خواب یا رؤیا پدیده‌ای عمومی است که از دیرباز مورد توجه آدمی بوده است. در این پدیده، غالباً مفاهیم و پیامها به زبانی سمبلیک و نمادین ظاهر می‌شود و به همین سبب، درک آنها، به تحلیل و رمزگردانی نیاز دارد. تحلیل و رمزگردانی رویاها که در فرهنگ ما بدان «تعبیر خواب» اطلاق می‌شود، در آثاری که بدانها «خوابنامه » یا «تعبیرالرویا» می‌گویند؛ ثبت شده است. در زبان فارسی، پیشینه این خوابنامه‌ها که از لحاظ شکل و...

چکیده فیلسوفان در تفسیر نحوه پیدایش عالم از دیرباز به این باور رسیده‌اند که از یک امر واحد و بسیط به معنای واقعی، جز یک چیز پدید نمی‌آید؛ زیرا صدور کثرت از یک مصدر بسیط، مستلزم تعدد جهات و نشانه ترکیب در ذات آن خواهد بود که با وحدانیت و بساطت خالق جهان منافات دارد. این یکی از مهم‌ترین دلایل فلاسفه بر اثبات قاعده الواحد است که با عنوان «الواحد لایصدر ع...

مسئله مرگ همواره از مهم ترین دغدغه های بشر بوده و هرکسی قصد داشته در این زمینه به حقایقی دست پیدا کند و یا به دنبال توجیهاتی برای پذیرش این درد درمان ناپذیر باشد. بسیاری از حکما، عرفا و متشرّعان مسلمان، در این باب به بیان نظرات و تحقیقات خود پرداخته اند؛ یکی از آنان که در این موضوع، هم چون سایر موضوعات، داد سخن داده است، سنایی غزنوی است. در این پژوهش، برای تبیین عقاید عرفانی، دینی و حکیمانه سنای...

إعجاز القرآن واحتواؤه علی کل شارده ووارده کان موضوعا طالما اشتغل به الباحثون وراح یتدبر فیه الحازمون لکی ینفضوا غبار الشکوک الذی غطی وجه الحقیقه. فالدراسات التّی قام بها الباحثون غالبا ما تکون فی إطار البلاغه أوالمباحث التفسیریه ولم تکن ترنو إلی ترسیخ إعجاز القرآن الکریم فی القلوب علی حد ذاتها بل هی فی سیرها النقدی التحلیلی أکدت علی إعجازه بشکل غیر مباشر.   فهنالک مدارس نقدیه حدیثه من السریالیه ...

نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقالۀ حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئلۀ اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیۀ صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه می باشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستی بخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریۀ فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرف اندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نق...

قطب­الدّین محمّد بن مطهر بن احمد جام (ژنده­پیل) از صوفیان و نویسندگان توانای ایران است که از 577 تا 667 هجری زندگی کرده است. حدیقةالحقیقة یکی از آثار اوست. در این مقاله ابتدا به اطّلاعاتی دربارة قطب‌الدّین، شامل نام و نسب و مذهب و شغل قطب‌الدّین و روابط او با معاصران و سفرها و آثار او پرداخته­ایم و سپس بخشی از مقدمة چاپ جدید حدیقةالحقیقة را مورد نقد و بررسی قرار داده­ایم که اخیراً به کوشش دکتر حسن نص...

امروزه با گسترش تحقیقات و تعمّق های علمی در میراث گرانبهای ادبیات فارسی، اذهان اغلب جویندگان علم و ادب، فرصت را برای پیگیری و ادام? مطالعات تطبیقی و مقایس? این آثار از جنبه های مختلف مغتنم می شمرد. نگارنده نیز در این تحقیق در پی مقایس? محتوایی دو اثر ارزشمند و مهم در زمین? ادبیات عرفانی، یعنی حدیقه الحقیق? سنایی غزنوی و مرصادالعباد نجم الدین رازی بوده است. از انگیزه های اصلی انجام این پژوهش از س...

چکیده ندارد.

انسان، جانشین خدا بر زمین است که حرکت به سمت کمال برتر وصف ناپذیر از مهمّ¬ترین شاخصه های وجودی اوست. توجّه به انسان و شناخت ماهیّت وی موضوعی است که از قدیم الایّام مورد توجّه مذاهب و مکاتب و فرهنگ های گوناگون بوده است و کمتر مکتب فکری و فلسفی را می توان سراغ گرفت که به گونه ای به شناسایی انسان نپرداخته باشد. تمام تاریخ بشری در راه شناخت این موجود ناشناخته سپری شده است و اهمیّت این موضوع از آنجا ناشی ...

یکون البحث فی العوامل الموثره فی نشو المدرسه الاشعریه بالشکل التالی : فی الفصل الاول سوف نتعرض الی اهم العوامل الموثره فی نشو المذاهب والفرق و التیارات، کعامل الوراثه البیئه، و عامل تعدد المرجعیات، و العامل السیاسی، و عامل الاحتکاک الثقافی، و عامل الابتعاد عن المرجعیه الحقه، ولا یعنی ذالک انه لا توجد هناک عوامل اخری موثره فی نشوء التیارات و الفرق، الا اننا نذکر هذه العوامل لعلاقتها فی موضوع الب...