در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک‌های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه‌ای بر آن نگریسته و متناسب با داده‌های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص‌های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک‌ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می‌نماید که بسیار آموزند...

تاریخ ملوک حیره از توابع امپراتوری ساسانی، عمدتا در موضوع درگیری ساسانیان و روم شرقی بررسی می­شود؛ در حالی‌که این فرمانروایان محلی به دلیل وسعت جغرافیایی قلمروشان، دارای روابط سیاسی، نظامی و اقتصادی گسترده‌ای با همسایگان خود بودند. مقاله حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی، درصدد پاسخگویی به این پرسش است که روابط ملوک حیره با سایر دول و قبایل شبه جزیره عربستان چگونه بوده‌است؟ یافته‌های پژوهش نشان م...

بررسی شبکهی شهری تهران، توسعه شهری و الگوی استقرار جمعیت در دهههای اخیر با رشد شتابان شهرنشینی و ایجادفاصله عمیق جمعیتی میان شهرهای استان تهران با سایر شهرهای کشور از نظامی متناسب با ظرفیتها واستعدادها تبعیتننموده و به ظهور پدیده بزرگ سری یا ماکروسفالی و تشدید الگوی نخست شهری انجامیده است. پدیدهای که مشکلات ومعضلات عدیدهای را در عرصههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در کل منطقه کلانشهر تهران ...

جایگاه زنان به عنوان نیمی از جمعیت جهان و نقش آنان در زندگی اجتماعی، امری مؤثّر و تعیین‌کننده است و بررسی و مطالعۀ این امر، با توجه به استعدادها و ظرفیت‌های وجودی آنان، امری ضروری است. رسالت مادری و تربیت فرزند از قابلیت‌های ویژۀ زن، از کمالات اختصاصی و تکلیفی الهی بر دوش اوست که توجه وافی به آن، نیازمند اختصاص فرصت کافی است. از سویی، به‌رغم تعدّد راه‌های وصول به کمال حقیقی، هر انسانی، آگاهانه یا...

میزان موفقیت سازمانها را می توان در میزان اثربخش بودن آنها دانست و این میسر نمی شود جز با ساختاری متناسب. بااطلاع از اثر بخشی سازمان و سنجش رابطه آن با ساختار سازمانی بعنوان یکی از عوامل اثر گذار بر اثر بخشی سازمانی، می توان میزان مطلوبی از عناصر ساختاری متناسب با شرایط بیرونی و درونی سازمان را شناسایی نمود و در صورت لزوم با بازنگری و اصلاح این عناصر، با اثربخش نمودن ساختار، روند حرکت به سمت اه...

شهر یک ارگانیک زنده و پویا است. شهر جسمی است که جمعیت به عنوان روح این جسم در آن دمیده شده و تمامی برنامه ریزی های صورت گرفته در شهرها بر اساس تحلیل های جمعیتی است. بنابراین جغرافیای جمعیت را به عنوان پایه جغرافیای شهری و ناحیه ای دانسته اند. در بحث جغرافیای جمعیت با تاکید بر بررسی های جمعیتی یعنی، بررسی نرخ رشد، بعد خانوار، میزان باروری، میزان موالید خام و.... به تاثیرات عمیق جمعیت در برنامه...

شناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می­گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می گردند، از جمله این عوامل محسوب می شوند. نتایج حاصل از این تحقیق حکایت از آن دارد، که فعالیتهای صنعتی و خدماتی با توجه به ایجاد...

     بی تردید فرایند توزیع منابع اجتماعی- اقتصادی جوامع، برآمده از رویکرد برنامه ریزان نسبت به مقوله برنامه ریزیست. در این میان، تبین و شناخت الگوهای کنونی توزیع منابع، نخستین گام در شناخت الگوهای مسلط توزیع محسوب می‌شود. البته اگر این شناخت مبتنی بر واقعیت‌های خاص هر جامعه، روش شناسی علمی و نیز بر اساس مدل‌های کاربردی باشد، می‌تواند به  بازتوزیع عادلانه منابع منتهی گردد. تحقیق حاضر نیز بر اساس...

این پژوهش با هدف پایش نابرابری فضایی براساس شاخص­های آموزشی در پهنۀ استان گلستان صورت پذیرفته است. برای نیل به این مهم از 22 گویه آموزشی با توجه به آمار و اطلاعات موثق و معتبر سال­نامۀ آماری استفاده گردید. روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه­ای-اسنادی بوده که با استفاده از تکنیک­های تصمیم‌گیری چند معیاره VIKOR و SAW مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ابتدا نحوۀ پراکنش جمعیت و توزیع شاخص­های آمو...

در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه ای بر آن نگریسته و متناسب با داده های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می نماید که بسیار آموزند...