پایتخت ها به عنوان محل تجلی کارکردهای نظام های اجتماعی، از اهمیتی قابل توجه برخوردارند و موضوع تغییر پایتخت، انتقال و مکان یابی برای محل جدید، موضوعی مرسوم و با سابقه ای تاریخی به شمار می آِید. در این میان، ایران نیز به مانند بسیاری از کشورهای دیگر، طی دهه های گذشته از این روند دور نبوده و در چندین مرحله اقدام به تغییر و انتقال پایتخت کرده است. اما موضوع تغییر یا انتقال پایتخت از نگاه سیستمی و د...

کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی خود یعنی قرار گرفتن در منطقه خاورمیانه به عنوان منبع انرژی و همجواری با شبه قاره هند با جمعیت بسیار بالایش به عنوان مصرف کننده انرژی می تواند نقش اصلی را در معادله انتقال انرژی به شرق بازی کند. موقعیت ژئواستراتژیک، جمعیت کمی و کیفی سرزمینی، منابع سرشار از انرژی، و ظرفیت های بالقوه و بالفعل رشد و توسعه، ایران را مرکز ثقل اهرم سیاست خارجی قدرت های بزرگ قرار...

چکیده ندارد.

دشت سیلاخور بروجرد بین دو زون زاگرس مرتفع و سنندج-سیرجان است و یکی از مناطق لرزه خیز کشور به شمار می رود. بررسی گسل های منطقه و کانون های سطحی زمین لرزه ها در منطقه نیز نشان دهنده وقوع زمین لرزه هایی با تعداد نسبتاً زیاد و بزرگی متوسط تا بزرگ است. بررسی زمین لرزه های تاریخی نیز نشان دهنده بروز زمین لرزه های متعددی در گستره بررسی شده درگذشته است و گستره بیشینه تخریب و صفحه گسل در سازوکارهای کانون...

چکیده سیل از پدیده های مخرّب طبیعی است. به‎طورکلّی، سیل‎خیزی، وضعیّت سیلاب در آن حوضه را مشخّص می کند. عوامل بسیاری در بروز سیلاب‎های کشور نقش دارند که از آن میان می‎توان به رخداد بارش‎های شدید، ذوبّ ناگهانی برف در منطقه‎ی کوهستانی و عملکرد هم‎زمان هر دو عامل اشاره کرد. منطقه‎ی یک حوضه‎ی آبریز، به‎سبب وجود شرایط طبیعی مختلف، از پتانسیل رخداد متفاوتی برخوردار است. طبقه‎بندی و اولویت‎بندی زیرحوضه‎ها، ...

انرژی آزاد شده از زلزله های به شعاع چهل کیلومتر اطراف سد سفید رود از آوریل1967 تا آخر فوریه 1969 محاسبه و به صورت یک سری زمانی به مدت بیست و سه ماه جهت مدلسازی بکار رفته است. زلزله های رخ داده در این مدت‘ از نظر بزرگی کمتر از چهار بوده و لذا مدت سری زمانی از لحاظ دورة بازگشت زلزله ها مناسب است . انرژی آزاد شده ماهانه از روی میانگین گیری انرژی کل آزاد شده در ماه بدست آمده و مدل مورد استفاده ‘ مد...

اعتقاد به تأثیر گذاری جغرافیا و عوامل اقلیمی و طبیعی بر شکل گیری جریانهای  تاریخی از دیرباز در میان اندیشمندان و  متفکرین علوم انسانی وجود داشته است. یکی از پیامدها و نتایج مهم این تفکر، شکل گیری تألیفات جدیدی در حوزه «جغرافیای تاریخی» بوده است که در این میان کتب ادبی به خصوص دیوان اشعار  که ضمن  بیان حوادث تاریخی در آثارهای منظوم خود  توجه خاصی به محل رخدادها و حوادث تاریخی داشتند از اهمیت ویژ...

آثار و شواهد بدست آمده از تپه های باستانی پیش از تاریخ نشان می دهد که شهر ساوه از قدمت تاریخی زیادی برخوردار است. وجود قلعة بسیار بزرگ آسیا آباد ساسانی در جوار شهر، قدمت آن را به دورة ساسانی می رساند. جغرافی نویسان اسلامی نیز شهر ساوه را از آثار دورة اسلامی نامیده اند. ساوه در قرون اوّلیة اسلامی توسط حکّام عرب و در اوایل قرن چهارم هجری قمری به دست حکام ایران اداره می شد. مطالعات انجام شده توسط موّ...

از اواخر دهه‎ی 1990 نسل جدیدی از نظریه‎ها با نام جغرافیای سیاسی پست‎مدرن و ژئوپلیتیک انتقادی در جغرافیای سیاسی پدیدار شدند که به تعبیر ریچارد مویر، درک آنها در تمایز با نظریه‎های کلاسیک این رشته، مستلزم فهم تحوّلات فکری ـ فلسفی اواخر قرن بیستم است. بنیادهای روش‎شناسی و شناخت‎شناسی نظریه‎های جغرافیای سیاسی پست‎مدرن و ژئوپلیتیک انتقادی را می‎‎توان در پنج تحوّل فکری ـ فلسفی اواخر قرن بیستم؛ یعنی ساخ...