دیدگاه ابن‌عربی در باب خلافت و امامت بعد از رحلت رسول اکرم (ص) از ویژگی خاصّی برخوردار است. وی نخست به‌گونه‌ای سخن می‌گوید که خواننده می‌پندارد مقصود وی، امامت و خلافت عرفانی می‌باشد و ربطی به دیدگاه‌های کلامی شیعی و سنّی در این باره ندارد، لیکن بعد از بررسی و دقّت نظر معلوم می‌شود که وی با شیوه‌ی خاصّ خود، در نهایت دیدگاه کلامی اهل سنّت را به زبان آورده و به‌گونه‌ای شگفت‌انگیز، خلافت را با تمسّک به ...

فعالیت عبدالله‌بن‌حسن مثنی برای دست‌یابی فرزندانش به قدرت از اوایل قرن دوم هجری آغاز شد. باوجود افزایش این فعالیت­ها با آغاز خلافت عباسیان، سفاح روابطِ مبتنی بر تساهلِ آخرین خلفای مروانی با حسنیان را ادامه داد. اما با شروع خلافت منصور، این روابط به تیرگی گراییده و قیام و سرکوبی محمد‌بن‌عبدالله و برادرش ابراهیم را رقم زد. تاکنون درخصوص روند تغییر سیاست منصور و تأثیر آن در شکل­گیری نخستین قیام­های ...

در زمینه امامت و خلافت بعد از پیامبر اسلام، نظریات متفاوتی در بین مسلمانان مطرح شده است و هر کدام از فرقه‌های اسلامی به یکی از این دو مبنای امامت و خلافت گرایش پیدا کرده‌اند. سؤال اصلی نوشتار حاضر این است که مهمترین عوامل شکل‌گیری نظریه خلافت در اذهان اهل سنت به خصوص در آراء غزالی چیست؟ در پاسخ به این سؤال، این فرضیه را به آزمون گذاشتیم که توجه به واقعیات زندگی سیاسی صدر اسلام و مراجعه به سیره ...

ولایت و خلافت الهیه انسان از مسائل معرفتی مهمی است که می تواند از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گیرد. این رساله متکفل انجام چالش هایی مبنا نما در زمینه ی نظرات و دیدگاه های علامه طباطبایی(ره) و حضرت امام(ره) پیرامون این موضوع است. خلافت الهیه براساس مراتب تجلیات و فیوضات صفات الهیه در حضراتی نظیر حضرت ذات و حضرت احدیت و حضرت واحدیت و... ظاهر می گردد و والاترین مرتبه ی آن در حقیقت محمدیه جلوه ...

خراسان بزرگ، شرقی ترین قلمرو ایران و یکی از ایالات اصلی از قبل از اسلام تا بعد از اسلام بوده است. نیشابور نیز به عنوان یکی از شهرهای مهم و بزرگ این ایالت، نقش مهم و واسطه ای در تحولات آئینی، سیاسی و اقتصادی این قلمرو ایفا کرده است. هم زمان با سقوط دولت ساسانیان و ورود اسلام به ایران، خراسان بزرگ نیز دچار تحولات عمیقی شد. اعراب تازه مسلمان پس از خلیفه ی اول، به گسترش و پیشروی به سوی مرزهای ایران...

تاریخ خلافت فاطمیان یکی از موضوعات قابل اعتنا و دارای جاذبه های تحقیقاتی فراوان در تاریخ اسلام است. اکثر منابع موجود بر علل استقرار آنها و یا عوامل استمرار این خلافت تاکید دارند.و کمتر منابعی است که علل سقوط و زوال قاطمیان را مورد بررسی قرار داده باشد.این نوشتار با توجه به منابع این دوره،به دلایل سقوط فاطمیان با توجه به تاثیر عملکرد وزراء نظامی بر تحولات سیاسی این دوره پرداخته است. نویسنده بر ا...

چکیده خلافت و جانشینی پیامبر اکرم (ص) از مسائلی است که از دیر باز مورد بحث و گفتگوی میان مسلمین بوده و اظهار نظرهای گوناگون درباره آن ابراز شده است؛ شیعه به پیروی از کتاب و سنت و عقل، آن را منصبی الهی دانسته و معتقد است خلیفه رسول خدا (ص) جز علی بن ابی طالب (ع) و ائمه اهل بیت، افراد دیگری نیستند؛ در برابر این گروه اهل سنت اظهار می دارند: که امامت و جانشینی پیامبر (ص)، مانند دیگر مناصب اجتماعی،...

چکیده اندیشه سیاسی ایران شهری بازتاب دهنده ی آرای ایرانیان در حوزه ی سیاست، فرمان روایی و ملک داری می باشد. این نظام فکری که از مبادی اسطوره ای نشأت می گرفت، با تأثیر پذیری از آموزه های مزدایی، در دوران تاریخی نمونه ای خاص از نظام سیاسی را ارائه کرد که برای سده ها به عنوان الگوی مطلوب در اداره سرزمین ایران شناخته می شد. باور به حاکمیت الهی، همزاد پنداری دین و دولت و تدوین الگوی نهاد شاهی محوره...

مسئله ی ولایت و خلافت انسان کامل، یکی از مهم ترین مسائل حکمت و عرفان اسلامی بوده که از دیرباز تاکنون با رویکردهای مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این نحقیق ما به بررسی تطبیقی نظرات و آراء امام خمینی (ره) و ملاصدرا پیرامون مسئله ی ولایت و خلافت پرداخته ایم. از دیدگاه این دو اندیشمند، مقام غیب محض و وجود حضرت حق، برای ظهور و بسط فیض از طریق خلافت و ولایت، بر اساس مراتب خاصّی در عوالم وجو...

چکیده                                                                            ماسبذان و مهرجانقذق از ایالت‌های مهم قرون اوّلیۀ اسلامی تا قرن پنجم هجری بوده‌ و از نظر موقعیت جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و مذهبی از مناطق مهم خلافت عباسی به شمار می‌رفته است. این پژوهش در پی یافتن پاسخی به این پرسش است که چه دلایلی باعث شد تا ایالات مذکور که با موقعیت جغرافیایی استان ایلام همخوانی دارند، د...