فرایندهای سیاستگذاری علم و فناوری علاوه بر شوراها، کمیسیون ها و کمیته های تصمیم گیری که اغلب از مسئولا ن رده های بالا در بخش های مرتبط با فعالیت های علم و فناوری و نیز از دانشمندان و پژوهشگران برجسته در حوز ه های گوناگون علم و فناوری تشکیل می شود، به دو پیکرة پژوهشی و اجرایی نیز نیاز دارند. تعامل مؤثر و مناس ب بین شوراهای عالی سیاستگذار علم و فناوری با نهادهای پشتیبان پژوهشی و پشتیبان اجرایی می...

هدف مقاله حاضر ارائه چارچوبی نظام‌مند برای تدوین برنامه‌های سیاستی توسعه در حوزه علم، فناوری و نوآوری است. این چارچوب که از سه جزء اصلی ساخته شده است روشی منسجم را ارائه می‌دهد تا فرایند تدوین برنامه‌های سیاستی حوزه علم و فناوری تسهیل و تسریع شوند. چارچوب ارائه شده در این مقاله از یک بخش با عنوان موتور تدوین احکام تشکیل شده است که مبتنی بر الگوی اهداف سیاستی، ابزارهای سیاستی و گروه‌های هدف به ت...

ابعاد سیاسی و فرهنگی فعالیت‌های علمی و فناوری در سطح بین‌المللی ذیل مفهوم دیپلماسی علمی قابل مطالعه است. صرف‌نظر از برداشت‌های رایج نسبت به این مفهوم، می‌توان آن را با رویکردی معطوف به سلطه و مقاومت مورد بررسی قرار داد که با این رویکرد دیپلماسی علمی عبارت است از: تلاش برای نفوذ از طریق علم و فناوری به کشورهایی که دیگر راه‌های نفوذ به آنها مسدود است از یک سو و آگاهی و مقاومت کشورها در برابر این ...

اولویت‌گذاری پژوهش و فناوری، بخشی از فرآیند تدوین استراتژی‌ علم و فناوری است که در آن، با هدف ارتقای جایگاه کشور، از حیث شاخص‌های توسعة‌ علم و فناوری، دستیابی به اهداف کلان ملی، ایجاد مزیت‌های رقابتی جدید یا استفاده از فرصت‌ها و مزیت‌های موجود در رقابت‌های بین‌المللی، حوزه‌های تمرکز (اولویت‌ها) شناسایی و تعیین می‌شود. در سال‌های اخیر، چگونگی و روش تعیین اولویت‌های تحقیقاتی و فناوری و انتخاب حوز...

این مقاله گزیده‌ای از یافته‌های طرح مطالعاتی «سیاست‌گذاری‌های علم و فناوری برای کشور» است، که در چارچوب طرح سیاست‌گذاری کلان علم و فناوری برای کشور (مهدوی؛ 1378) تعریف و اجرا شده است. در این بررسی تاکنون تجربه‌ها و سیاست‌های 19 کشور مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی‌ تطبیقی از طبقه‌بندی موضوعی زیر استفاده شده است: سیاست‌گذاری علم فناوری، اقدام‌های حمایتی و انگیزشی، سیاست‌های اطلاع‌رسانی،...

آنچه مسلم است، توجهی که به سیاست علم و فناوری مبذول می­شود، بیشتر از بابت پیامدهای اقتصادی آن است. زمانی سیاستگذاری علم و فناوری موفق قلمداد می­شود که خروجی آن در بازار، توان رقابت داشته باشند. هدف پژوهش حاضر دست یابی به مدل سیاستگذاری علم و فناوری مبتنی بر رویکرد پیچیدگی اقتصادی است. برای دست یابی به این هدف از رویکرد نظریه پردازی داده بنیان استفاده گردید. مزیت پژوهش حاضر در مقایسه با پژوهش­ها...

پارک‌های علم و فناوری سازمان‌هایی هستند که به سرمایه دانشی خود اتکا داشته و رسالت آنها سرعت بخشیدن به عملیات تجاری از طریق تسهیم منابع و دانش است. در این مقاله ضمن تحلیل محتوای اسناد راهبردی تعدادی از پارک‌های علم و فناوری در سطح جهان، به بررسی مهمترین ویژگی‌های مورد تأکید در این اسناد راهبردی پرداخته می‌شود. سپس این بحث مطرح می‌شود که هنگام تدوین اسناد راهبردی پارک‌های علم و فناوری، باید الگوه...