درباره آیات 19-16 سوره قیامت دو دیدگاه وجود دارد: الف: این آیات در بین آیات مربوط به قیامت معترضه و مخاطب آنها پیامبر اسلام(ص) و زمان خطاب این دنیا و هنگام نزول وحی قرآنی است. ب: این آیات در راستای دیگر آیات سوره و مخاطب آن انسان کافر و زمان خطاب روز قیامت و هنگام خواندن نامه اعمال است. در این مقاله با نگاه تدبرمحورانه ابتدا دیدگاه دوم بررسی شده و با توجه به آیات نامه اعمال و آگاهی انسان از ...

سنت و فرایند نقل شفاهی در تولید، حفظ و انتقال مواد و اطلاعات تاریخی که به پیدایش تاریخ‌نگاری اسلامی انجامید از مسائل بنیادی در تاریخ‌نگاری اسلامی است چراکه، مهمترین منبع نگارش و تدوین متون تاریخی قرون نخستین اسلامی داده‌های شفاهی است که متکی بر مسموعات و محفوظات راویان بوده است. باتوجه به شفاهی‌بودن بخش عمده‌ای از اطلاعات اولیه تاریخی و ثبت و تدوین تدریجی آنها، و از سوی دیگر به‌دلایلی ازجمله جع...

«أحسن القصص» قرآن کریم، حضرت یوسف(ع) را به عنوان یک الگوی عملیِ حقیقت و کمال و یک شاخص برجسته­ی جهان آدمیّت و تمالک نفسانیّت به جهانیان معرّفی نموده است. متأسفانه یکی از واقعیت های تلخ تاریخی، وجود روایات ساختگی فراوان در تفاسیر نقلی ذیل برخی آیات این سوره می باشد. در این پژوهش، روایات موجود ذیل آیه­ی 42 سوره مذکور که منشأ اختلاف نظر در میان مفسران و مترجمان گشته اند، مورد ارزیابی سندی و محتوایی قر...

بخش عظیمی از روایات پیشوایان معصوم ما علیهم السلام، روایاتی است که پیرامون تفسیر آیات قرآن می باشد . پژوهش حاضر که نقش روایات در تفسیر قرآن نام دارد، در دو بخش مستقل به بررسی این روایات از جنبه های گوناگون پرداخته است و کوشیده تا هر مورد را با بیان نمونه هایی در ذیل آن عینی سازی و قابل فهم تر گرداند . در فصل اول به کلیات موضوع پرداخته شده است ؛ طرح تحقیق و مباحثی مقدماتی چون تعریف و تحلیل واژ...

یکی از منابع معرفت، «کشف و شهود عرفانی»، اعم از شهود عین‌الیقینی و حق‌الیقینی است که در قرآن و روایات از منزلت و موقعیت بنیادی‌ـ راهبردی برخوردار می‌باشد.: 1ـ عوامل حصول معرفت شهودی از منظر قرآن و روایات چیست؟ 2ـ آیا معرفت شهودی از منظر قرآن و روایات اعتبار و حجیت معرفت‌شناختی دارد؟ برونداد نوشتار حاضر که مبتنی بر روش نقلی‌ـ عقلی است، در علل دستیابی به کشف و شهود عبارتند از: عبودیت، تقوی و طهار...