبیات داستانی به دلیل استقبال توده¬ی مردم، از جایگاه ویژه¬ای برخوردار بود و ازآنجایی که این دو نویسنده خود را در قبال جامعه مسئول می¬دیدند، از این نوع ادبی استفاده می¬کردند تا بتوانند رسالت خود را انجام دهند. آنان در آثار داستانی خود با تصویر زندگی انسان¬های عادی، علاوه بر تصویر مشکلات و مسائل پیش¬روی جامعه، غیرمستقیم خوانندگان را با تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و اجت...

زنان و مسائل مربوط به آنان، موضوعی است که در دهه های اخیر بیش از پیش مورد توجه نویسندگان و صاحب نظران این حوزه، قرار گرفته است. یکی از مشهورترین نظریه پردازان معاصر در این زمینه، مایکل کیمل، جامعه شناس آمریکایی است. به عقیده ی کیمل، جنسیت، صفتی اکتسابی است که در جریان تعاملات اجتماعی به دست می آید. وی، از یک سو، خاستگاه ها و علل هویت های جنسیتی نابرابر و از سوی دیگر، راهکارهای اصلاح گرانه ی آن ...

دو رمان از جهاتی شبیه به یکدیگر هستند و از طرفی با هم اختلافاتی دارند که در ادامه اشتراکات و افتراقات دو رمان به اختصار ذکر خواهد شد. اشتراکات: اولین نکته ای که در همان ابتدا، پس از خواندن دو رمان، نظر خواننده را به خود جلب می کند، این است که رمان خلوت مدیر دقیقاً تقلید و یا به عبارت دیگر: تتبع و اقتفایی است از رمان مدیر مدرسه که طرح و چارچوب اولیه را از آن به وام گرفته است. به گونه ای که زمی...

تحلیل گفتمان انتقادی زیر شاخه­ی تحلیل گفتمان است که با ترکیبی از دو شرط بین رشته ای و شرط انتقادیبودن توصیف می شود. در تحلیل گفتمان انتقادی، اعتقاد بر این است که در زیرساخت همه ی متون و گفتمان ها، شکلی از ایدئولوژی نهفته است که ساخت و معنی متن و گفتمان را تعیین می کند. به گفته تئون ای ون دایک هدف تحلیل گفتمان، رونمایی، اطلاع دادن و مقاومت در برابر نابرابری های اجتماعی است. به عقیده ی وی چنین تح...