یکی از مباحث مهم حافظ شناسی در دوران معاصر، بحث و تحقیق درباره­ی چگونگی و میزان تأثیر پیشینیان بر شعر حافظ است؛ چراکه در میان سخنوران فارسی، کمتر کسی به اندازه­ی حافظ به اشعار شاعران دیگر توجه داشته و در دواوین آنها تفحّص و کندوکاو نموده است. از این رو در دیوان او با توجه به میزان اشعار و تعداد غزلیات، بیش از دیوان هر شاعر غزلسرای دیگر، تضمین، اقتفا، استقبال، نقل مضامین و مفاهیم سروده‌های دیگران...

مصر و شام در دوره فرمانروایی ایوبیان، کانون مبارزه با شیعیان اسماعیلی و سرکوب عقاید آنها به شمار می‌رفت، اما شاهد برخی روابط مسالمت​آمیز با پیروان امامیه نیز بود. نوشتار حاضر بر آن است، تا وجود چنین فرایندی را با تکیه بر تاریخ نگاری این دوره، ارزیابی نماید. با وجود تأثیر​پذیری شمار قابل توجهی از مورخان شافعی مذهب نظیر عمادالدین کاتب اصفهانی، بهاءالدین بن ​شداد و ابوشامه از فضای سیاسی و مذهبی حا...

بی شک یکی از نوشته هایی که توانست تأثیر زیادی بر ادبیات طنز ما بگذارد، رمان«سرگذشت حاجی بابای اصفهانی» است. رمانی که توسط دو نفر ساخته و پرداخته شد. جیمز موریه طرح اولیه آن را پایه گذاری کرد و از تکنیک های طنز در خلقش بهره جست، سپس میرزا حبیب اصفهانی در ترجمه آن به فارسی با مهارتی باورنکردنی تکنیک های بیشتری را به خدمت گرفت و آن را به یک اثر ماندنی مبدل نمود. این پژوهش بخش های حذف، اضافه و تغیی...

از ویژگی های شخصیتی شاه طهماسب که در برخورد وی با شاعران موثر بود تعصب مذهبی ، لئیم و خسیس ، حرص مفرطش در ثروت اندوزی ، وسواس ، و بیش از هر چیز حزن وطبع مالیخولیایی او بود.و از آنجا که وی اولین وارث رسمی شدن مذهب تشیع بود، اقدامات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی ،فرهنگی و... وی است که سبب تثبیت پایه های حکومتی صفویان گردید. با توجه به نیم قرن سلطنت شاه طهماسب اول و تاثیر برنامه ها و سیاست های وی بر افو...

دوره بازگشت ادبی به دوره ای از تاریخ ادبیات ایران گفته می شود که گروهی از شاعران به شعر دوره های پیشین روی آورده اند. نوستالژی، در شعر شاعران هر دوره ای از تاریخ ادبیات وجود داشته است. حسرت گذشته و یاد خاطرات دورانی از زندگی به صورت های مختلف در شعر شاعران نمود یافته است. شاعران سبک هندی نیز به گونه ای دیگر از غم غربت و دوری از وطن سخن رانده اند. واژه نوستالژی nostalgia از دو کلمه یونانی ساخته ...

شرف الدین حسن حکیم شفائی اصفهانی،(956-1037ﮬ ) طبیب، عارف و شاعرپراقتدارعهد صفوی است. وی طبیب مخصوص، ندیم و شاعر مورد احترام شاه عباس اول بود که به خاطر شوخ طبعی، شیرین سخنی، دانش و مجلس آرایی اش از طرف این پادشاه به القاب ملک الشعرا و ممتاز ایران مفتخرشد. وی استاد شاعران عهد خود بویژه صائب تبریزی بوده و درآوردن اصطلاحات طبی بیشتر به خاقانی نظرداشته است: کف به لب آورده مصروعیست پنداری محیط آبنوس...

پژوهش حاضر در بردارنده بحثی تحلیلی در خصوص بسامد واژگان پر کاربرد در سبک عراقی است .از آنجا که سبک عراقی سبکی درونگراست و تاثیرات سیاسی و اجتماعی زمان در این دوره حائز اهمیت است. ضمن بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی که مصادف با نزول بلایایی چون حملات وحشیانه مغولان و تیموریان است ما نیز به شرح حال و بررسی آثار منظوم شاعران برجسته این دوره یعنی کمال الدین اسماعیل اصفهانی، مولانا جلال الدین محمد بلخی،...

از برجسته‌ترین چهره‌های علمی دورۀ قاجار علی‌محمد اصفهانی (1215-1293ق/1800-1876م) است که سال‌های بنیادین حیات علمی و حرفه‌ایش در اصفهان، یعنی پیش از آغاز آشنایی او با علوم اروپایی از طریق مدرسۀ جدید دارالفنون، سپری شده است. تعدادی از آثار علمی اصفهانی به سبک رساله‌های ریاضی قدیم همچون مفتاح الحساب کاشانی یا عیون الحساب محمدباقر یزدی نوشته شده‌اند، در حالی که به نظر می‌رسد آثار دیگر او به سبک و س...