در این تحقیق تعدادی متون انتخابی از داستانهای کوتاه و متون علمی از گرایشات مختلف کشاورزی، اقتصاد، حسابداری، بیمه و پزشکی توصیف و بررسی و با هم مقایسه شده اند تا تفاوتهای دستوری و معنایی - واژگانی آنها مشخص گردد. داده های مورد توصیف هر یک از این دو گفتمانگونه شامل دویست جمله در قالب بیست متن کوتاه است. این تحقیق در چهارچوب سازگانی دستور نقش گرا و نظریات هلیدی و الگوی قادسی (1995) انجام شده است. ...

یک راه معمول برای ذخیره اطلاعات مکانی-زمانی اشیاء در حال حرکت، نمایش مسیر حرکت شئ متحرک به شکل خط سیر سه‌بعدی (موقعیت جغرافیایی نقاط به همراه زمان) است. در سال‌های اخیر تحقیقات گسترده‌ای در حوزه خط سیر انجام شده است. با این حال، در این مطالعات، ایده خط سیر معنایی یک مفهوم نسبتاً جدید است که با هدف انجام آنالیزهای معنایی مؤثر روی داده‌ها انجام می‌شود. در خط سیر معنایی که یک نمایش ثانویه از خط سیر...

نظریۀ ظرفیت، واژگان، از جمله افعال، را بر اساس نوع وابسته های همراهِ آنها در جمله، دارای ظرفیت می پندارد. در هر زبان فرایندهای مشخصی، از طریق تعداد متمم های نحوی در یک بند و یا به وسیلۀ تغییر نقش های معنایی موضوع های یک محمول، باعث تغییر در ظرفیت فعل می شوند. در این مقاله سعی شده است تا با اتخاذ چارچوب نظریۀ ظرفیت، به تجزیه و تحلیل ساخت های سببی در زبان کردیِ سورانی پرداخته شود. جمله ها و داده ها...

با‏وجود اهمیت ساخت سببی- که جزء جهانی هاست- و نیز انجام‏شدن پژوهش‏های گسترده دربارۀ این‏گونه ساخت ها در زبان های دیگر، تحقیق دربارۀ ساخت سببی ریشه‏ای، تک‏واژی و کمکی ترکی آذری، محدود به بررسی های سنتی است، و توصیف ها به افزوده‏شدن تک‏واژ سببی دئر (dir) به پایه‏های فعلی‏ای چون قاچ دیرماق (qaçdirmaq)، یعنی دواندن/ دوانیدن و یاتدیرماق (yatdirmaq)، یعنی خواباندن/ خوابانیدن اختصاص دارند؛ بنابر‏این، ...

در تحلیل شعر هر شاعری، ساخت های گوناگونی را می توان اختیار کرد و دورنمایه ها و عناصر محتوایی و معنایی شعر را توصیف کرد و این که تا چه میزان بکر و ناب هستند و تأثیر این اندیشه ها و تفکّرات بر تفکّر شاعران آینده چگونه خواهد بود. خاقانی و حافظ، شاعرانی هستند که با قدرت هنرآفرینی و خلاقیّت زبانی بی نظیرشان در خلق صنایع بدیعی به ویژه ایهام توانستند سبک و شیوة خاص خود را به وجود آورند که شعرشان را از اش...

در سال های اخیر صرف یکی از بحث برانگیزترین حوزه ها در دستور زایشی بوده است و مطالعات مختلف در زبان های گوناگون نظریه ها و رویکردهای متفاوتی را در این حوزه در پی داشته است. در این مقاله، سعی بر آن داریم که فرایند تکرار (reduplication) را در زبان فارسی از دیدگاه نظریۀ بهینگی (optimality theory) بررسی کنیم و ببینیم چگونه می توان این فرایند را، که در زبان فارسی فرایندی زایا برای ساخت واژه است و انو...

از آن جا که مطالعات دستوری در فهم متون زبان و ادبیات فارسی موثر است و باعث برطرف شدن مشکلات دستوری و سبکی متون کهن می شود؛ توصیف ساختمان دستوری مرزبان نامه به عنوان یکی از آثار نثر فنّی حائز اهمیت می باشد. تحقیق و مطالعه ی دستوری این اثر براساس نظریه ی ساختاری ــ گشتاری، باعث رفع ابهام در درک مطلب و شناخت سیر تحول زبان در قرون قبل و بعد از این اثر است؛ در این پژوهش محقق با توصیف ساختمان دستوری ب...

رمان مادام بواری اثر گوستاو فلوبر،نمایانگر تاکید برتوصیف است. روایت به روش فلوبر، روایتی موشکافانه، دقیق و مستند می باشد. این روایت، داستان را با جزئیات مفصل به رشته تحریر در می آورد، بی آنکه هیچ گونه اظهار نظر و احساس علاقه یا بیزاری نسبت به شخصیت ها و انتخاب هایشان از طرف نویسنده در داستان راه یابد. توصیف اشیاء از ویژگی های رمان های واقع گرا در قرن نوزدهم به شمار می رود: در این چارچوب توصیف ب...

صور خیال جان مایه ی آثار ادبی است. گویندگان و شاعران همواره اندیشه ها و درون مایه های گونا گون خود را به کمک عناصر خیال انگیز مانند: تشبیه، نماد، استعاره، تشخیص و... بیان کرده اند. شعرا در آفرینش تصاویر از تجربیات حسی و عقلی استفاده می کنند. تصاویری که در شعر خلق می شود، از بینش و وسعت فکر و دید ژرف شاعر سرچشمه می گیرد. صور خیال ملاک ارزیابی آفرینش های ادبی به شمار می آید. این مولّفه که مبیّن اس...

در این مقاله سعی برآن است که تا به مدد نظریه روایت شناسی ساختارگرا به تحلیل و بررسی دو عنصر مهم روایتگری و توصیف در روایت های داستانی پرداخته شود. در هر روایت داستانی مکتوبی، روایتگری جنبه اساسی و اولیه آن است که به بازنمایی کنش ها، رخدادها و اعمال شخصیت ها می پردازد. توصیف نیز عنصر ثانوی هر روایت داستانی است که بازنمایی اشیاء، مکان ها و جنبه های ایستای داستان و شخصیت ها از طریق آن صورت می گیرد...