حیات، تکامل، و زوال شهرها در ادوار مختلف نتیجۀ تأثیر عوامل گوناگون در طول زمان است که علاوه بر تغییر در تراکم و ماهیت گروه های ساکن در شهر، کالبد و نوع فعالیت های جاری در آن را نیز متحول می کند. شهر مسجدسلیمان، اولین شهر نفتی خاورمیانه و نخستین شرکت شهر معدنی ایران، در طول حیات خود از دوران باستان تاکنون تحت تأثیر عوامل مختلف، فراز و نشیب هایی را پشت سر گذاشته که فضای اقتصادی و اجتماعی و همچنین...

گردشگری فعالیتی است که در آن افراد برای مقاصد تفریحی و یا اقتصادی، به خارج از مکان زندگی خود مسافرت می کنند و خدمات و کالاهایی را برای مسافرین فراهم می آورد و شامل مخارجی است که بازدیدکنندگان متقبل پرداخت آنها می شوند. فضاهای شهری از دیرباز جذاب ترین فضاها به شمار می روند، زیرا که شهرها پیشرفته ترین و کامل ترین سکونتگاه های انسانی بوده و دربردارنده مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی و غیره ...

انقلاب صنعتی تحولی عظیم در همه عرصه‌های شهرنشینی از قبیل دگرگونی‌های محیطی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، کالبدی فضایی، اجتماعی، روانی و بهداشتی و غیره را به همراه داشت. یکی از اهداف مکان‌یابی شهرهای صنعتی در جوار شهرهای قدیمی و کهن، اشتغال‌زایی است که زمینه ساز ایجاد و تداوم دیدگاه‌ اقتصادگرایی است. از این رو عامل پیدایش شهر و استمرار زندگی شهرنشینی وابسته به کارکرد اقتصادی است و سازمان‌یابی تولیدات...

پیچیدگی نظام های شهری در جهان معاصر، ارزیابی و تبیین تغییرات آن ها را به شیوه‌های سنتی و مرسوم در دنیایی که شهرنشینی از بزرگترین پدیده‌های قابل توجه آن محسوب می شود، امری بسیار مشکل ساخته است. در بررسی ها نشان می دهند که دینامیسم های شهری بر مقیاس های فضایی- کالبدی متفاوتی اثر می گذارند، لذا در این پژوهش چارچوبی برای تهیه نقشه و تحلیل الگوهای قابل پیش بینی از گسترش شهر در مقیاس های فضایی _ ک...

یکپارچگی شهری به عنوان یکی از معیارهای مهم در کیفیت تحولات توسعه ای شهرها مطرح است. به عبارتی شکاف و جدایی گزینی اجتماعی (social segregation) در روند تحولات فضایی-کالبدی محلات و مناطق مختلف یک شهر پدیده مطلوبی نیست. از آنجا که این پدیده، موجب تفکیک طبقات مختلف اجتماعی در پهنه ها و محلات متمایز می شود، لذا می تواند منشأ اصلی برخی دوگانگی ها و تضادهای جدی بین محلات بالا و پایین اقتصادی- اجتماعی گ...

شناسایی ساختار سطوح توسعه یافتگی نواحی و توان های محیطی آن ها به منظور توزیع فضایی عادلانه منابع و خدمات در پهنه ملی و ناحیه ای در راستای توسعه یکپارچه از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. از این رو هدف اصلی این پژوهش تعیین سطوح توسعه یافتگی دهستان های شهرستان بویراحمد می باشد. به این منظور، با استفاده از 55 متغیر در قالب هفت شاخص اقتصادی، بهداشتی- درمانی، آموزشی، اداری- سیاسی، ارتباطات، کالبدی- فضا...

مقدمه و هدف:در بسیاری از کشورهای کمتر توسعه یافته، توزیع فضایی جمعیت نامتناسب است و تمرکز جمعیت در چند مرکز کلان شهر و بزرگ شدن یک یا چند شهر، در مقابل شمار چشمگیری از سکونتگاه های کوچک، دولت ها را با انگیزه های گوناگون به سیاست های پیشگیری از این پدیده فراخوانده است. در بیشتر این کشورها، توجه برنامه ریزان به تمرکززدایی فضایی - کالبدی جمعیت و فعالیت با هدف توازن بخشیدن به نظام سکونتگاهی، مهار ر...

آماده سازی زمین برای سکونت از سال 1364 به عنوان فعالیتی جدید در روند برنامه ریزی شهری در ایران معمول شد و بخش قابل توجهی از شهرهای ایران با این دیدگاه توسعه یافته است. یک سؤال اساسی در مورد این نوع توسعه، میزان تطابق یا افتراق آن با رویکرد پایداری است. توسعه پایدار رویکرد غالب در مباحث شهرسازی است که از دهه 1990 مطرح شده و موضوع نگهداری از منابع برای حال و آینده از طریق استفاده بهینه از زمین و ...

چکیده توسعه کالبدی- فضایی شتابان شهر کرج طی سال‌های 1335 تا 1390 از جمعیت 14526 نفری در سال 1335 و حدود km2مربع وسعت به جمعیتی حدود 1614626 نفر و وسعتی حدود 187km مربع در سال 1390 رسیده است. این رشد شتابان و متمرکز منابع اکولوژیک از جمله خاک‌های حاصلخیز، معدنی، منابع آب سطحی و زیرزمینی را تخریب کرده است. توسعه‌ی نامتعادل کاربری‌ها و به دنبال آن ناهنجاری‌های اجتماعی و اقتصادی شهر ناشی از ...

    محمدرضا رضایی، استادیار گروه جغرافیا و ­برنامه­ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، مرودشت، ایران ببراز کریمی، دانشجوی دکتری جغرافیا­ و ­برنامه­ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، یاسوج، ایران*   چکیده با تغییر دیدگاه‌های برنامه­ریزی شهری، روش­های رایج مربوط به تهیه طرح­های توسعه شهری نیز مورد بازنگری جدی قرار می­گیرند. استراتژی­های توسعه شهر (CDSS)از دیدگاه‌های جدید و تاثیرگ...