مطبوعات یکی از مباحث مهم قابل بررسی در تاریخ سده ی نوزدهم و بیستم است. مطبوعات این دوره به نوعی منعکس کننده ی حوادث و تحولات سیاسی و فضای فکری جامعه ی آن دوران می باشند. مطبوعات مورد بررسی در این رساله مربوط به دورانی است که هم زمان با آن نشریات دیگری هم منتشر می شد. این مطبوعات با توجه به اوضاع زمانه و شرایط فکری و اوضاع سیاسی تفکرات و اندیشه های خاصی را دنبال می کردند. از میان جرایدی که در ای...

امامان شیعه، به‌عنوان جانشینان رسول خدا(ص) که از مقام عصمت نیز برخوردارند، اگرچه غیر از دوره­ای کوتاه از منصب خلافت به‌دور بوده‌اند، اما در باب حکومت و سیاست نظرات و اندیشه­هایی دارند؛ این اندیشه را می‌توان در سیره و عمل سیاسی آن بزرگواران مشاهده و استنباط کرد. امام حسین(ع) به‌عنوان شخصیتی که در تاریخ اسلام جریان ویژه‌ای برپا کرده است، جایگاه ویژه­ای در این میان دارد. مقاله‌ی حاضر در راستای دست...

این مقاله در پی بررسی و مطالعه در زمینۀ مبانی فکری و اندیشه‌ای جریان اصل‌گرایی اسلامی است. تکیه بر شریعت به‌عنوان منبع اصیل معرفت، تأکید بر تکلیف، اعتقاد به سیاست بر مبنای فقه و موضع‌گیری علیه دستاوردهای تمدن غرب در حوزۀ اندیشۀ اجتماعی به‌ترتیب مبانی معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، رهیافت سیاسی و رویکرد غرب‌اندیشانۀ جریان اصل‌گرایی اسلامی را شکل می‌دهند. تجزیه‌وتحلیل مبانی مذکور با تکیه بر آرا، عقا...

نفوذ گسترده اندیشه‌های سکولار و الحادی به جهان اسلام در قالب ایدئولوژی‌های مختلف، در فهم اندیشه‌های سنتی و دینی تأثیر بسزایی داشته و چالش‌های بزرگی را در برابر آنها ایجاد کرده است. تکثر جریان‌های فکری نیز نشان می‌دهد که مناسبات دو مقوله اسلام و توسعه، تأثیر بسزایی در نوع صورت‌بندی آنها داشته است. جریان‌های تمدن‌گرای سکولار و غرب‌گرای عرب، سلفیت تکفیری، تمدن‌گرای اسلامی و اصول‌گرای اسلامی، از جر...

مراکز علمی – فرهنگی از مهم ترین کانون های اندیشه ورزی و تولید علم هستند و در ارتقای علمی، و همچنین جهت بخشیدن به حرکت های فکری، اعتقادی، فرهنگی و سیاسی هر جامعه ای نقش اساسی ایفا می کنند. جامع الازهر به مثابه ی یکی از دانشگاه های بسیار مهم مصر و بلکه جهان اسلام از زمان تاسیس تاکنون فراز و نشیب های مختلفی را از سر گذرانده و در این مدت تاثیر عمده ای بر روندها و تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مصر ...

نویسنده در این مقاله، با تأمل در آرا و افکار امام خمینی(ره)، مبانی معرفتی همساز و ناهمساز ایشان با مفهوم سرزمین پایه امنیت ملی و نسبت فهمی آن دو را هدف بررسی و تحلیل قرار داده است؛ زیرا رابطه سنجی امنیت ملی با شناسه سرزمین پایگی که دایر مدار صیانت جامعه، مردم و شهروندان و رژیم سیاسی حاکم بر سرزمین معینی می باشد؛ با ادیان و مذاهب جهانشمول و افکار اندیشمندان و رهبران دینی که داعیه مدیریت، هدایت و...

با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم سالاری دینی، پرسش از پیشینه مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری دین و دموکراسی به مسئله ای بنیادین در عرصه نظام سازی تبدیل شد؛ موضوعی که کمتر پاسخ آن از دل اندیشه های اندیشه وران جریان فکری- سیاسی اسلام گرای دوره پهلوی دوم عرضه شده است. بااین حال، آیا می توان نظریه مردم سالاری دینی را در آرای اندیشه وران اسلام گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه یابی کرد؟ به عنوا...

یکی از جریان‌های ادبی که متأثر از اتفاقات سیاسیِ اروپای قرن بیستم است، معناباختگی است. این جریان، نخست در تئاتر فرانسه پدید آمد و به‌ سرعت در اروپا منتشر شدو بعداز مدتی بر دیگر گونه‌های ادبی تأثیر گذاشت. روشنفکران نوگرای ایرانی تقریباً هم‌زمان با رواج آن در اروپا، به آن علاقه‌مند شدند و در قالب ترجمه، شاهکارهای آن را به جامعه‌ی  ایران شناساندند. تحت‌تأثیر رویدادهای سیاسی دهه‌های سی و چهل خورشیدی،...

یکی از سوژه‌های فعال در جریان نهضت امام خمینی‌ (ره) و پیشبرد اهداف آن، دانشجویان مسلمان پیرو خط‌امام‌(ره) بودند. از این‌رو بررسی سیر مواضع و تحولات فکری و سیاسی این دانشجویان در انجمن های اسلامی به‌عنوان شریان اصلی جنبش دانشجویی در آن سال ها، می‌تواند روشنگر بخشی از تاریخ انقلاب اسلامی باشد. به ‌جهت مناسبت موضوع و نیز قابلیت فوق‌العادة گفتمان لاکلا و موفه در تبیین پدیده‌های سیاسی - اجتماعی، این...

مصاحبه ها، گفتگوها و پیام های امام خمینی (س) که در 21 جلد در مجموعه ای با عنوان صحیفه امام منتشر شده است، بخش مهمی از محتوای این مجموعه را تشکیل می دهند. در واقع، عمده مطالب و مبانی فکری و سیاسی امام(ره) که در جریان پیروزی انقلاب اسلامی تاثیرگذار بود از طریق مصاحبه ها به طور کلی با رسانه های خارجی و خبرگزاری هایی بود که به گوش مردم حقیقت طلب ایران و سایر جهانیان می رسید. بخش عمده ای از تحولات خ...